“Als je de waarheid wilt weten, moet je zelf op zoek gaan naar die waarheid.” aldus Julian Assenge inThe Fifth Estate.
Wikileaks, en alles wat hiermee te maken heeft, ishotdit jaar. De onthullingen van Wikileaks en de stortvloed aan klokkenluiders de afgelopen jaren trokken een beerput open die waarschijnlijk nog lang niet leeg is. De films en documentaires over deze nieuwe wind konden dan ook niet lang uitblijven. Eerder dit jaar kwam de documentaireWe Steal Secrets: The Story of Wikileaksuit. Deze documentaire kon op veel kritiek rekenen van Wikileaks zelf en hetzelfde geldt voor deze Hollywoodproductie. Overeenkomstig Wikileaks’ stijl werd het script al snel gelekt en stuurde het brein achter Wikileaks, Julian Assenge, een aantal kritische persberichten de wereld in.
Julian Assenge
Hoewel uiteraard Julian Assenge (gespeeld door Benedict Cumberbatch) de meest intrigerende en tot de verbeelding sprekende persoon is, wordt de hoofdrol inThe Fifth Estategeschonken aan Daniel Domscheit-Berg (gespeeld door Daniel Brühl). Dat is ook op zich niet vreemd, aangezien deze film gebaseerd is op Domscheit-Berg’s controversiële boek dat gaat over zijn belevenissen bij Wikileaks.The Fifth Estatelaat zien hoe Daniel met Julian Assenge in aanraking komt en hoe de twee bevriend raken. Daniel is geïmponeerd door Julian’s kunde met computers en met zijn ideologische droom voor transparantie en vrijheid van informatie. Samen werken ze als twee computernerds aan een website die later tot Wikileaks wordt gedoopt. Gaandeweg begint Wikileaks bekendheid te krijgen door allerlei onthullingen over multinationals en overheden. Maar als je machtige instituten probeert te ontmaskeren, gaat dat niet zonder slag of stoot.
Waarheid
Als je het echte verhaal achter Wikileaks en Julian Assenge wilt weten, zal je zelf op zoek moeten gaan naar die waarheid. Dit is wat Julian Assenge de kijker rechtstreeks in de camera meegeeft aan het einde van de film vanuit de ambassade van Ecuador in Londen. Dit is natuurlijk altijd een goede les, maar bij deze film moet je dit zeker goed in het achterhoofd houden. De diversiteit aan subjectieve waarheden die bestaan omtrent Assenge en Wikileaks is zeer groot en uiteindelijk isdewaarheid ongrijpbaar. Maar dit betekent niet datThe Fifth Estate - of andere subjectieve verhalen - geen waarde meer hebben. De film legt de problematiek, die er wel degelijk is, omtrent de ideologieën achter Wikileaks bloot. Want ook aan de vrijheid van informatie en transparantie zitten grenzen.
Internationale thriller
The Fifth Estate is als film helaas niet zo goed als de boeiende discussie waarover de film vertelt. Met snelle cuts en een hippe soundtrack van house muziek heeft regisseur Bill Condon geprobeerd het tempo hoog te houden. Daarbij worden allerlei steden in Europa achter elkaar aangedaan om de film tot een internationale thriller te maken. Alleen zijn de makers daar niet erg goed in geslaagd en voelt de film, ondanks de pogingen het tempo hoog te laten lijken, lang aan. De zwalkende spanningsboog wordt er niet beter op door de overbodige verhaallijn van de Amerikaanse overheden. De wat rommelige uitvoering wordt enigszins gecompenseerd door het goede acteerwerk en uiteraard door het intrigerende onderwerp.
Conclusie
De nu al controversiële internationale thrillerThe Fifth Estatezwalkt qua verhaallijn soms wat, maar valt niet om door het goede acteerwerk en bovenal door de intrigerende materie. Hoewel we wellicht nooit het volledige of juiste beeld van Assenge en Wikileaks te zien zullen krijgen, is deze film toch een aardige aanzet voor een zoektocht naar het ware verhaal.
