Reygadas’ nieuwste; provocatiever en explicieter dan zijn vorige fil
In Cannes wisten publiek en critici vorig jaar niet zo goed wat ze vanPost Tenebras Lux moesten maken. Het deed een beetje denken aan Claire Denis die in 2001 de horror filmTrouble Every Day.maakte. In de film heeft de hoofdrolspeelster seks met vier mannen en vermoordt en kannibaliseert ze. Meestal maakte Denis films over gevoelige liefdesrelatie en dat ook deze film een liefdesverhaal zou zijn, ging er bij de meeste critici niet in. Op soortgelijke wijze veroorzaaktePost Tenebras Luxeen relletje. Luid boegeroep is geen ongewone reactie bij de minder conventionele werken en zo ook niet bijPost Tenebras Lux, waarvoor Reygadas wel de regie prijs wist te winnen.
Het grootste probleem was ook hier dat niemand wist of het nou een genre film was of dat Reygadas een soort genre pulp had gemaakt. Bovendien bevat de film het nodige dierengeweld seks, dat het ook niet altijd goed doet op grote filmfestivals. Toch zijn er in de arthouse cinema - een soort ondefineerbaar begrip voor films die niet makkelijk in een genre in te delen zijn - steeds meer regisseurs die zich los willen maken van de verwachtingen van critici en het festivalpubliek. Zo gebruikte bijvoorbeeld de Thaise regisseur Weerasethakul metUncle Boonmee ook al elementen uit oude Thaise horror films om een soort ode aan het filmgenre te creeëren. Op die manier lijkt ook Reygadas met zijn nieuwe film tegen verwachtingen van publiek en critici in te willen werken.
Hoewel er altijd al een voorliefde voor het bovennatuurlijke te bekennen was in het werk van Reygadas – denk bijvoorbeeld aan die slotscene inSilent Light- slaat hij metPost Tenebras Lux een nieuwe weg in. Deze film is niet alleen explicieter en geweldadiger, maar heeft ook meer surrealistische elementen. De realistische filmstijl vanSilent Lightheeft plaats gemaakt voor veel surrealisme en in één scene zelfs ondersteund door computer graphics. Het camerawerk en de setting is dan wel weer typisch Reygadas: lange takes met veel natuur in beeld, prachtige vrije bewijgingen tussen personages door en achter ze aan en veel shots van de omgeving zelf. Wel zijn deze shots met een soort fish-eye lens gedraaid in 4:3 wat de kijker nog extra desoriënteert. Als er plotseling in een scene een oplichtende duivelsanimatie met hangende genitalea het beeld door loopt, wordt duidelijk dat dit geen film is zoals Reygadas ze eerder maakte.
Post Tenebras Lux speelt zich zoals de meesten van Reygadas’ films op het Mexicaanse platteland af. De film heeft twee verhaallijnen. In de één zien we fragmenten uit het leven van een koppel met twee jonge kinderen en hun relatiecrisis. In de ander zien we een man die zijn verleden probeert te ontsnappen. De twee verhaallijnen lopen regelmatig door elkaar heen omdat de personages ook met elkaar interactie hebben. Droom en realiteit, heden, verleden en toekomst lopen door elkaar in een associatieve structuur. Afwisselend zien we ontmoetingen bij een groep verslaafden, een feestje bij één van hen thuis, een orgie in een sauna en een rugby wedstrijd. Wat dit allemaal precies betekent is geen makkelijkste vraag, maar fascinerend om naar te kijken is het wel door de sterke enscènering en goede regie. Net als in eerdere Reygadas films spelen zonde en verlossing een grote rol, maar zo duidelijk naar voren als in zijn eerdere werk komen de thema’s niet. Ook het einde is één van de bizarste uit de recente filmgeschiedenis, waar filmmakers als Bunuel of Lynch vast hun vingers bij hadden afgelikt.
Conclusie
Reygadas’Post Tenebras Luxis provocerender, explicieter en extremer dan zijn eerdere werk. Het is een memorabele film die in weinig filmzalen een neutrale reactie zal oproepen. Je zult er van houden of het haten, zoals het beste werk van de grootste surrealisten uit de filmgeschiedenis dat deed.
