In aflevering twee verkentGame of Thrones onbekend terrein, zowel op het niveau van geografie als op dat van karakter.
In de kern blijftGame of Throneseen show over macht. Over het verkrijgen en behouden van deze ongrijpbare substantie, evenals wat het uitoefenen ervan voor effect kan hebben op de wereld eromheen. De serie mag dan grote CGI-draken bevatten, maar als het erop aan komt, zijn ze niet meer dan het equivalent van WMD’s in de wereld van Westeros. Deze fantasy elementen geven Martin de mogelijkheid om te verkennen wat het hebben van zulke destructieve wapens kan hebben in zijn setting. Het is daarom niet verwonderlijk dat nu Daenerys haar controle over Drogon, Viserion en Rhaegal kwijt lijkt te zijn, ze voor moeilijke keuzes komt te staan. Haar politieke tegenstanders zien haar moment van zwakheid en ruiken bloed. Als dan ook één van haar raadgevers buiten zijn boekje gaat, presenteert zich een groot dilemma: wil ze voor de door haar bevrijde slaven een moeder zijn, of een leider?
Piramides
Met dit probleem worstelt ze in de laatste scène van deze tweede aflevering. Op het massieve balkon van Meereen beslist Daenerys in het aanzien van de gehele stad over het lot van Mossador, de slaaf die het recht in eigen handen nam door een Harpy op bloederige wijze om het leven te brengen. De keuze is een zware. Aan de ene kant is hij één van haar meest loyale volgers en een symbool voor de groei die de door haar bevrijde slaven hebben doorgemaakt. Het publiek smeekt dan ook om zijn genade. Aan de andere kant kan ze niet onder haar claim rechtvaardigheid na te streven uitkomen. Moord blijft moord, of het nou door haar tegen- of medestanders wordt gepleegd. Vlak voordat Daario's arakh neerkomt, lijkt het nog even of ze zal ingrijpen, maar die tijd is er niet meer. Ze heeft niet lang om te reflecteren op haar beslissing: chaos breekt uit in het publiek en stenen vliegen heen en weer tussen voormalig meesters en slaven. Zonder controle over draak of volk trekt de moeder der draken zich terug in haar piramide. Dit beeld doet ironisch denken aan een woordenwisseling tussen de inmiddels heengegane Mossador en Dany. Wanneer ze hem erop wees dat er geen meesters meer in de stad zijn, antwoordde hij: "Wie wonen er dan in de piramides?”
Small Council
De vraag wat een goed leider maakt wordt meerdere keren gesteld inThe House of Black and White. Voor Dany betekent dit onrechtvaardigheid beantwoorden met rechtvaardigheid, ongeacht de omstandigheden. Ze is consequent, maar haar bestuur wankelt. Haaks op Dany’s idealisme staat Cersei. Jezelf omringen met betrouwbare en loyale mensen is haar weg naar het in stand houden van haar macht. Ze heeft zich in King’s Landing omringd met de macabere Qyburn, de hielenlikkende Pycelle en de oliedomme Mace Tyrell. Stuk voor stuk onbekwaam maar schijnbaar betrouwbaar. Nu haar vader heengegaan is wankelt haar macht, een loyale council is de dichtstbijzijnde vaste grond. Kevan prikt door haar spel heen en weigert om onder haar de positie van legeraanvoerder aan te nemen: "You are the queen mother, nothing more". Macht is een illusie, een schaduw op de muur, verklaarde Varys lang geleden. Zonder erkenning - zonder dat Kevan op haar aanbod ingaat - is het niets.
Stabiel leiderschap
Even later zien we het tegenovergestelde ontvouwen. In het noorden staat een leider op die zelf niet op zoek is naar invloed, maar omdat de vraag naar hem groot is. Tijdens de verkiezing voor de positie van Lord Commander of the Night's Watch bleek een groot deel van de zwarte wakers niet Alliser Thorne als aanvoerder te willen zien, maar Stark-bastaard Jon Snow. Niet omdat hij zich opwierp als leider in de tijden dat het hem uitkwam, maar omdat hij een leider werd toen het nodig was. Onzelfzuchtigheid blijkt de meest succesvolle weg naar stabiel gezag, samen met de hulp van mensen die deze kwaliteit waarderen. Zonder Sams speech en Aemons laatste doorslaggevende stem was Jon het niet geworden. Nu is het aan hem om te bepalen wat voor soort leider hij zal zijn.
Zwartwit
De titel vanThe House of Black and Whiteverwijst allereerst naar het gebouw waar Arya door de Braavosi heen wordt gebracht; een plek die zonder twijfel verbonden is aan de mysterieuze assassijn die haar in Harrenhal hielp overleven. In simpel symbolisme is de ene deur wit en de andere zwart geschilderd. Toepasselijk voor een plek waar besloten wordt over leven en dood. Binariteit zit echter door de gehele aflevering verweven. Zo blijft de camera lang op het gezicht van Dany hangen tijdens de publieke executie; zal ze Mossader wel of niet laten onthoofden? Op eenzelfde wijze neemt Maester Aemon de tijd om de doorslag te geven in de patstelling ontstaan is in de verkiezing van de nieuwe Lord Commander. Het muntje op de linker of rechterstapel leggen, een duim omhoog of omlaag, het kan grote effecten hebben. Zelfs in een complexe en moreel ambigue wereld als die vanGame of Throneskomen de belangrijkste keuzes soms neer op het verschil tussen een simpel 'ja' of 'nee'.
Wie
De dilemma’s die personages voorgeschoteld krijgen in deze tweede aflevering zijn verrassend ingrijpend voor de identiteit die ze aan willen nemen. Afgezien van de verhaallijnen die nog opgezet dienden te worden, wordt er in vergelijking met andere seizoenen al veel vaart gemaakt. Jon kiest voor de Night’s Watch en niet voor het aanbod van Stannis om een legitieme Stark te worden en Winterfell te claimen. Dany zet haar harde lijn voort, erop vertrouwende dat ze dit zal moeten doen om een stabiele hegemonie te creëren. Jaime kiest ervoor zich voor het eerst als vader van zijn kinderen te gedragen en laat zijn functie voor King's Guard voor wat het is. Tyrion wordt geen dronkaard in Pentos, maar vertrekt samen met Varys richting een leider die de machtelozen een stem geeft. En Brienne laat zich niet afschrikken door Sansa’s koele afwijzing. Ze heeft een eed gezworen en ze zal deze naleven. Crisis forceert het meest essentiële in karakters naar het oppervlak, en crisis is er voldoende inThe House of Black and White.
The House of Black and White
Een laatste binaire identiteitskeuze doemt op in een omgeving die we nog nooit eerder zagen. In de mediterraan aandoende Water Gardens van Dorne eist Ellaria van prins Doran Martell dat hij wraak zal moeten nemen voor de dood van zijn broer. Waarschijnlijk buiten zijn weten om heeft ze al een dreigement naar de Lannisters geuit door Myrcella's halssnoer in de bek van een vergulde serpent naar Cersei te sturen. Doran blijkt echter uit ander hout gesneden dan zijn heetgebakerde familieleden. Sereen kijkt hij vanuit zijn rolstoel over zijn symmetrische tuinen. De rust en orde die onder zijn planten heerst zou ook graag Dorne willen behouden. De vraag is of het groen opgewassen is tegen het romantische vuur van wraak dat brandt in de harten van Ellaria en haar Sand Snakes.
Losse gedachten:
- Het was mooi om te zien hoe klein en armzalig het democratische proces in Castle Black was vormgegeven, in tegenstelling tot de vele extravagante toneelstukjes die keer op keer in King’s Landing worden opgevoerd. Erfrecht heeft blijkbaar veel hulp nodig om zich te legitimeren.
- Toen Arya onder de titaan van Braavos doorvoer, hoorden we voor het eerst sinds - volgens mij - seizoen twee het Jaqen H'ghar thema weer. Hier werd al enigszins naar geteased tijdens de aftiteling van The Children afgelopen seizoen. Het is wellicht niet het meest subtiele werk van componist Ramin Djawadi, maar de muziek geeft wel een zekere mystieke ondertoon aan het schijnbaar simpele grachtenstadje.
- Podrick dingt naast Dany inmiddels ook aardig mee naar de titel Break of Chains met de hoeveelheid paarden die hij kwijt is geraakt.
- Het is leuk om de karakteristieke 'laten-we-daar-een-camera-in-stoppen' cinematografie van Breaking Bad cinematograaf Michael Slovis hier en daar terug te zien in Game of Thrones . Zo hadden we vorige week het point-of-view shot van Tyrion door het kijkgat in de krat, en deze week een shot vanuit de benauwende riolen van Braavos, terwijl Arya in haar bootje voorbij vaart.
- De scène bij Stokeworth presenteerde een beeld van Westeros wat we nog niet eerder tegenkwamen: de rijke gebieden die niet geteisterd zijn door de bloedige en verwarrende oorlogen die ontstonden na de dood van Robert Baratheon.
- Arya's lijstje wordt met alleen Cersei, Walder Frey, The Mountain en Meryn Trant toch wel wat aan de korte kant. Het wordt hoog tijd dat ze Ramsay en Roose Bolton eraan toevoegt.
- Wellicht was het niet zo'n strak plan om midden in een drukke herberg hardop iemand the identificeren die verdacht wordt van medeplichtigheid in de moord op de koning. Gelukkig scheen niemand op te letten.
- Voor wie zich afvraagt waarom Jon zo glimlachte nadat Stannis hem het briefje met de tekst “Bear Island knows no king but the king in the North, whose name is STARK”; de auteur – Lyanna Mormont – is een meisje van een jaar of tien. Dit verklaart ook het handschrift.
- Ik wil trouwens niet weten waar Qyburn een dwergenhoofd voor nodig heeft. Brrr.
