De subsidies voor Nederlandse films nemen af, maar op de valreep laat het IFFR nog een flink aantal interessante titels zien.
Er wordt flink over film gediscussieerd deze dagen. In Rotterdam werd er bijvoorbeeld woensdagavond gepraat over de toekomst van de professionele filmkritiek. Daarbij waren de deelnemende journalisten opvallend optimistisch. De invloed van marketing wordt steeds groter, maar het aanbod neemt ook zodanig toe, dat je als filmjournalist genoeg eigen keuzes kan maken. Ook het feit dat de recensies in de krant steeds korter worden, hoeft niet perse verkeerd te zijn. Het aantal pagina's over film neemt nog steeds toe, om nog maar te zwijgen over het aanbod op internet. Alleen op de vraag welke sites ze dan bekeken, werd toch het bekende rijtje opgenoemd (New York Times, Guardian), terwijl er juist ook veel mooi web-only filmsites zijn te vinden.
En gistermiddag vond in de Tweede Kamer een brainstormsessie plaats over de financiering van de Nederlandse film. Een flinke aantal grote namen uit de Nederlandse filmwereld verzamelde zich in Den Haag om met name te pleiten voor een tax shelter, een belastingmaatregel waarmee de Nederlandse filmindustrie wordt gestimuleerd. Dit is al jaren zeer succesvol in landen als België, Duitsland en Frankrijk. In maart volgt dan een echte Filmtop waar hopelijk ook wat wordt besloten.
Genoeg gepraat, het festival is er toch vooral om films te kijken. En zoals eerder al gezegd, de Nederlandse film is zeer sterk aanwezig op het IFFR dit jaar. In de belangrijke Tiger competitie zitten er alleen al twee: De Wederopstanding van een Klootzak van Guido van Driel en Silent Ones van Ricky Rijneke. Verder beleefde ook Matterhorn, het debuut van Diederik Ebbinge, een succesvolle première. Maar ook kleinere films als De Nieuwe Wereld, een telefilm van Jaap van Heusden, weten op het IFFR een groot publiek te vinden.
Silent Ones is een film die het vooral van de bijzondere sfeer moet hebben, zowel wat betreft de meanderende beelden als de trage melancholische muziek. Het beginshot is van een omgekeerde auto in een grasveld. De camera zoemt langzaam in en uit, tot we een vrouw uit de auto zien klimmen. Wat volgt is een stilte en de woorden "Zo startte mijn leven". We maken daarna continu sprongen in de tijd, zodat we langzaam te weten komen hoe ze in dat weiland is gekomen en met wie. Altijd onderweg, vrijwillig of gedwongen, met en zonder haar zoon. De beelden zijn vaak grauw, dan weer helwit, maar altijd betoverend. Met het trage verteltempo en een sterke vrouwenrol doet Silent Ones sterk denken aan filmmakers als Esther Rots en Nanouk Leopold.
Een andere Nederlandse film op het festival die nog sterker gaat over het thema migratie is De Nieuwe Wereld van Jaap van Heusden, die eerder het mooie Win Win maakte. Centraal hierin staat Mirte, een schoonmaakster in het asielcentrum op Schiphol. Een "naar wijf", volgens de regisseur tijdens een Q&A, maar verrassend genuanceerd gespeeld door Bianca Krijgsman die we vooral kennen als cabaretière. Ze woont alleen, gescheiden van haar zoon. Wat er met haar man is gebeurd, laat de flm in het midden. Tijdens haar schoonmaakwerk troggelt ze de asielzoekers sieraden af in ruil waarvoor ze een paar minuten op het toilet met haar gsm mogen bellen. Tot ze verliefd lijkt te worden op een Afrikaanse man. Vanaf dat moment lijkt de harde buitenkant langzaam af te brokkelen. Je zou het haast symbolisch kunnen zien: de vox populi (de stem van het volk) is hard naar de buitenwereld, totdat het je aardige buren zijn. Helaas is de verandering die Mirte doormaakt, niet helemaal geloofwaardig en overheerst de moraal. Maar daar staan genoeg mooie kleine scènes tegenover.
En nu maar hopen dat ook de komende jaren de bioscopen en festivals een groot aanbod mooi Nederlands product kunnen laten zien.
