Contraband - recensie

Chris heeft zijn criminele leven als smokkelaar voorgoed vaarwel gezegd. Door een noodlottig voorval wordt hij echter gedwongen zijn oude ambt weer op te pakken.

Chris Farraday (Mark Wahlberg) heeft in het verleden de bijnaam Houdini niet zomaar verworven. Als een ware goochelaar liet hij smokkelwaar verdwijnen om het vervolgens op illusionistische wijze weer terug te toveren. Maar de dagen van smokkelpraktijken zijn voorbij voor Chris sinds hij een gezin heeft gesticht. Hij is een eigen bedrijf gestart in beveiligingssystemen en heeft zich voorgoed gedistantieerd van het criminele leven. Echter, als zijn zwager Andy (Caleb Landry Jones) de domme fout maakt om drugs te smokkelen voor één van New Orleans meest geflipte drugsbazen Tim Briggs (Giovanni Ribisi), gaat er iets mis. Het schip waarop Andy de drugs smokkelt, wordt aan een controle onderworpen door de douane en Andy is daardoor genoodzaakt om het pakketje overboord te gooien. Briggs laat het daar uiteraard niet bij zitten en eist dat Andy zijn gemaakte schuld terugbetaalt, anders is hij zijn leven niet zeker. Chris ziet dit alles met lede ogen aan en besluit de schuld van Andy op zich te nemen. Hij zal voor de allerlaatste keer een smokkelshow moeten opvoeren om Andy uit de problemen te helpen.

Reykjavik-Rotterdam was in 2008 de grote winnaar op de Edda Awards, dé filmprijs van IJsland. De titel van de film doet vermoeden dat het een vervoerstraject tussen de twee steden betreft, waarschijnlijk een scheepsroute. Baltasar Kormákur was de grote ster van de film en hij zag direct dat het universele verhaal zich perfect zou lenen voor een Engelse remake. Die remake werdContrabandmet in plaats van Kormákur, Mark Wahlberg in de hoofdrol. Kormákur zelf nam plaats in de regiestoel.Contrabandis overigens niet de eerste Engelstalige film van zijn hand. In 2005 regisseerde hijA Little Trip to Heavenmet Julia Stiles en Forest Whitaker en in 2010 Inhalemet Diane Kruger en Dermot Mulroney. Het lijkt er op dat de Kormákur moeiteloos grote namen aan zijn films weet te verbinden en dat komt natuurlijk goed van pas als je het in Hollywood wilt gaan maken; een markt die groter is dan de 300.000 inwoners van IJsland en waar het meeste geld kan worden verdiend, aldus Kormakur.

De bovenstaande samenvatting vanContrabandzou makkelijk gereduceerd kunnen worden tot drie zinnen. Het verhaal is het schoolboekvoorbeeld van de traditionele Hollywood formule: men neme een hoofdpersoon die een onbezorgd leventje leidt. Maar dan komt er iets vervelends op zijn pad; hij komt in moeilijkheden. Deze moeten uit de weg worden geruimd en dan is het probleem opgelost. Eind goed al goed. Details daargelaten is dit kortgezegd het verloop vanContraband. Wellicht zijn er filmliefhebbers die het gebruik van deze formule afwijzen als plat en fantasieloos. Deze kortzichtigheid zal hen behoeden voor een verrassend spannende filmervaring. Het rechtlijnige verhaal zorgt er immers wel voor dat je de gehele film rechtop in je stoel zit.

In de eerste plaats is dat de verdienste vanTinseltowncoryfee Wahlberg. De ex-drugsverslaafde, tieneridool en onderbroekmodel heeft zich de afgelopen jaren ontpopt tot een serieus te nemen acteur. En we zijn voorlopig ook nog niet van hem af: alleen al voor 2012 en 2013 staan er zeven(!) producties in de planning. En als we dan nu kunnen kiezen tussen een depressieve George Clooney, een ruftende Jospeh Gordon-Levitt en een seksverslaafde Michael Fassbender, dan ben je bij Wahlberg toch het veiligst af. Wahlberg gaat door voor een echte actieheld: een liefhebbende familieman met gespierde torso die met vastberaden blik en een grenzeloos zelfvertrouwen de grote boze wereld trotseert. Het klinkt enigszins afgezaagd, maar dat is het niet. Wahlberg is gewoon zeer geloofwaardig en energiek. Ook de rest van de cast presteert bovenmaats: Giovanni Ribisi is geniaal gevaarlijk als de slechterik en ook de jonge Caleb Landry Jones doet het goed als de naïeve zwager.

In de tweede plaats steekt het script, ondanks de weinig verassende opbouw, puik in elkaar. Het tempo ligt hoog en geen enkel moment wordt de kijker verveeld met overbodige achtergrondinformatie of diepgaande subplots. En net als je denkt dat de kijker de beelden alleen maar hoeft te absorberen, zitten er in het verhaal genoeg onverwachte plotwendingen zodat het onmogelijk is om de plot verder in te vullen, afgezien van het onvermijdelijk sprookjesachtige einde. Mocht je tijdens deze hoog opgevoerde rit nog tijd over hebben, let dan eens op de mise-en-scene (de locaties, omgevingen) en de verschillende vindingrijke shots. Kormákur mag dan wel naar Hollywood willen komen, zijn Europese gevoel voor filmkunst heeft hij gelukkig niet helemaal thuis gelaten.

Als de Hollywoodformule een kleurplaat was, dan kleurt Kormakur deze perfect in. Toegegeven, de opbouw vanContrbandis traditioneel en weinig verrassend. Maar de invulling bewijst dat het hanteren van die opbouw niet vanzelfsprekend hoeft te leiden tot een slechte film. De gespierde actieheld, het razendsnelle tempo en de spannende smokkelpraktijken benadrukken dat dit een film is die tot het actiegenre behoort, maar dan wel één van de betere in dat genre.