The Reunion - recensie

Een boeiend experiment, waarvan de resultaten niet altijd even interessant zijn.

Anna Odell was als kind zeer teruggetrokken en eenzaam. Mede daardoor werd ze veelvuldig gepest op de middelbare school. Ook twintig jaar later wordt ze niet uitgenodigd voor de reunie van haar klas. Daarop besluit ze een korte film te maken over hoe die reunie had kunnen verlopen als ze er wel voor uitgenodigd zou zijn. Vervolgens probeert ze haar oud-klasgenoten te achterhalen, zodat ze haar film kunnen zien. Maar bovenal wil zij ze enkele vragen stellen. Waarom was zij niet uitgenodigd voor de reunie? Hoe zien zij haar nu? En wat vinden zij eigenlijk van hun jeugdige gedrag jegens haar?

Anna Odell geldt als een controversiele kunstenares in Zweden. Voor een van haar kunstprojecten fakede ze een zelfmoordpoging, wat haar op veel kritiek kwam te staan. Dat is volgens haar zelf ook een van de redenen waarom ze niet op de reunie was uitgenodigd. MetThe Reunionstapt ze nu voor het eerst in de wereld van film. Dat ze hier vrij weinig ervaring mee heeft is merkbaar, zeker in het eerste deel wanneer we haar korte film over de reunie bekijken. Ze vertelt aan haar klasgenoten hoe veel pijn ze haar hebben gedaan en dat de tijd die zij als zo mooi ervaren, voor haar vreselijk was. Dit zijn ontegenzeggelijk boeiende scènes, zeker doordat Odell zeer zelf-reflexief is. Deze 'reunie', waarin zij wél te gast is loopt immers volledig uit de hand. Hoewel Odell terecht boos is op haar klasgenoten maakt zij duidelijk dat zij zelf ook enige schuld heeft voor de manier waarop haar schooltijd is verlopen. Toch weet ze in deze korte film nooit echt tot boeiende inzichten te komen. Noch de dialogen, noch de acteurs zijn daar scherp genoeg voor, waardoor de film soms in clichematigheden vervalt. Bovendien is de reunie ook niet op een al te interessante wijze gefilmd. Het is duidelijk dat Odell nog niet echt weet hoe ze een film stilistisch interessant kan maken, maar dat wel heel graag wil. Hierdoor neemt ze vaak beslissingen die kant noch wal raken. Aan het einde van de reunie wordt bijvoorbeeld opeens de soundtrack weggelaten en zien we enkele slow-motion beelden. Het creeëren van een dramatisch effect is hiervan de bedoeling, maar het resultaat is juist een beetje kolderiek.

Fictie en werkelijkheid

Het tweede deel vanThe Reunion, wanneer Anna haar oud-klasgenoten opzoekt, is een stuk beter. Het is nu een soort conventionele documentaire, maar toch blijft Odell spelen met de grens tussen fictie en werkelijkheid. Het is bijvoorbeeld interessant dat Louise en Linda, twee van de personen die als 'echte' oud-klasgenoten worden gepresenteerd volgens de aftiteling door twee actrices worden gespeeld. En hoe zit het met de laatste scène? Het is een ontmoeting tussen twee mensen die niet als gescript wordt gepresenteerd. Maar het feit dat ze elkaar ontmoeten en dat hun ontmoeting ook gefilmd kan worden, zou dan wel heel erg toevallig zijn. Hun gesprek waarmee de film eindigt, gaat ook niet over pesten, maar over het verschil tussen acteren en de werkelijkheid.

Christopher

Andere scènes in dit tweede deel zijn hoogstwaarschijnlijk inderdaad niet gescript, maar je hoopt dat ze dat wel zouden zijn. Afgezien van een man, proberen de meeste van Anna's oud-klasgenoten hun slechte gedrag goed te praten of te bagataliseren. Dat doen ze zelfs wanneer Anna ze uitlegt dat ze tot op zeker hoogte hun gedrag van destijds wel begrijpt. Zij waren immers allemaal kinderen die op een kinderlijke wijze reageerden op een wat moeilijk kind als haarzelf. Sommigen wuiven haar boos weg, anderen luisteren volstrekt niet naar wat ze te zeggen heeft. Christopher is het beste voorbeeld van dit. Anna vertelt hem dat zij hem het meest mocht, omdat hij haar niet pestte, maar dat zij toch teleurgesteld is in hem. Zij zag hem als de leider van de klas en dacht daarom dat hij wellicht haar had kunnen helpen als hij zich destijds tegen het gepest had uitgesproken. Wanneer zij hem vraagt hoe hij daar tegen aan kijkt vertelt hij dat hij haar niet had gepest en nodigt haar vervolgens voor nog een gesprek uit, omdat hij bang is dat hij door Anna's film nu als pester zal worden afgebeeld.

The Reunionis deels fictie, deels documentaire. Als fictie is het niet zo geslaagd, vooral vanwege Odells onervarenheid. Als documentaire werkt het beter. Ten eerste omdat Odell succesvol de grens tussen fictie en werkelijkheid durft op te zoeken. Ten tweede weet ze, zonder er naar te vissen, een zeer schrijnend portret te geven van haar oud-klasgenoten. Zij zijn als volwassenen kinderachtiger dan ze als kinderen waren.