Gedrevenheid en masochisme om het trauma te vergeten.
De toekomstige generatie Nederlandse filmmakers staat voor de deur. Zes duo’s kregen de kans om onder de noemer One Night Stand een film te maken, dit jaar alweer voor de negende keer. Elke vrijdag is er een van deze films te zien op NPO 2.
Bamboestok
Als een moderne Marlène Ditrich. Zo belicht regisseur Wiam Al-Zabari zijn muze Roshanak Morrowatian in de openingsscène van Arezo . In slow motion danst ze met haar partner het beeld binnen, begeleidt door een opzwepende orkestband. De jonge Arezo (Roshanak) geeft zich volledig over aan de dans. Met een strik dieet, weinig nachtrust en een roekeloos oefeningsschema offert ze zichzelf. Pijn zit haar niet in de weg, niet als haar voeten bloeden van de intensiteit, of als ze haar lichaam op traditionele wijze laat tatoeëren met een bamboestok. In close-up zien we hoe ze knijpt in haar heup als de naald haar lichaam in getimmerd wordt. Haar getoonde gedrevenheid bedwelmt de kijker en heeft een beklijvend effect.
Iraanse verleden
Arezo’s ambities worden op de proef gesteld door de komst van haar broer Koshan (Saman Amini). Hij penetreert in haar verhaalwereld. De status quo wordt verbroken. Alsof hij haar wakker maakt. Het leidt tot een verstoring. Koshan wil graag praten, voelen en samen zijn, en ondermijnt Arezo’s dromen. We voelen dat ze een onderliggend trauma hebben. Vooral als Koshan overschakelt op Farsi wordt Arezo herinnert aan haar pijnlijke Iraanse verleden. De taal roept herinneringen op die ze liever lijkt te verdringen. Op dat soort momenten schakelt Al-Zabari over op een pulserende montage, waarin we in Arezo’s hoofd lijken te schuilen voor de buitenwereld, terwijl ze zichzelf pijnigt.
Choreografie
Al-Zabari brengt Arezo’s zelfkastijding verrassend gestileerd in beeld. Hij focust op Arezo’s lichaam en brengt vanuit zijn eigen achtergrond als choreograaf prachtig vormgegeven composities. De bewegingen van de dansers gaan samen met de zwoele cinematografie en worden een poëtische symbiose waarin Arezo’s innerlijke strijd en hersenspinsels continu centraal staan. Zelfs Koshan’s poging tot toenadering kent enige artistieke waarde. De fysieke omgang in de scènes waarin niet wordt gedanst, memoreert toch enigszins aan die choreografie. Het werkt, het ontsiert het drama op geen moment.
Conclusie
De combinatie tussen dans en film heeft in het verleden veel interessant werk voortgebracht. Busby Berkeley ( Footlight Parade ) en Stanley Donen ( Singin’ In The Rain ) gingen Al-Zabari voor. Waar zij zich voornamelijk richtten op vermaak, focust Al-Zabari op masochisme en trauma. Die thematiek verwerkt hij uitstekend in zijn film, gecombineerd met het overtuigende drama en samenspel van Amini en Morrowatian.
Arezo werd uitgezonden op vrijdag 12 december. Wiam Al-Zabari’s film is hier te zien.
