Niet alleen de wildernis is nieuw, maar ook het genre dat met deze film in Nederland nieuw leven wordt ingeblazen.
"De stilte van de natuur heeft veel geluiden". Met dit citaat van Henriëtte Roland Holst - aan wie filmmaakster Annette Apon onlangs nog de documentaire Droom en Daadwijdde - begint de natuurdocumentaireDe Nieuwe Wildernis, het ambitieuze project van Ruben Smit en Mark Verkerk over de Oostvaardersplassen. Maar stil isDe Nieuwe Wereldallerminst. De hele film is de muziek van Bob Zimmerman, uitgevoerd door het Metropole Orkest, prominent aanwezig, als in bijzondere beelden de seizoenen verstrijken.
Industriegebied
De Oostvaardersplassen is een ongereguleerd natuurgebied, uniek in het verder keurig aangeharkte Nederland. Eind jaren '60 was de inpoldering van dit vroegere deel van de Zuiderzee een feit. In de plannen was dit grote gebied bestemd voor zware industrie en havens. Maar de behoefte naar deze invulling nam af, waarna jarenlang de natuur vrij spel had. Al snel werd het een populair vogelgebied en ontwikkelde de natuur zich tot een bijzondere combinatie van grote stukken grasland, meren en de drassige stukken er tussenin. De Oostvaardersplassen is sinds die tijd een bijzonder gebied waar de menselijke ingrepen tot een minimum worden beperkt. Ook is het enorme gebied van 56 km2 maar zeer beperkt toegankelijk. Bij hoge uitzondering mochten de filmmakers Mark Verkerk en Ruben Smit het ongerepte en afgesloten gebied in om daar twee jaar lang de natuur en dieren te volgen.
Konikspaarden
De grote kennis en toewijding van de makers is goed zichtbaar inDe Nieuwe Wildernis. Niet alleen zijn de beelden prachtig, ook weten ze voor Nederland unieke momenten vast te leggen van Konikspaarden, vossen en edelherten. We volgen een net geboren veulen door de seizoenen heen, maar ook een hertje dat sterft en waarbij de camera het verdwijnende licht uit de ogen vast weet te leggen. Dood en leven als en mooie balans. Ook de uitgestrektheid en diversiteit van het landschap doet haast on-Nederlands aan en weet je als kijker absoluut te verrassen.
Voice-over
Maar waar de getoonde beelden een lust voor het oog zijn, schiet de film inhoudelijk wel tekort. De voice-over voorziet de documentaire regelmatig van ronkende teksten als " Dit is een land zoals je nog nooit zag". Het simpele en soms wat lollige taalgebruik en het gebrek aan verdieping doet soms afbreuk an de rijkdom van de beelden. Ook de mooie maar erg nadrukkelijke begeleidende muziek leidt soms af van waarDe Nieuwe Wildernisom draait: de natuur zonder ingrepen zijn gang laten gaan.
Conclusie
De Nieuwe Wildernisis een imposante natuurdocumentaire waarmee de makers de lat hoog leggen voor toekomstige filmprojecten. In combinatie met de rijke muziek krijgt de film een haast episch karakter. Helaas schiet het wat simpele commentaar soms door en mist er een stevige inhoudelijke basis. Maar de kijker wordt wel een fascinerend kijkje gegund in de ongecontroleerde natuurhutspot in de door mensenhanden drooggelegde polder.
