Dear White People - recensie

Is racisme voorbij in America?

Het is een vraag die, gezien de recente gebeurtenissen zoals de “I can’t breath” affaire, onder de Amerikaanse bevolking dagelijks nog gesteld wordt. Felle discussies zijn hierover gevoerd en ook in Nederland hebben we afgelopen december onze portie hiervan gehad. Er kan voorzichtig, al dan niet met zekerheid, geconcludeerd worden dat racisme vandaag de dag een actueel onderwerp is.Dear White Peopleis een film over racisme en belicht het moeilijke onderwerp op een inventieve manier, zonder enige didactische pretenties. Dit is voornamelijk te danken aan het solide script, geschreven door Justin Simien die metDear White Peopleeveneens zijn regiedebuut maakt.

Het verhaal volgt een viertal gekleurde studenten op een fictieve campus van Winchester University. Sam White (Tessa Thompson) doet enig stof opwaaien op haar school wanneer zij in haar controversiële radioprogramma, genaamdDear White People, uitspraken doet over racisme. “Het minimum aantal zwarte vrienden om geen racist te zijn is nu verhoogd van één naar twee. Oh, en je drugsdealer Tyrone telt niet mee.” vertelt Sam onder andere aan ons. De contradictie doet zich voor of dit ook als racistisch kan worden bestempeld en zo weet Justin Simien op een interessante wijze je als kijker actief mee te laten denken. Helemaal wanneer je in een later stadium te zien krijgt dat Sam’s vriendje blank is en wordt er veelvuldig suggesties gegeven van zowel blanke als donkere mensen met beschamende clichés en stereotypische maniertjes.

“A black hole for white people’s hands”

Er wordt in de film een beeld geschetst dat studenten met een donkere huidskleur een kant moeten kiezen waar ze bij willen horen. Wanneer ze zich niet ‘zwart’ genoeg gedragen, dan horen zij er eigenlijk niet bij. Zo wordt Lionel (Tyler James Williams), een campusloze homoseksuele Afro-Amerikaan gedwongen om te kiezen, maar dat wil hij niet. In zijn situatie is het extra lastig wanneer je erachter komt dat hij in het verleden is gepest, waarbij Lionel toevoegt: “De zwarte kinderen waren het ergst”. Lionel’s moeilijkheden met het vinden van een identiteit is ook een zekere leidraad in de andere personages. Coco (Teyonah Parris) probeert dit op een meer oppervlakkige manier, waarbij ze haar aard juist verloochent om op televisie te komen en Troy (Brandon P. Bell) doet hetzelfde tot genoegen van zijn vader en persoonlijke CV, maar beiden maken een geloofwaardige ontwikkeling door, waardoor Simien terecht over zijn film stelt: “My movie is about identity” en niet zozeer over racisme.

Focus

Toch ontbreekt het inDear White Peopleaan een duidelijke focus, een richting waar het verhaal heen wil. Vanuit de discussie over discriminatie en racisme is dit enigszins te begrijpen, het neemt de tijd om écht eens stil te staan bij een overduidelijk moeilijke discussie. Dit maakt echter de kijkervaring gedurende de film ook met vlagen eentonig, maar ook vervelend doordat de karakters confronterende posities innemen tegenover een andere huidskleur. Echter zit de kracht van de film niet in de onderlinge discussies van de personages, maar eerder in de tegenstrijdigheden die de twee kampen verzoenen. Helaas zijn hier maar enkele sterke momenten van en leveren de veelal verbale discussies eerder verwarring dan verheldering op. De karakterontwikkelingen van Sam, Lionel, Coco en Troy blijven, ondanks dat het niet altijd even gemakkelijk is om voor hun problemen wat te voelen, tot het einde voldoende boeien.

Simien heeft metDear White Peopleeen aardig debuut neergezet. Hoewel het script overtuigender is dan de regie, weet Simien het moeilijke maar ook zeer actuele onderwerp, overtuigend aan de man te brengen. Het is daarom niet gek dat deze film omarmd is door - onder andere - het kritische publiek op het Sundance Fimfestival van vorig jaar. De waardering is te begrijpen, maar niet volledig terecht. Simien probeert teveel in de film te verwerken, waardoor de focus uiteindelijk niet helemaal duidelijk is. Daarnaast is het verhaal geregeld meer een soap dan de satire die het zou moeten zijn. Hoe dan ook zit het met de subtiele humor, stijlkeuzes en acteerwerk meer dan goed, waarmee Simien bewijst een regisseur te zijn die het verdient om in de gaten te worden gehouden.