MovieScene ging undercover en bemachtigde via de hoogste kringen de tot nu toe geheim gehouden top 10 van spionagefil
We worden overstelpt met DC en Marvel superhelden en daarom is het nu tijd om te kijken naar menselijke helden zonder bovennatuurlijke krachten: de spion. Deze top 10 bevat een overzicht van de beste spionage films maar er is één uitzondering. We kunnen het er allemaal over eens zijn dat James Bond de ultieme spion is. Daarom zie ik Bond als een gegeven en heb hem buiten de lijst gehouden.
10 - Charlie Muffin (Brian Freemantle, 1979)
Charlie Muffinis een obscure tv-film gebaseerd op een roman van Brian Freemantle uit 1977. Na zijn debuut op de Britse televisie in 1979 werd de film beperkt in theaters in de VS uitgebracht onder de titelA Deadly Game. Charlie Muffinspeelt zich af ten tijde van de Koude Oorlog. De Sovjet- en Britse spionnendiensten bestaan uit oude profs uit de gloriedagen. Onder de Britten is er een opstandige, maar briljante spion genaamd Charlie Muffin (David Hemmings). Het personage oogt verkreukeld, dronken maar is zeer charmant. De eenvoudige Charlie ligt vaak in de clinch met zijn superieuren maar vindt steun bij de even slimme Berenkov (Clive Revill). Ondertussen toont een Sovjet Generaal interesse om over te lopen naar het Westen. Charlie’s baas Sir Henry Cuthbertson (Ian Richardson) en CIA-directeur Ruttgers (Sam Wanamaker) beseffen dat ze Muffins hulp nodig hebben. De gehele cast is uitstekend maar de scènes tussen Bernekov en Charlie - complex, boeiend en uitstekend geacteerd - steken er met kop en schouders boven uit.
9 - The Spy Who Came in From The Cold (Martin Ritt, 1965)
De film is een adaptatie van de gelijknamige Koude Oorlog roman van John le Carre uit 1963. Richard Burton speelt met verve de spion Alec Leamas. Leamas is een uitgebluste officier bij de Britse inlichtingendienst. Hij krijgt een eindopdracht net voor zijn pensioen: Leamas dient de mol te vinden binnen de organisatie in communistisch Oost-Berlijn. Hij krijgt een nieuwe identiteit: een flink drinkende, politieke dissident die wil overlopen naar West-Duitsland. Als onderdeel van zijn dekmantel vindt Leamas werk waar hij Nan Perry (Claire Bloom) ontmoet, een lid van de CCP. Uiteindelijk slaagt Leamas erin om de geheime organisatie gerund door voormalig nazi Hans-Dieter Mundt (Peter van Eyck) te infiltreren, maar al snel leert hij dat zijn eigen rol in de affaire een handig rookgordijn is voor zijn superieuren. Leamas is namelijk een pion in een dubbel- cross spel. De film is een van de meest trouwe boekadaptaties met uitstekend hand held camerawerk van Oswald Morris. De personages, de gebouwen en landschappen illustreren het groezelige leven van Alec Leamas.
8 - Argo (Ben Affleck, 2012)
Argois een ruime interpretatie van de romanThe Master of Disguisevan Tony Mendez en het artikelThe Great Escapeuit 2007 voor het tijdschriftWiredvan Joshuah Bearman. Tijdens de Iraanse revolutie in 1979 bestormen militanten de Amerikaanse ambassade in Teheran met als gevolg dat 52 Amerikanen gegijzeld worden. In het midden van de chaos slagen zes Amerikanen er in om weg te komen en toevlucht te zoeken in het huis van de Canadese ambassadeur. CIA specialist Tony Mendez komt met een riskant plan om ze veilig het land uit te krijgen. De film is bekritiseerd voor zijn portrettering van een aantal gebeurtenissen, onder meer het minimaliseren van de rol van de Canadese ambassade bij de redding van de diplomaten, en white-washing, omdat een blanke acteur (Ben Affleck) de rol speelt van de Latino Tony Mendez. Desondanks isArgoeen onderhoudende film om naar te kijken. Gedurende de film zit je op het puntje van je stoel. Affleck bewijst dat met het juiste materiaal hij wel degelijk kan acteren. De snelle camerabewegingen, de mise-en-scène en het montagewerk zijn goed verzorgd.Argowas zowel bij het publiek als een merendeel van de critici een succes. In 2013 won de film 3 Oscars, respectievelijk voor beste regie, beste montage en beste film van het jaar.
7 - The Good Shepard (Robert De Niro, 2006)
De film portretteert het begin van de CIA. In 1961, na het fiasco van de invasie van de Varkensbaai, probeert CIA-agent Edward Wilson (Matt Damon) te achterhalen wie de informatie van de geplande invasie van Cuba heeft gelekt. Wilson herinnert zich zijn lange dienst bij het Agentschap, en staat stil bij de mislukking van zijn huwelijk met Clover (Angelina Jolie).The Good Shepard is met zijn 167 minuten op sommige momenten wat langdradig. De focus in de film ligt meer op de dialogen dan actiescènes. Matt Damon acteert uitstekend. De andere karakters in de film komen niet altijd even goed uit de verf, slechts Laura (Tammy Blanchard) wordt afgeschilderd als een levensecht persoon. NaThe Bronx Taleis dit de tweede film waar Robert De Niro verantwoordelijk is voor de regie. De Niro laat metThe Good Shepard zien dat hij meerdere talenten heeft.
6 - Three Days of The Condor (Sydney Pollack, 1975)
Three Days of The Condor is een interpretatie van de romanSix Days of The Condorvan James Grady uit 1974. De film draait om Joseph Turner (Robert Redford) die als onderzoeker werkt voor de CIA. Turner wordt door de CIA betaald om boeken, artikelen en magazines te lezen om belangrijke informatie te vinden. Op een dag gaat Turner buiten het kantoor lunchen en wanneer hij terugkeert, blijkt iedereen van zijn afdeling vermoord te zijn. Turner dient nu uit te vinden wie verantwoordelijk is voor de moorden. Over het algemeen ben ik geen fan van Redford; hij is een fantastische acteur maar speelt het qua acteerkeuzes vaak veilig. Zijn “Mr. Nice Guy” sijpelt door al zijn rollen heen. InThree Days of The Condorzet Redford een integer personage neer. Uiteindelijk maken de acteerprestaties van Redford en Max von Sydow de film.Three Days of The Condorzie ik als een voorloper op de latereBournefil
5 - Spy Game (Tony Scott, 2001)
Indien je op de laatste dag van je baan erachter komt dat een van je werknemers is opgepakt in China onder het mom van niet-gesanctioneerde spionage… wat doe je dan? Nathan Muir (Robert Redford) beantwoordt deze vraag door zijn staf en bazen te bespioneren om zijn leerling Tom Bishop (Brad Pitt) te helpen. Redford weet in deze film het koele en kalme personage op een goede manier neer te zetten. Het merendeel van de film zijn Pitt en Redford niet samen op het scherm te zien, maar als ze samen zijn - onder meer in flashbacks - dan is er een sterke chemie.Spy Gameis een van de spionage films die zich niet concentreert op actie maar focust op het idee van personages die de tegenpartij voortdurend te slim af zijn.
4 - Confessions of a Dangerous Mind (George Clooney, 2002)
Chuck Barris (Sam Rockwell) is de maker van geliefde tv-spelprogramma’s zoals The Gong Show en The Dating Game. Wat je misschien niet weet, is dat hij ook een Amerikaanse moordenaar is en over de hele wereld werd uitgezonden om moorden uit te voeren tijdens een zakenreis voor deze shows. De film is gebaseerd op de autobiografie van Chuck Barris. Het is nooit bevestigd of zijn verhalen op waarheid berusten maar dat maakt de film niet minder leuk.Confessions of a Dangerous Mindis geen doorsnee spionage film. De film mengt actie met veel humor. De film is het regiedebuut van George Clooney die goed werk aflevert, mede door de uitstekende scriptbewerking van Charlie Kaufman.Confessions of a Dangerous Mindbevestigd dat Sam Rockwell een geweldige maar ondergewaardeerde acteur is.
3 - The Bourne Trilogie (Doug Liman & Paul Greengrass, 2002, 2007)
Een van de meest actievolle spionnen kwam in 2002 voor het eerst op het scherm inThe Bourne Identity. De trilogie is gebaseerd op de gelijknamige boekenserie van Robert Ludlum. DeBournefilms volgen niet letter-voor-letter het boek maar wijken soms behoorlijk van het verhaal af. Matt Damon speelde de rol van de meertalige en hoog opgeleide moordenaar die zijn geheugen heeft verloren en achtervolgd wordt door de Amerikaanse overheid. In 2002 was Damon nog geen actieheld. Zijn laatste hoofdrol in een grote film wasAll The Pretty Horses (2000). Middels de Bournefilms brak Damon de mening van de critici en de box office. De trilogie bevat goede, realistische actiefilms en zet zich af tegen de gladheid van James Bond. Binnen de trilogie wordt de eerste film vaak als de zwakste beschouwd, dit meestal in vergelijking tot de flitsende en hectische vervolgen onder de regie van Paul Greengrass. Overigens spreekt Damon niet onverdienstelijk Nederlands aan het begin vanThe Bourne Identityals hij in de spiegel kijkt: “ Weet je wie ik ben?.” Nou, na drie films weten we het zeker. Een fantastische held.
2 - Syriana (Stephen Gaghan, 2005)
Syriana is geen film die na 128 minuten is afgelopen. De gebeurtenissen blijven na de aftiteling sluimeren. De film oogt fragmentarisch omdat het een blik werpt op het psychologisch spel rondom de zeldzaam wordende energiebronnen. De rode draad in Syrianais de wijze waarop verschillende partijen het regeringsbeleid van een fictief olierijk emiraat in het Midden-Oosten proberen te beïnvloeden. De Amerikaanse financiële tussenpersonen (Matt Damon), CIA-agenten (George Clooney), bedrijfsjuristen (Jeffrey Wright), en zelfs arme Pakistaanse immigranten zoals Wasim Khan (Mazhar Munir) reizen naar Saoedi-Arabië op zoek naar werk, maar vinden uiteindelijk alleen de leer van de radicale islam. De film is duidelijk geïnspireerd op Steven Soderbergh’sTrafficwaarvoor Gaghan het script schreef en later een Oscar won. Syrania is een film die stemt tot nadenken en werpt een licht op een onderwerp dat vaak in de schaduw staat.Syriana vereist je volledige aandacht.
1 - Tinker, Tailor, Soldier, Spy (Thomas Alfredson, 2011)
Eerlijkheid gebiedt mij te zeggen dat ik een fan ben van Gary Oldman, vooral nadat hij Norman Stansfield speelde inLéon(“ I haven’t got time for this Mickey Mouse bullshit!”). Mijns inziens is het een intrigerende acteur. De film is gebaseerd op de gelijknamige roman van John le Carre uit 1974. George Smiley (Gary Oldman) is een zwijgzame, grijze muis met een keurig pak en saai brilmontuur. Vergis je niet, hij is top spion bij de Britse inlichtingendienst, de M16. Smiley is precies het tegenovergestelde van James Bond. Hij is geen womanizer, maar een stille observator. In de film krijgt Smiley de opdracht uit te zoeken wie de verrader is in het hoogste kader van de inlichtingendienst. In de film zijn geen heftige actiescènes. Er zijn achtervolgingen en schietpartijen maar het sterkst zijn de scènes waarin weinig tot niets lijkt te gebeuren. Voor zijn rol was Oldman – terecht- genomineerd voor een Oscar.
Niet in de lijst maar tevens de moeite waard om te bekijken:The Manchurian Candidate (1962), Munich, Salt, Mission Impossible I, Safe House enTaken.
