Klassiekers Revisited: Se7en (1995)

Er zijn van die momenten dat alle planeten op de juiste plaats staan en scriptschrijvers, regisseur, cast en crew allemaal hun beste prestatie leveren.Se7enis op zo’n moment tot stand gekomen.

Rechercheur David Mills is pas overgeplaatst naar de grote stad wanneer hij zijn eerste grote zaak krijgt. Samen met oudgediende William Somerset – die nog maar een week te gaan heeft – moet hij de dood onderzoeken van een dikke man die zichzelf letterlijk heeft dood gegeten. Hij zit echter wel vastgebonden, wat lijkt te wijzen op een gruwelijke moord. Kort daarna treffen zij het lijk van een beroemde advocaat met een discutabele reputatie, omdat hij pedofielen op vrije voeten kreeg. Al snel blijkt dat hij een deel van zijn eigen lichaam moest afsnijden om zo dood te bloeden. De boodschap van zijn moordenaar is kort maar bondig in bloed geschreven: Greed. De politieagenten ontdekken dat hun stad te maken heeft met een gevaarlijke seriemoordenaar die zijn slachtoffers uitzoekt naar aanleiding van de zeven hoofdzonden en ze martelt tot het uiterste van hun zonde. Mills en Somerset begrijpen dat ze maar weinig tijd hebben om te voorkomen dat de onbekende moordenaar zijn zevental compleet maakt, maar hun vastbesloten onderzoek zal de twee dichter bij de zieke crimineel brengen dan zij hadden gewenst.

IJdelheid, hebzucht, wellust, afgunst, vraatzucht, gramschap en luiheid; zie hier de zeven Bijbelse hoofdzonden waar de duistere thrillerSe7enom draait. Hoewel er al vaak films werden gemaakt over seriemoordenaars, weet Fincher hier met het verhaal een totaal nieuwe draai aan te geven. Juist door een diepere gedachte (en specifieke uitvoering) toe te voegen aan de moorden, wintSe7enaan kracht. Daarnaast is het een unicum dat John Doe niet één keer zichtbaar iemand vermoordt. Niettemin is hij één van de meest dreigende killers die ooit in cinema is neerzet.

Het eindresultaat is een film die zijn populariteit vooral uit de ontknoping haalt. Omdat juist de opbouw daar naar toe zo enorm sterk is, komt deze des te beter over. Spoilers over deze scène zul je hier niet terugvinden, maar er mag gezegd worden dat de finale tot nadenken stemt. Het is de kers op de overheerlijke taart en hoewel sindsdien menig film heeft geprobeerd deze impact te evenaren, is dat slechts een enkeling gelukt. Het is dan ook onbegrijpelijk dat de studio een ander einde probeerde door te drukken. Gelukkig weigerde Brad Pitt alle samenwerking en promotie als het originele einde werd aangetast, want juist die scène maakt de prent compleet. WatSe7enwellicht de beste thriller ooit maakt, is echter het feit dat deze film zelfs nadat de ontknoping bekend is overeind blijft.

Daarnaast mag de prachtige visuele uitwerking niet vergeten worden. Dat begint al direct met de onheilspellende opening, waar op onduidelijke, maar onprettige beelden de credits voorbij zweven, onder begeleiding van het duistere Closer van Nine Inch Nails. De film zelf is overigens weinig meer opbeurend, met een uiterlijk dat doet denken aan film noir, de constante regen en de donkere misdaadlocaties waar alleen zaklampen nog enige uitkomst bieden. Ook het uiterlijk vanSe7enis vele malen gekopieerd (met klonen alsThe Bone CollectorenResurrectiontot gevolg), maar nooit kwam dat zo tot zijn recht als bij deze originele thriller.

De rol van David Mills is misschien wel de beste rol uit de carrière van Brad Pitt (op gelijke hoogte metFight Club). En dat wil inmiddels wat zeggen, want de acteur heeft al heel wat films op zijn naam staan. MetSe7enmaakte hij zijn definitieve doorbraak en als enthousiaste, jonge rechercheur haalt hij het beste uit zichzelf. De arrogante houding die hij hierbij laat zien, is een toevoeging aan het personage. Tijdens de finale laat hij zijn emoties de vrije loop, wat één van de krachtigste scènes uit de filmgeschiedenis oplevert. Morgan Freeman geeft hem perfect tegengas als de rustige mentor. Een rol die hij nog vaak op zich zou nemen, maar zelden met zoveel intensiteit als hier. Door zijn meeslepende goedheid wordt de kijker nog verder in het verhaal getrokken. Als Pitt de katalysator vanSe7enis, dan is Freeman als Somerset zonder twijfel het kloppende hart.

Hoewel tegenwoordig algemeen bekend is dat Kevin Spacey de rol van John Doe op zich neemt, was dat in 1995 een groot geheim. De acteur eiste dat zijn naam uit de begincredits gehaald werden en hij weigerde promotiewerkzaamheden uit te voeren. Zo wilde hij de impact van zijn verschijning groter maken en dat is een dappere, maar uitstekende keuze geweest. Erg lang is hij niet te zien, maar in de scènes waar hij in zit, steelt hij de show als berekende, maar zonder twijfel zwaar gestoorde verdachte. Het is dan ook niet gek dat na deze film enThe Usual Suspects(uit hetzelfde jaar) de ogen van heel Hollywood op Spacey gericht werden. In de belangrijkste bijrol speelt een nog jonge Gwyneth Paltrow (destijds de vriendin van Pitt, die haar overhaalde om de rol aan te nemen) een uitstekende rol als de lieve, zachte vrouw van Mills, die maar niet kan wennen aan de hardheid van de grauwe stad.

Een jonge hond die door een ervaren rot op het randje van pensioen wordt ingewerkt en die daarbij samen op een levensveranderende zaak terechtkomen; het gegeven is allesbehalve origineel, maar kaskrakerSe7enis geen film die zich door statistieken in de weg laat zitten. De uitwerking is op alle vlakken subliem te noemen. Regisseur David Fincher heeft een sfeervol duistere wereld geschapen, waarin de acteurs het beste van hun kunnen laten zien.Se7enzal nog vele jaren gebruikt worden als dé blauwdruk voor thillers.