Een imker op het platteland van Italië schermt inLe Meraviglie(de Wonderen) zijn vrouw en vier dochters af tegen de oprukkende buitenwereld. Aanstormend talent Alice Rohrwacher maakt er een aards sprookje van. Een niet altijd evenwichtige, maar wel een vitale en aandoenlijke film.
Dominantie
Rohrwacher kreeg er op het festival van Cannes in 2014 de juryprijs voor. Ze filmde haar verhaal op de grens van Umbrië en Toscane, waar ze zelf opgroeide. Haar vader was er bijenhouder. Die arena levert wonderschone scènes op. De norse maar ook tedere pater familias Wolfgang (de Belgische Sam Louwijck, Rundskop) verzet zich tegen alle bemoeienis met zijn bijenbedrijf. Louwijck zet deze koppigheid met enkele rauwe streken neer, zonder dat hij onsympathiek wordt. Je begrijpt zijn scepsis, maar hij heeft niet in de gaten dat hij zich tegenover zijn oudste dochter Gelsomina (Maria Alexandta Lungu) even dominant gedraagt als de buitenwereld dat tegenover hem doet. Misschien had hij liever een zoon gehad om dit idyllische vrijstaatje van hem over te nemen, maar Gelsomina assisteert hem in de belangrijkste taken op de vervallen boerenhoeve. En ze is sterk, zozeer dat ze ontdekt dat ze iets anders wil dan haar vader.
TV wedstrijd
EU-regels dwingen Wolfgang in een keurslijf. Om geld bij te verdienen neemt het gezin de ex-criminele Duitse jongen Martin in het kader van een heropvoedingsproject op. De 14-jarige Gelsomina komt recht tegenover haar vader te staan, wanneer zich een derde bedreiging van buiten voordoet in de vorm van een tv wedstrijd voor het beste lokale product, 'De wonderen van het platteland', gepresenteerd door glamour queen Milly Catena (Monica Belluci). De familie die het meest de boerenwaarden van de streek belichaamt, wint een cruise en een koffer met geld. Gelsomina geeft haar familie buiten medeweten van haar ouders op. Zo weet Rohrwacher een impressie van het verdwijnen van het traditionele plattelandsleven te verbinden met een coming of age verhaal van een jong meisje.
Contrasten
In haar film stelt Rohrwacher nogal wat tegenstellingen aan de orde. Mens versus natuur, stad tegenover platteland, ouders en kinderen, traditie versus vernieuwing. Wendingen zijn soms traag, of laten lang op zich wachten. De filmstijl wisselt nogal eens, van realistisch naar ironisch en sprookjesachtig. Dat maakt het geheel wat onevenwichtig, maar het neemt niet weg dat de film prachtige scènes bevat, dromerig en fijnzinnig, waarin Rohrwacher haar personages met tederheid observeert (de kinderen zijn bijzonder naturel) en - vooral Gelsomina - met een zweem van mysterie omgeeft. Zo maakt ze pure filmpoezie, bijvoorbeeld in de scène waarin Gelsomina de overstroomde vloed gouden nectar terug in de emmers probeert te scheppen of in het spektakelstukje voor de tv camera waarmee het meisje de jury tracht te verleiden door bijen uit haar mond te laten kruipen, terwijl Martin een heel apart deuntje fluit.
Fellini
Sommige elementen inLe Meraviglie doen denken aan Fellini, zoals de liefde voor outsiders, het circusachtige en het groteske. Halverwege de film brengt Wolfgang een cadeau mee voor zijn meiden: een kameel. Het beest staat verder, gebonden aan een kleine caroussel, op het erf. Vooral de scènes waarin de promo voor het tv programma wordt opgenomen en - later - die waarin de deelnemers aan de wedstrijd zich aan de jury presenteren, ademen de sfeer van de oude meester, zoals dat ook het geval was in die andere Italiaanse film waarin de hoofdpersoon zich het hoofd op hol laat brengen door een tv programma:Reality. Het zal niet voor niets zijn, dat Rohrwacher gekozen heeft voor de naam Gelsomina (uit La Strada). De scenes waarin het tv programma een rol speelt, zijn door belichting, aankleding en spel sowieso aan de bizarre en groteske kant. De taferelen op en rond de boerenhoeve ogen door het schone verval maar ook door de organische fotografie en het zachte kleurenpalet dromerig en nostaligisch.
Conclusie
Ondanks datLe Meraviglie soms een wat onevenwichtige indruk maakt, is het een geslaagde, geheel eigen film over een gezin in een zelf gekozen isolement op het platteland, dat niet ontsnapt aan de moderne tijd.
