Suffragette – recensie

Een historisch drama over de strijd van vrouwen (Suffragettes) voor gelijke rechten in het Verenigd Koninkrijk.

Vandaag de dag is er veel te doen over de ongelijkheid tussen mannen en vrouwen binnen Hollywood. Of het nu gaat over de kwaliteit van vrouwenrollen, de stereotype weergave van vrouwen of het stelselmatig overslaan van vrouwen die makkelijk ‘te oud’ worden bestempeld. Het is nu een hot topic, dus de timing vanSuffragettekon niet beter.

Uitbuiting en vernedering

Deze film volgt de vrouwen uit de arbeidsklasse die zich bij de suffragettes, eerste Britse feministenbeweging, aansloten. Vrouwen die nog minder voorstelden dan hun seksegenoten in de hogere klassen. Vrouwen die zowel thuis als op het werk uitgebuit werden en als tweederangsburgers werden behandeld. Ongeschoolde vrouwen, die uiteindelijk de moed verzamelden om te erkennen dat de samenleving hen niets wilde bieden en hen zelfs kiesrecht ontzegde. De hoofdpersoon Maud Watts (gespeeld door Carey Mulligan) werkt al jaren op een wasserij waar de baas zijn handen niet kan thuishouden en die de vrouwen minder betaalt dan de mannen. Op een dag ziet ze haar collega Violet (Anne-Marie Duff) demonstreren voor vrouwenkiesrecht en wordt ze nieuwsgierig. Die nieuwsgierigheid zal haar uiteindelijk doen besluiten om zich actief in te zetten voor de vrouwenbeweging. Iets wat haar man absoluut niet kan waarderen, aangezien hij haar alleen ziet als zijn echtgenote en een moeder.

Burgerlijke ongehoorzaamheid
De demonstraties van de suffragettes waren aanvankelijk vreedzaam, maar die werden genadeloos met heel veel geweld neergeslagen. Duizenden vrouwen werden tijdens deze strijd gearresteerd en velen van hen verloren alles: hun werk en hun gezin. Desondanks blijven Maud en Violet doorvechten. De grote leider van de suffragettes, Emmeline Pankhurst gespeeld door Meryl Streep, geeft tijdens een speech aan dat de tijd van burgerlijke ongehoorzaamheid is aangebroken.

Innerlijk conflict

Dit spreekt de meeste arbeidsvrouwen aan, omdat zij merken dat geweldloze acties tot weinig resultaat leiden. Zij schakelen dus over op radicalere middelen (zoals een bomaanslag) en zijn bereid om alles op het spel te zetten. Sterker nog, de meesten hebben al niets meer te verliezen. Tijdens de film ervaar je voortdurend het innerlijk conflict tussen blijven doorvechten (met gevaar voor eigen leven) of berusten (het huidige leven accepteren zoals het was voorbestemd en bepaald door mannen). Dit maakt de film meeslepend, ook mede door Mulligans vertolking. Het zou makkelijker zijn geweest om de filmkarakter alleen als een slachtoffer neer te zetten, maar zowel het script als Mulligans acteerprestatie maakt het tot een multidimensionaal karakterportret.

Puik acteerwerk

Naast de eerder genoemde namen komen ook Brendan Gleeson, Ben Whishaw en Helena Bonham langs, die allen garant staan voor puik acteerwerk. Meryl Streep wordt vaak aangehaald tijdens de promotie van deze film, maar haar rol is klein en lang niet zo indrukwekkend als die van Gleeson. Als wetsdienaar jaagt hij op de suffragettes, aanvankelijk overtuigd dat het hier slechts een paar hysterische vrouwen betreft. Gaandeweg raakt hij echter steeds meer onder de indruk van hun vastberadenheid. Gleeson toont dat op een geloofwaardige manier zonder in clichés te vervallen.

Dit historisch drama geeft een schrijnend beeld van de begintijd van de feministische beweging, die nooit mag worden vergeten. Tijdens de aftiteling van de film lees je dat vrouwenkiesrecht pas eind vorige eeuw wereldwijd werd doorgevoerd. Maar in Saoedi Arabië wachten vrouwen nog steeds op dit recht, anno 2015. Na afloop van de film stemt het de kijker tot nadenken over iets wat we hier vanzelfsprekend vinden: stemrecht voor vrouwen, maar waarvoor in het verleden een keiharde en bittere strijd is geleverd. Een strijd die dus nog niet voorbij is. Daarnaast stelt de film ook impliciet deze vraag aan de kijker: hoever ben jij bereid te gaan voor jouw idealen? En ten koste van wat? Een gewetensvraag die ieder voor zichzelf maar moet beantwoorden.