Niet veel nieuws, maar wel een heerlijke wraakfilm.
Jeremy Saulnier wist al van jongs af aan dat hij regisseur wilde worden, maar nadat hij de Filmschool had afgemaakt, zat er niet meteen een geslaagde carrière voor hem in het verschiet. Hij startte als productieassistent voor reclamespotjes, er volgden wat korte filmpjes, maar het duurde tot zijn dertigste tot zijn speelfilmdebuutMurder Party uitkwam, een enigszins geslaagde komedie die vooral opviel door zijn scherp geschreven script, maar Jeremy Saulnier wist er niks aan te verdienen en moest ondertussen zijn geld elders halen. Toen zijn derde dochter werd geboren, moest een carriere er toch echt van komen en deed hij een alles-of-niets-poging om zijn naam alsnog te vestigen. Hieruit volgdeBlue Ruin, die op het Filmfestival van Cannes de FIPRESCI-prijs won (de prijs van de internationale filmkritiek) en overladen werd met enthousiaste reacties. Zijn droom werd eindelijk werkelijkheid.
Amateur
Dwight is een zwerver die door het leven sukkelt met het afstruinen van vuilniszakken voor eten, het nemen van een frisse duik in de nabije zee en het slapen in een afgedankte auto. Op een dag houdt een politieagente hem aan, waarbij je de indruk krijgt dat de twee elkaar kennen. Op het politiebureau wordt Dwight ingelicht dat Wade Cleland op vrije voeten komt, na het uitzitten van zijn straf voor het vermoorden van Dwight’s ouders. Met dit gegeven gaat amateurmoordenaar Dwight volledig op in zijn pad van wraakzucht en keert hij terug naar Virginia, waar hij is opgegroeid. Niets is echter wat het lijkt wanneer Dwight meer te horen krijgt over wat er precies in 20 jaar geleden heeft plaatsgevonden en zodra hij de andere leden van de hillbilly familie Cleland op zijn dak krijgt, moet hij er alles aan doen om zijn zus en zichzelf te beschermen.
Verdriet
Dwight wordt uitstekend gespeeld door Saulnier’s jeugdvriend Macon Blair, die ook een rolletje had in zijn debuut Murder Party . Saulnier’s intentie om Dwight een universele look te geven, pakt voor het verhaal zeer goed uit. Dwight is niet zo berekenend als de meeste wraakzoekers in wraakfilms en de combinatie van zijn klungelige en logische stappen zorgt voor extra suspense die met vlagen losbarst. Dwight’s zus verwoordt het goed: hij is zwak. Het is een man die in het verleden leeft en betekenis zoekt om nog op aarde rond te lopen. Het verdriet en de woede zijn goede uitgangspunten om enigszins meer inhoud in het genre toe te voegen, maar dit is enkel als basis genomen voor de welbekende vergelding, die ook niet altijd even voelbaar is. Het is teleurstellend dat dit aspect niet veel verder uitgediept wordt. Net als veel van zijn genregenoten is het resultaat van wraak nietszeggend. Dat is niet altijd even erg, maar in Blue Ruin is het een gemis, door de mix van art-house en exploitatie. Zo wisten de films als Dead Man’s Shoes en de Oostenrijkse film Revanche de redeneringen van de protagonist wél dieper te tonen, door zich meer te focussen op één van deze twee.
Conclusie
Hoe dan ook heb je nooit een moment van verveling. Saulnier weet een grillige indie-sfeer over te brengen door zijn verzorgde cameravoering en originele muziekkeuzes. Toch brengt Saulnier de kijker niet veel nieuws: het thema van de zwakzinnige criminele familie als opponent en een hoofdpersoon die zichzelf in een groter probleem heeft gewerkt dan zijn intenties hebben we vaker gezien. De herkenbare plotelementen staan de resultaat van de film dan ook behoorlijk in de weg, maar enkele verrassingen zorgen gelukkig dat de film fris aanvoelt. Daarnaast zijn de spaarzame dialogen en zwarte humor een verzachting, waardoor je genoeg adempauzes krijgt voordat de volgende benauwende suspensemoment optreed. Blue Ruin is simpelweg een heerlijke genrefilm en ongetwijfeld één van de betere van dit jaar, maar dat maakt het niet meteen geweldig. Saulnier laat zijn kunde zien, maar weet nog steeds niet volledig te overtuigen wat hij in huis heeft.
