Omar, de nieuwste film van regisseur Hany Abu-Assad, benadert nooit het niveau vanParadise Now, maar is desondanks wel het bekijken waard.
Een carriere kan soms raar lopen. De Palestijns-Nederlandse regisseur Hany Abu-Assad regisseerde in 1998 zijn debuutfilmHet 14de Kippetje, een vergeten komedie/drama met Antonie Kamerling en Thekla Reuten. Tegenwoordig is Abu-Assad echter een gerespecteerde regisseur van serieuze films over het conflict tussen Israel en Palestina. Zo kreeg zijn filmParadise Now in 2006 een Oscarnominatie voor Beste niet-Engelstalige film. Hoewel het Zuid-Afrikaanse Tsotsiuiteindelijk met de Oscar aan de haal ging, was Paradise Noween hele goede film. Aan de hand van een zeer spannend verhaal probeerde Abu-Assad de Palestijnse zelfmoordterroristen te begrijpen, zonder daarbij hun acties goed te keuren. InOmar keert hij, na vorig jaar de B-actiefilmThe Couriermet Mickey Rourke te hebben gemaakt, terug op dit voor hem bekende terrein.
Scheidingsmuur
Hoofdpersoon Omar moet iedere dag over de scheidingsmuur tussen Israel en Palestina klimmen om zijn jeugdvrienden Tarek en Amjad te bezoeken. Bovendien heeft Omar een geheime liefdesrelatie met Tareks zus Nadja. Deze jongeren proberen een zo normaal mogelijk leven te leiden, waarbij ze rondhangend in cafeetjes en verlaten schroothopen domme grappen aan elkaar vertellen. Onderdeel van hun 'normale leven' is echter ook de kleine verzetsgroep waar ze allemaal bij horen. Tijdens een van hun acties doden ze een Israelische soldaat en de Israelische politie vindt al snel uit dat zij daar de schuldigen van zijn. Tijdens een inval in het café arresteren ze Omar en chanteren hem op zo'n manier dat hij voor hen moet werken en Tarek aan hen moet leveren. Dit is het begin van een spannend, onvoorspelbaar verhaal waarbij Omar, die niet van plan is om Tarek te verraden, zowel het vertrouwen van de Palestijnen, die het niet vertrouwen dat hij zo snel is vrijgelaten, als van de Israeliërs moet zien te winnen.
Verloren toekomst
Het sterkste punt aan de film is dat, hoewel Abu-Assad zeker een punt wil maken over de slechte levensomstandigheden waaronder de Palestijnen leven, hij het verhaal vertelt zonder te preken. In de eerste plaats wil hij een boeiende film maken. Dat lukt hem, omdat Abu-Assad sterk is in zowel het regisseren van drama als actie. Hij weet van alle vier hoofdpersonages realistische individuen te maken en de relaties tussen hen van boeiende dramatische conflicten te voorzien. Daarnaast zijn er enkele zeer sterke actiescenes. Dat geldt vooral voor twee spannende achtervolgingsscenes door de nauwe, Palestijnse straatjes. Wat Abu-Assad echter vooral goed duidelijk maakt is hoe de toekomst van deze jongeren (en van Palestina) volledig verkwist wordt door het conflict. Omar en zijn vrienden bedenken veel plannen om de Israeliërs pijn te doen. Abu-Assad toont hoe gecompliceerd die plannen zijn en hoeveel inteligentie, doorzettingsvermogen en gewiekstheid er nodig is om de plannen niet alleen te bedenken, maar ook uit te voeren. Het is zo zonde dat de jongeren al die talenten niet (kunnen) aanwenden voor nobelere en doeltreffendere zaken dan het vermoorden van Israeliers. Abu-Assad toont dat dit zowel de schuld is van de Palestijnen als van de Israeliërs. Dit punt maakte hij ook inParadise Now, al is het daar wel veel sterker gebracht.
Paradise Now
Die vergelijking metParadise Nowis eigenlijk Omar'sgrootste probleem. WieParadise Nowheeft gezien, zal er bijna niet aan kunnen ontkomen omOmardaarmee te vergelijken. En die vergelijking zal in het nadeel vanOmaruitvallen. Zo heeft het conflict tussen Palestina en Israel inmiddels zulke grote proporties bereikt dat een filmmaker afkomstig uit die regio vermoedelijk nooit een zeer objectieve film zal kunnen maken.Paradise Nowwas echter een stuk objectiever danOmar, dat de Israeliërs iets te vaak op een nogal simplistische wijze in een veel te negatief daglicht presenteert.Omarheeft daarnaast ook enkele andere problemen, die niets metParadise Nowte maken hebben. Abu-Assad maakt hier gebruik van amateuracteurs. Zij zijn niet slecht, maar ze zijn ook niet altijd heel overtuigend. Een groter probleem is echter dat hoe langer de film duurt, hoe meer het plot aan logica verliest. Tot op zekere hoogte is dat geen probleem, omdat dit bijdraagt aan de verwarring van de personages. Er zijn echter enkele scènes, zeker aan het eind van de film, die zeer onlogisch en onrealistisch zijn.
Conclusie
Hany Abu-Assad liet al metParadise Nowzien dat hij een goede film kon maken over het conflict tussen Palestina en Israel. MetOmar bewijst hij dat nogmaals, al is dit wel een mindere film dan zijn voorganger. Abu-Assad creëert sterke personages en laat zien wat voor tol het conflict op hun levens heeft. Zijn plot is echter wat minder goed uitgewerkt en zijn presentatie van Israeliërs is soms ietwat problematisch.
