Game of Thrones S5E7: The Gift - recap

Een afscheid, een ontmoeting en een hoop merkwaardige presentjes.

In het Westeros vanGame of Thrones waarin week in week uit personages moeten krabbelen om overeind te blijven is het moeilijk te geloven dat een gift schenken – in welke vorm dan ook – een onzelfzuchtige daad is. Zoals Olenna Tyrell probeert te achterhalen of de schijnbaar altruïstische High Sparrow goud of iets anders begeert, zo zal achter een gift al snel verborgen motieven worden gezocht. En terecht: Jorah hoopt met het overleveren van Tyrion weer in de gratie van Daenerys te komen; Jon probeert de Wildlings aan zijn zijde te scharen door ze residentie te geven ten zuiden van The Wall; de op wraak beluste Olenna presenteert de zondige Cersei op een presenteerblaadje aan de High Sparrow; en ook Ramsay - in een wrange twist op de titel – heeft een bloedig presentje voor Sansa voorbereid. In een gesprek met Dany vat Daario samen waar de macht in deze uitwisselingen ligt: “All rulers are either butchers or meat”, ofwel: zij die uitdelen beslissen, zij die ontvangen worden gedomineerd.The Gift presenteert de ‘butcher’ als diegene die bereid is zijn handen uit de mouwen te steken voor wat moet gebeuren, terwijl het ‘meat’ in de handen van een andere slager ten onder zal gaan. Veel personages worden deze week dan ook getest op hoever ze bereid zijn te gaan voor dat wat ze willen bereiken; ofwel: hoever ze de weegschaal uit laten slaan richting ‘butcher’.

Stannis is bereid ver te gaan, zo blijkt uit zijn gesprek met Davos. Erg ver. Zijn Hand of the King adviseert hem niet langer door te marcheren richting Winterfell en terug te keren richting Castle Black om het gevaar van de opstekende sneeuwstormen te vermijden. Hoewel Stannis weet dat dit wellicht tactisch een betere keuze is, lijkt hij te vertrouwen op de visioenen van Melisandre die een slag in de sneeuw voorzien hebben. Als hij nu niet doorzet, zal hij een onvoorspelbaar aantal jaren moeten wachten tot de sneeuw verdwenen is, waarna hij waarschijnlijk te oud zal zijn om zijn claim te kunnen verzilveren: “We march to victory, or we march to defeat. But we go forward, only forward”. Of hij daadwerkelijk gelooft in de profetieën die Melisandre hem voorlegt, is maar de vraag. Wellicht gebruikt hij haar metafysische uitspraken om zijn gevolg bij elkaar te houden tijdens alle tegenslagen en ontberingen die ze hebben moeten trotseren. In ieder geval blijft ze het vurige baken dat hen door de steeds witter wordende omgeving blijft leiden.

The King Who Cared

De haast die door de sneeuwval geboden is voegt extra druk toe aan de reis van de tragische figuur die Stannis is. Terwijl Stannis een grote bijdrage leverde aan de troonsbestijging van zijn grote broer, benoemde Robert Jon Arryn tot Hand of the King en gaf hij het familiekasteel Storm’s End aan de jongere Renly. Laatstgenoemde sprak daarnaast geen steun uit voor Stannis na Roberts overlijden, ondanks Neds aandringen dit wel te doen. De samenwerking tussen Lannister en Tyrell - georkestreerd door Littlefinger - weerhield hem er vervolgens van de binnenzijde van de muren van King’s Landing te bereiken. Op politiek en diplomatiek vlak heeft het de nukkige Stannis nooit meegezeten, en nu de rest van de wereld eindelijk te druk met zichzelf is, blijkt zelfs de natuur zich tegen hem te keren. Dit alles heeft hem gemaakt tot de kille en cynische tandenknarser die zelfs het doden van zijn broer en het kidnappen van zijn bastaardneef als legitieme opties zag om een stapje dichter bij de troon te komen. Toch heeft Melisandre een grens gevonden, wanneer ze vraagt naar het enige dat hij nooit zal geven: zijn dochter. Stannis mag als leider een ‘butcher’ zijn, maar als vader legt hij het mes neer.

Ghost

Net als Stannis moet Jon ook all-in gaan. Om te zorgen dat hij de Wildlings een plek aan de zuidkant van The Wall kan geven, moet hij persoonlijk mee met een gevaarlijke reddingsmissie. Onder ontevreden gemompel verlaat hij samen met Tormund de muur om de Wildlings die bij Hardhome gestrand zijn een uitweg te bieden. Zijn afwezigheid maakt de situatie voor zijn steunpilaren na zijn controversiële keuzes een stuk lastiger. Wanneer Sam en Gilly op een onfortuinlijk moment twee kraaien tegenkomen die hun criminele verleden duidelijk nog niet achter zich hebben gelaten, ontstaat een penibele situatie. Beiden bijten ze van zich af, maar Ghost moet uiteindelijk hulp bieden om de aanvallers daadwerkelijk te verjagen. Nu Jon en Aemon Castle Black verlaten hebben, is de wolf daar wellicht hun enige echte bondgenoot.

Er zitten wel wat haken en ogen aan deze scène, zeker in het verlengde van de controverse die vorige week ontstond. Wederom zien we seksueel geweld geportretteerd worden, en wederom lijkt het te worden gebruikt als plotpunt om de ontwikkeling van een mannelijk personage voort te stuwen. Terwijl Gilly betast wordt, continueren de belagers de pesterijen richting Sam ‘The Slayer’, die in respons zijn moed bijeen moet rapen om hen alsnog te lijf te gaan. Het klopt inderdaad dat het uiteindelijk de wolf is die de twee verjaagt, maar de scène trekt vooral de aandacht naar Sams poging na een paar rake klappen weer overeind te krabbelen, zijn innerlijke ‘butcher’ naar de voorgrond duwend. Terwijl Gilly tegen de muur wordt gedrukt, wordt ons gevraagd mee te gaan in Sams beleving.

Vorige week sprak ik mijn hoop uit dat de serie ditmaal niet weg zou kijken voor de daadwerkelijke effecten van verkrachting, in plaats van het simpelweg gebruiken om duidelijk te maken dat ze naar een gewelddadige wereld kijken. Er moet gezegd worden dat er deze keer zeker niet gedaan werd alsof de gebeurtenis niet plaats heeft gevonden, maar de functie en framing ervan zijn wederom onhandig. We treffen Sansa namelijk voor het eerst aan met warrige haren in een donkere toren, haar armen gevuld met schrammen en blauwe plekken. Wanneer ze even later Theon vraagt een noodsignaal in de hoogste toren te plaatsen (want uiteraard heeft ze zelfs hulp nodig om om hulp te vragen), blijkt zelfs dit plan door Ramsay te zijn doorzien. Wat volgt is een deprimerend shot van Brienne, starend naar een toren waar maar geen licht verschijnt. De show heeft in deze scènes een bijna fetisjistische aandacht voor Ramsays sadisme en Sansa’s lijden hieronder. Ze fungeren alleen maar om ons te wijzen op hoe in en in slecht de villain is, waarbij de showrunners hopen dat we als publiek blijer reageren als hij eindelijk van zijn voetstuk zal worden gestoten.

Geen spotlijster

Sansa is dus definitief terug is in de rol van boksbal waarin ze in King’s Landing voor lange tijd gemanoeuvreerd werd. Echter, hier is de aflevering zelf nog niet helemaal over uit. Even later daagt ze Ramsay namelijk tijdens een wandeling op de balustrades uit door hem eraan te herinneren dat hij een bastaard is. Wanneer Walda zou bevallen van een zoon, zou diens claim toch een stuk sterker zijn dan die van Ramsay zelf, gelegitimeerd of niet. Even lijkt het alsof de in zwarte veren gehulde vrouw die we eind vorig seizoen zagen opstaan toch weer terugkeert, maar deze hoop wordt snel neergeslagen wanneer Ramsay de vrouw die Sansa eerder hielp gevild blijkt te hebben. Een wrede natrap die Sansa weer tot tranen drijft. De show lijkt op dit moment gewoon geen idee te hebben welke kant ze met het personage op wil; men is vast komen te zitten tussen Sansa enerzijds willen wurmen in de Winterfell-verhaallijn uit de boeken en anderzijds in wat liefkozend de Darth Sansa verhaallijn werd genoemd.

Slot en grendel

Waar Sansa en Gilly beiden worden geframed als ‘damsels in distress’ die respectievelijk door Brienne en Sam gered proberen te worden, wordt hier in Dorne een leuke twist aan gegeven. De inmiddels opgesloten Jaime krijgt daar van Myrcella te horen dat ze allesbehalve gered hoeft en wil worden. Ze zou zich na al die jaren meer gevangen voelen bij haar eigen familie in King’s Landing dan bij haar aanstaande Trystane. Een tekort aan daadwerkelijke gevangenen heeft de aflevering echter niet; Sansa, Bronn, Tyene, Nymeria, Obara, Tyrion, Jorah, Margaery en zelfs Cersei zijn op een gegeven moment gekneveld of bevinden zich in een cel. Een leuk gegeven, waar de serie vervolgens niet echt goed van weet wat het erover wil zeggen, anders dan het geval was inBreaker of Chains. Het is emblematisch voor een aflevering die plotmatig stapjes vooruit doet, maar thematisch weinig interessante voedingsbodem vindt.

Het narratieve hoogtepunt deze aflevering was eigenlijk wederom de gebeurtenissen in King’s Landing. Hoewel de behandeling van Loras wellicht niet de meest subtiele was, laten de machtsspelletjes tussen Cersei, de Tyrells, de High Sparrow en in het midden koning Tommen het intrige waar de serie groot mee werd in volle glorie floreren. Het was dan ook genieten om Olenna in directe confrontatie te zien met de High Sparrow, geframed in een long shot met de zevenpuntige ster in hun midden. “What is it you want”, vraagt ze vol onbegrip aan de in juten kledij gehulde verschijning. Dat hij geen eigen motieven zou hebben behalve zijn eigen spirituele overtuigingen gaat haar boven de pet (lees: hoofddoek): “I serve the gods, and the gods demand justice”. Maar het duurt na dit gesprek niet lang voordat Olenna van één en één twee maakt en Cersei’s tactieken tegen haar gebruikt.

Het opblazen van Cersei’s manische paranoia is de perfecte aanzet tot een chaotische derde akte in King’s Landing. Nu zowel de Tyrell als de Lannister-koningin zich achter slot en grendel bevinden, ontstaat er een machtsvacuüm rond de beïnvloedbare Tommen waar genoeg aanwezigen graag in zullen springen. Zoals vaak het geval met deze show voelt aflevering zeven als het laatste opstapje voor de grote finales. De politiek in King’s Landing was nog nooit zo chaotisch; Stannis staat op het punt om bij Winterfell aan te komen; Tyrion heeft eindelijk Dany bereikt; de grote spelen van Meereen gaan binnenkort van start en gezien de volgende aflevering de titelHardhome draagt, kunnen we er vanuit gaan dat Jon snel zijn reddingsmissie in gang zal zetten.The Gift is thematisch wat verward, maar voert wel de druk op voor wat een explosieve finale belooft te worden.