Het tweede avontuur van de nieuwe Sherlock Holmes is grootser, spectaculairder… maar ook inventiever?
Doorgaans vergen Sherlock Holmes-verhalen oplettendheid en vereisen films van Guy Richie extreme oplettendheid. Echter, het plot van A Game of Shadows is iets meer rechttoe rechtaan dan het eerste deel en is ook bij een losse blik nog prima te volgen. Moet je daar blij mee zijn?
Professor James Moriarty
De film begint, volgens Jerry Bruckheimer-principe, direct midden in de actie en pas na een kleine tien minuten worden we op het titelscherm getrakteerd. Daarvoor is er al heel veel gebeurd en zijn we flink in het smerige Londen gedompeld dat Guy Ritchie zo graag toont. Enige verschil ten opzichte van zijn eerdere films is dat A Game of Shadows aanzienlijk minder computergeanimeerde achtergronden hoeft te gebruiken en de zigeuners meestal verstaanbaar zijn. Sherlock Holmes (Robert Downey Jr.) zit achter een serie mysterieuze explosies aan in belangrijke gebouwen. Iedereen denkt dat ze veroorzaakt worden door anarchisten, behalve Holmes. Hij is er op gebrand om Professor James Moriarty te onthullen als het meesterbrein. Deze ‘Napoleon van de misdaad’ zat al in de eerste Holmes als een mysterieuze marionettenspeler in de schaduwen en is voor velen de enige bekende schurk uit de boeken. Geen wonder, gezien hij ook in deze film minstens zo intelligent overkomt als de detective der detectives.
Aanstekelijke chemie
Holmes vindt opnieuw in Dr. John Watson (Jude Law) zijn side-kick. Zijn afkeer tegen Holmes methodes is echter alleen maar sterker geworden en hij wenst alleen nog mee te helpen als de detective hem en zijn vrouw daarna voorgoed met rust laat. Dit zorgt de rest van de film voor de nodige druk op hun relatie, maar gelukkig hebben Law en Downey opnieuw een aanstekelijke chemie met elkaar.
Rachel McAdams’ rol als leading lady wordt deze keer opgevolgd door Noomi Rapace, bekend van de Zweedse verfilmingen van de Millennium -trilogie. Voor de film in de bioscoop uitkwam, was er al veel ophef over de vermeende eisen die Rapace aan Ritchie stelde om meer in haar rol als zigeuner, madame Simza Heron, te komen. Of en hoe lang ze met echte zigeuners is opgetrokken, daar verschillen de bronnen over, maar helaas heeft het niet echt mogen baten. Rapace heeft een paar goede scènes naast de bekende spelers maar er zijn bijna evenveel scènes waarin ze gewoon in het shot zit om Holmes en Watson’s relatie niet té gay over te laten komen. Overigens wordt deze homoseksuele ondertoon meer dan ooit uitgebuit voor komedie. Hierover gesproken; Holmes broer en Britse ambassadeur, Mycroft, wordt vertolkt door Stephen Fry. Deze komediant heeft altijd slechts één scène nodig om het publiek voor zich te winnen, dus het is mooi dat Richie hem een handvol gunt. Van de rol van Rapace had echter meer verwacht mogen worden.
Sherlock Bourne
De Sherlock Holmes uit 2009 was een aardig vermakelijke actiefilm die zich met zijn grauwe Britse setting voldoende kon onderscheiden van andere Bruckheimer-blockbusters. Deze tweede ruilt Londen echter al gauw in voor scènes in Frankrijk, Duitsland en Zwitserland. Dankzij het hogere budget is er minder computergeanimeerd, maar tegelijkertijd komen deze indrukwekkende vergezichten en ondersteunende epische muziek wel erg formulair over. De veel kleiner gespeelde muziekstukken waren juist één van de hoogtepunten uit Sherlock 1 . De gulden regel ‘less is more’ is wederom van toepassing.
Nog een duidelijk bewijs van overkill is het analytisch vermogen van Holmes. Regelmatig zoomt Ritchie de camera in op kleine details die later in de film naar voren worden geschoven, maar er zijn nu ook vechtscènes waarin Holmes kan voorspellen wat voor wapens elke handlanger uit zijn zak tovert. Dit soort ‘Jason Bourne-momentjes’ zaten - voor zover uw recensent zich herinnert - niet in het origineel. Wellicht dat de regisseur tijdens het monteren tijd bespaarde door tussenshots van bobbels in de daders hun jaszaken weg te laten, maar Sherlock Holmes komt voor het publiek nu vaker over als een helderziende. Het is een ernstige fout, maar niet een die de hele film verpest. Datzelfde analytische vermogen zorgt namelijk voor enkele van de spannendste scènes, om nog maar te zwijgen over de uitstekend geschreven finale, met de uiteindelijke confrontatie tussen Holmes en Moriarty. Jared Harris maakt van de aardschurk een wat saai overkomende geleerde, maar op het eind weet hij de rol toch memorabel genoeg te maken.
Conclusie
Sherlock Holmes: A Game of Shadows is toegankelijker dan zijn voorganger. De prijs die Guy Ritchie daarvoor betaalt is een voorspelbaarder plot, wat saaie nieuwe personages en wat Jason Bourne -plotgaten. Niettemin levert het een prima zaterdagavondfilm op waar jong en oud zich mee zal vermaken.
