Game of Thrones S4E1: Two Swords - recensie

Het uur van de wolf is over.

Spoiler waarschuwing: In dit artikel worden plotdetails uit Game of Thrones tot en met de betreffende aflevering besproken.

De eerste aflevering van het nieuwe seizoen vanGame of Thronesbegint gepast bij Tywin Lannister, de man die vorig seizoen inRains of Castamereeen bruut einde maakte aan de hoop van vele kijkers dat Robb zijn broers en zussen nog eens zou zien. Na een opvallende focus in depreviously on-montage op Ned Stark en zijn enorme zwaard, blijkt dat Tywin een plan met het felbegeerde valyrian steel heeft: hij laat het omsmelten in twee kleinere zwaarden. Zijn plan de overblijfselen van de opstandige Starks in de door hem gekozen vorm te gieten lijkt hiermee voltooid. Het noorden is in handen van de Boltons, Sansa is gebonden aan zoonlief Tyrion en de rest is dood of op een plek waar ze geen dreiging bieden. Om het mes nog dieper te duwen gooit hij het wolfsvel waar Ned’s zwaard in bewaard werd in het vuur. Het uur van de wolf lijkt over.

Slang uit het zuiden
Terwijl de as van de Red Wedding nog niet is gaan liggen, worden gelijk de eerste stenen van de nieuwe verhaallijnen aangestoten. Zoals in vrijwel elke eerste aflevering van de serie neemt men hier de tijd voor, waardoor T wo Swords niet de geschiedenis in zal gaan als één van de meest gebeurtenisrijke episodes. De meest opvallende opstapjes zijn de (her)introductie van enkele personages. Fan-favoriet Oberyn “The Red Viper” Martell maakt als eerste zijn entree en lijkt niet van plan naar de pijpen van de Lannisters te dansen. Officieel is hij op bezoek als vertegenwoordiger van de Martells uit het verre zuiden van Westeros voor de koninklijke bruiloft van Joffrey, maar het wordt al snel duidelijk dat hij wel eens een dubbele agenda zou kunnen hebben. Hij houdt de Lannisters verantwoordelijk voor de dood van zijn zus Elia en haar kinderen ten tijde van de troonsbestijging van Robert Baratheon. Wat precies zijn plannen zijn, wordt versluierd, maar het feit dat hij in zijn eerste scène al een Lannister-loyalist met een mes aan een tafelblad vastspijkert, maakt duidelijk dat Tywin nog lang niet alles onder controle heeft.

En nu?
Maar niet alleen Tywin zal zich zorgen moeten maken over de dag van morgen. Een onzekerheid over de toekomst loopt als een rode draad door de aflevering heen. Sansa is post-Red Wedding nog steeds apathisch van verdriet. Het huwelijk met Tyrion zal haar veiligheid in ieder geval kunnen garanderen, maar veel meer dan dat heeft ze niet over. Jaime mag dan eindelijk weer terug bij tweelingzus Cersei zijn, maar ook dit betekent geen rust. Ze laat hem weten dat er veel veranderd is in zijn afwezigheid, vlak nadat zijn vader hem vertelt dat hij het niet waard is zijn zoon te zijn als hij hem niet op zal volgen als heer van Casterly Rock. Tyrion beseft op zijn beurt dat hij het zich niet kan veroorloven Shae als minnares in King’s Landing te houden; de relatie brengt beiden in groot gevaar. Iedereen twijfelt over welke plek ze in kunnen nemen in de nieuwe wereld. Hoewel het conflict tussen de Starks en de loyalisten van de kroon voor veel bloedvergieten heeft gezorgd, had het één belangrijk voordeel vergeleken met de huidige situatie: in tijden van oorlog wist iedereen tenminste waar hij aan toe was. De onzekerheid van de ontstane instabiele vrede lijkt verontrustender dan de doelen die de strijd gaf.

Twee zwaarden
Dit gebrek aan balans lijkt terug te komen in titel van de aflevering: “Two Swords”. Het zwaard dat Ned hielp in zijn rechtvaardige beleid is omgetoverd in twee kleinere zwaarden van ongelijke lengte. Nu huis Lannister eindelijk weer in het bezit is van een zwaard van het mysterieuze staal, blijkt de familie in een crisis te verkeren waar geen wapen – hoe zeldzaam en waardevol ook – een einde aan lijkt te kunnen maken. Ook Daenerys wordt geconfronteerd met meerdere zwaarden. De gevaarlijke maar uitdagende Daario Naharis doet samen met Unsullied-leider Grey Worm een wedstrijdje zwaard-balanceren. De winnaar verdient de positie vooraan het leger aan de hand van hun koningin. Met ook Jorah en Barristan Selmy als kandidaten voor deze positie lijkt Daenerys moeilijke keuzes tegemoet te gaan over de hiërarchie binnen haar groeiende gevolg. De belangrijkste twee zwaarden volgen echter in de laatste scène, waar ze ook daadwerkelijk gebruikt worden. Het geweldige duo van The Hound en Arya komt hier langs een herberg (dezelfde herberg waarin Catelyn in seizoen 1 Tyrion gevangen nam) waar de beschadigde Stark een oude bekende tegenkomt: de soldaat Polliver. Hij duwde twee seizoenen terug zijn wapen nog door de keel van Arya’s vriend Lommy. De twee nemen rustig plaats aan een tafel, starend naar de hardhandige aanpak die Polliver en zijn mannen toepassen op de herbergier. Door de scène hangt een broeierige spanning die lange tijd niet wordt ingelost. Uiteindelijk maakt een dronken Sandor een bloederig einde aan de wanvertoning, bijgestaan door zijn jonge gevangene annex compagnon. Het aanschouwen van de onthoofding van haar vader en de moord op het Stark leger bij The Twins heeft zijn tol geëist: Arya heeft haar onschuldige jeugdigheid verloren. Maisie Williams verkoopt dit als geen ander.

Conclusie
De eerste aflevering van het seizoen lijdt aan het gebruikelijk Game of Thrones -expositie-syndroom, maar weet door het eveneens gebruikelijke sterke acteer- en schrijfwerk geen moment te vervelen. De voorzichtigheid van de humor bevestigt de deken van ongemak die over de hele aflevering hangt. Two Swords weet deze onzekerheid op treffende wijze in zijn kabbelende vertelling op te nemen. Het laatste shot, waarin Arya en The Hound te paard een verbrand landschap vol kale bomen en veraste velden inrijden, laat zien dat het einde van de oorlog voorlopig nog geen rust zal bieden.

Losse gedachten:

• Ik waardeerde het terugkeren van het motief van Tywin met dode dieren. In seizoen 1 was hij een hert aan het vellen op het moment dat Robert (het zegel van de Baratheons is een hert) zijn dood vond en in een verwijderde scène uit afgelopen seizoen was hij aan het vissen terwijl de bruiloft van Edmure (het zegel van de Tullys is een forel) een rood tintje kreeg. Om hem nu met een wolfsvel te zien, was een bittere herinnering aan de gebeurtenissen tijdens de infame bruiloft van afgelopen seizoen.

• De post-Red Wedding situatie lijkt onzekerder dan die ervoor. Petyr “chaos is a ladder” Baelish schittert echter in afwezigheid.Andere belangrijke missende personages die waarschijnlijk komende afleveringen aan bod komen zijn Varys, Pycelle, Stannis en z’n vrienden op Dragonstone, Yara, Reek/Theon en Ramsay, evenals Bran en co. ten noorden van de muur.

• “What the fuck is a Lommy?” sprak de altijd subtiele Sandor Clegane.

• Nikolaj Coster-Waldau hoeft voorlopig niet meer met een opgevouwen hand een stompje te simuleren. En goud staat hem goed.

• Andere ge(re)ïntroduceerde personages: de schijnbaar door littekens beschreven gezichten van Styr en zijn vrienden uit Thenn worden als een gevaarlijke nieuwe tegenstander voorgesteld door ze via een schnitt te vergelijken met Sam uit de Night’s Watch; hofnar Ser Dontos jaagt Sansa de stuipen op het lijf, maar doet haar vervolgens een lichtblauwe ketting cadeau; The Mountain is nog niet in beeld geweest, maar zijn bloederige daden worden meermalen door derden beschreven.

• Michiel Huisman heeft nog niet genoeg ruimte gekregen om te overtuigen als de nieuwe Daario. De Nederlandse vertegenwoordiging zal de komende afleveringen toenemen als Carice de tijd krijgt om als Melisandre onheilspellende voorspellingen te doen over donkere nachten vol verschrikkingen.

• Componist Ramin Djawadi heeft een prachtige nieuwe mix van het bekende muziekthema geschreven die tijdens de aftiteling klinkt. Deze jazzversie is wellicht de moeite voor een wat optimistischere aflevering. Ja, dat is valse hoop.