Voor velen het perfecte slot van de reeks. Of toch niet...?
Vaak is het zo dat een derde deel in een filmreeks als onnodig en matig wordt beschouwd. Het is dan altijd ook de uitdaging een nieuwe invalshoek te vinden om de personages en de gebeurtenissen interessant te houden. Dit geldt zeker ook voor Indiana Jones. De slechterikken zijn weer dezelfden als uit de eerste film (nazi's) en het magische object waarnaar gezocht wordt is er wederom een van bijbelse proporties (de Heilige Graal, de beker waaruit Jezus tijdens het laatste avondmaal gedronken zou hebben) maar een nieuw personage maakt de verwikkelingen ditmaal nog persoonlijker. Indy's jeugd en zijn vader worden namelijk in het verhaal betrokken.
Zijn vader werd gespeeld door iemand die vooral beroemd werd met een ander personage dat Spielberg graag geregisseerd zou hebben. Niemand minder dan de originele 007 zelf, Sean Connery, speelt Henry Jones sr. Waarmee we ook meteen Indy's eerste naam te weten zijn gekomen. Een overvolle film of wederom een fris avontuur?
Leeuwentemmer
De film opent zeer onverwacht met een jonge Indy (gespeeld door wijlen River Phoenix!) die als scoutingbroekie en stel grafrovers betrapt. Hij confronteert ze en wordt achtervolgd wanneer hij hun gevonden schat veilig wil stellen. We zien hoe hij in een trein met een zweep wat onhandig een leeuw probeert te temmen (een geestige verwijzing naar Willy's opmerking in Temple of Doom), vervolgens een litteken op zijn kin oploopt (een lichamelijk kenmerk van Harrison Ford zelf) en hoe hij van een van de rovers zijn kenmerkende hoed krijgt.
Na deze proloog keert de film terug naar de Indy zoals we hem kennen en wordt hij gevraagd om zijn vader te vinden, die op zoek is naar de Heilige Graal, waar ook de nazi's weer achteraan zitten. Samen met de Duitse schone Elsa gaat Indy het spoor van zijn vader achterna. Uiteindelijk blijken zij veel meer te delen dan hun passie voor archeologie en avontuur.
Oud worden
De film is een ode aan familieband en is de eerste Indiana Jones film die het veelal terugkerende Spielberg motief van een kind en zijn (al dan niet) afwezige vader toe past. Niet alleen aan het begin maar ook aan het eind is de film een ode aan de oorsprong van Indiana Jones als personage. Hierin is de casting van Sean Connery een meesterzet. Als de ervaren rot, en concurrent, van Indy is hij de perfecte tegenpool van de soms ietwat onberekenbare Jones jr. Ook is de humor en de actie van het niveau van de twee voorgaande fil De onthulling dat Elsa het met beide Joneses heeft gedaan wordt op sublieme wijze uit de doeken gedaan.
De prachtige zeppelinscene zit vol met humor ("no ticket!") en een serieuze reflectie van Indy en zijn vader op hun leven. Maar de film bevat ook weer hilarische schertsmomenten die zo uit een Chaplin film afkomstig kunnen zijn. De verbaasde piloot die vleugellam en verbaasd door de tunnel raast of Indy zelf met de anderen meesleurt in de afgrond waarin hij zojuist ten onder zou zijn gegaan. De film heeft ook weer een aantal lange stukken muziek van John Williams die als set pieces werkelijk briljant zijn. Zo is het muziekstuk dat de proloog begeleidt een ware attractie op zich en het motorscherzo is even geestig als opzwepend.
Conclusie
Indiana Jones leren we eindelijk goed kennen in dit derde, en wederom sublieme deel uit de reeks. Zijn jeugd en relatie met zijn vader staan centraal qua thematiek maar de film levert niks in van de kracht en de opening is wederom een gewaagd kunststukje dat het personage eindelijk de benodigde achtergrond geeft. Legendarisch om de chemie tussen Ford en Connery en voor velen het perfecte slot van de reeks. Of toch niet...?
