John Carter - recensie

Een eeuwenoud verhaal neemt zichzelf te serieus.

Stel je voor wat je krijgt als jeAvatar,Star Warsen delen vanIndiana Jonesdoor elkaar zou husselen. Gooi daarbij nog een modern vleugjeGame of Thronesen je komt eigenlijk tot maar één resultaat:John Carter. Of beter nog:John Carter of Mars. Alleen verschenen de verhalen over John Carter van Mars al in 1912 en worden deze juist beschouwd als de grote inspirator voor alle science fiction en fantasy die daarop volgde. Een eigen speelfilm bleef echter lang uit, maar nu, bijna een hele eeuw na de eerste publicatie, is het dan eindelijk zo ver.

Productietijd

John Carterheeft voor de release al geschiedenis geschreven. Nooit eerder is er een film geweest die er zolang over heeft gedaan om het witte doek te bereiken. Al bijna 80 jaar breekt men in Hollywood het hoofd om de eerste echte ruimteheld - John Carter of Mars, bedacht door schrijver Edgar R. Burroughs (bekend vanTarzan) - zijn eigen speelfilm te gunnen. Het verhaal werd vanaf 1912 als maandelijks stripverhaal in een krant gepubliceerd en vanaf 1917 in boekvorm uitgebracht. Hollywood was van plan om dit boek in de jaren '30 uit te brengen als eerste lange animatiefilm. Dit kwam er niet van, waarna Walt Disney geschiedenis schreef met zijn klassiekerSneeuwwitje in 1941 als eerste avondvullende tekenfilm. Na een lange lijdensweg van 'bijna-producties' (vooral in de jaren '90 was men er zeer dichtbij) was het Pixar regisseur Andrew Stanton (Finding Nemo,Wall-E) die in januari 2010 dan eindelijk met de opnames begon. Nu, twee jaar later, is het resultaat te bewonderen, alleen is de titel wat ingekort.

John Carterdraait om de gelijknamige avonturier en veteraan die leeft in de Verenigde Staten van net na de burgeroorlog. Op een dag, wanneer hij op de vlucht is voor een stel indianen, belandt hij in een grot waar hij een vreemd wezen aantreft. Via een mysterieus object dat hij op dit wezen vindt, wordt hij getransporteerd naar de planeet Mars. Hier treft hij twee mensachtige volken aan die in oorlog met elkaar zijn. Ook helpt hij een mooie prinses met het vinden van een waardevol object waarmee zij haar volk kan redden.

De kijker zal bij het zien van de film snel moeten beslissen of hij het serieus neemt óf juist beschouwt als een oefening in camp. Het lijkt erop dat in ieder geval de makers veel moeite hadden om een duidelijke keus te maken. De casting is zoals je het bij veel grote moderne blockbusters ziet: een relatief onbekende acteur in de hoofdrol, gesteund door een aantal ervaren karakteracteurs in de bijrollen. Beide keuzes pakken niet goed uit. Hoofdrolspeler Taylor Kitsch is een houten Klaas eerste klas en de vele bijrollen (onder andere Ciáran Hinds en Dominic West) zijn vooral lachwekkend door hun belachelijke kostuums en zwaar getatoeëerde uiterlijk. Ook de volle ernst van de dialogen die door hen gespeeld worden, is geen moment serieus te nemen. Dit is ook meteen het grote euvel van de film; er is geen spoortje ironie of humor in te herkennen. Alles is zo serieus gebracht dat je als kijker ook niet weet of je het allemaal met een korreltje zout moet of kán nemen. Nog vervelender is het dat het verhaal alle kanten op zwabbert en bij vlagen zelfs onbegrijpelijk is. Een schijnbaar belangrijk plotpunt over een mystieke Negende Straal wordt nooit uitgelegd, waardoor de noodzaak ervan ontbreekt, zowel voor de held als voor de kijker.

Abominabele 3D

Uiteindelijk is wel het gigantische budget (volgens de geruchten een slordige 250 miljoen dollar!) er aan af te zien, met de uitgebreide decors, kostuums en locaties die schitteren op het scherm. Ze zouden nog genietbaarder geweest zijn, ware het niet dat de abominabele 3D achteraf zo nodig aan de film moest worden toegevoegd. Met zoveel spectaculaire scènes en gevechten zou je verwachten dat de film door de extra dimensie nog mooier wordt. Dit is jammer genoeg niet het geval. Alleen bij de eindtitels merkt de kijker pas dat hij een 3D-brilletje op heeft en dat is toch echt veel te laat. Blijf overigens wel nog even zitten voor de geweldige muziek van componist Michael Giacchino, de enige die zonder reputatieschade deze film overleeft.

Conclusie

John Carter is een groots opgezet science-fiction epos met prachtige kostuums, decors en muziek. De hoofdrolspeler is echter net zo stijf en saai als de plot. De film is nodeloos ingewikkeld en wordt eigenlijk pas interessant tijdens de eindtitels, wat op zich wel een prestatie is. Misschien was honderd jaar wachten op deze verfilming toch te veel van het goede.