Mistaken for Strangers - recensie

Mistaken for Strangersis amper een film te noemen, laat staan een sucesvolle.

The National is een van populairste indie-rock bands van dit moment. Nadat ze jarenlang moesten optreden in half-lege New Yorkse pubs, zijn ze nu een succesvolle band die volle zalen trekt in wereldsteden als Los Angeles, Parijs en Warschau. Tijdens hun laatste wereldtournee nam leadzanger Matt Berninger, zijn broer Tom Berninger mee. Officieel was Tom de assistent van de tourmanager, maar hij nam een camera mee en filmde de tour met de bedoeling er een rockdocumentaire te maken. Deze film is daar het resultaat van, maarMistaken for Strangersis het niet waard om een rockdocumentaire genoemd te worden.

Het is jammer datMistaken for Strangers is mislukt, want hier had best iets in gezeten. Het contrast tussen de hardwerkende, verantwoordelijke, en succesvolle Matt en zijn luie broer Tom had een best interessant portret kunnen opleveren van beide broers. Terwijl Matt immers een succesvol rockster is, is zijn broer een werkloze die nog bij zijn moeder woont. Tom is vooral geinteresseerd in feesten, eten en slapen. Hij heeft zogenaamd grotere ambities, maar zoals zijn moeder verteld, heeft hij nooit iets afgemaakt waaraan hij is begonnen. Er is hierdoor veel frictie tussen Matt en Tom, maar het is ook duidelijk dat er veel liefde tussen de twee is. Dat is natuurlijk geweldig materiaal voor een film die een relatie tussen twee broers wil onderzoeken. Het probleem is echter dat deze film wordt gemaakt door Tom zelf.

Tom

Het hoofdprobleem is eigenlijk heel simpel. Niets van wat we te zien krijgen is eigenlijk erg boeiend. Tom besteed heel veel tijd aan het filmen van zichzelf terwijl hij werkt voor The National tijdens de tour. Zijn werk bestaat eigenlijk vooral uit het regelen van eten voor de bandleden. Daarnaast heeft hij niks boeiends te melden. Wanneer hij in een saaie, donkere gang loopt vertelt hij dat hij in een saaie donkere gang loopt. Hij is een nogal domme, irritante en narcistische man wiens artistieke aspiraties volstrekt ongegrond zijn. Af en toe filmt hij een interview met een bandlid, maar het gesprek gaat dan al snel over op zijn eigen banale problemen. Voorts maakt hij af en toe ruzie met zijn broer of de tour manager. En dan zijn er nog enkele korte scènes waarin we wat van de optredens van The National te horen krijgen. Halverwege de tour wordt Tom ontslagen, omdat hij zijn taken niet goed uitvoert, waarna hij eerst bij zijn moeder gaat wonen, en vervolgens bij Matt en zijn vrouw. Ook daar zien we beelden van. Bij zijn moeder zien we enkele absurde tekeningen die Tom als kind heeft gemaakt. Die tekeningen zijn artistieker dan wat dan ook in deze film.

Pretenties

Dit is allemaal nog tot daar aan toe, maar de film verdient nog meer minpunten voor zijn pretenties. Wanneer Tom bij Matt inwoont zien wij hoe hij Tom de beelden die hij heeft gemaakt van The National's tournee bewerkt en monteert. Enkele beelden die eerder langskwamen, worden nu getoond op Tom's computerscherm. We zien dus hoe Tom de film maakt waar wij naar aan het kijken zijn. Daardoor moet dit zogenaamd een meta-documentaire zijn en is de film zelf-reflexief. Zelf-relfexivitieit is echter geen kwalitieit op zichzelf. Het kan zeker wat toevoegen aan een film, maar pas als het op een interessante manier wordt gebruikt. Dat gebeurt hier niet, verre van zelfs. Voornamelijk ook omdat Tom feitelijk niks doet met de beelden die hij schiet. Alles wat Tom heeft geschoten is willekeurig in elkaar gemonteerd, zonder dat hij ook maar een poging heeft gedaan om op een coherente wijze een narratief er uit te halen of wat thema's uit te lichten. Tom heeft de beelden geschoten, maar de film niet afgemaakt. De film had zich deels kunnen redden door dit te presenteren als het zoveelste voorbeeld van Tom's mislukkingen en dan had de film wellicht gezien kunnen worden als een dappere, maar niet al te goed gelukte, meta-grap. Maar nee, het eindresultaat wordt gepresenteerd als de ultieme bevestiging van Tom's artistieke talent.

Van een mislukte rock-documentaire wordt meestal gezegd dat het 'alleen voor echte fans is'. Zelfs die-hard fans van The National zullen hier echter weinig aan hebben.Mistaken for Strangers is feitelijk niets meer dan een mislukte home video van Tom, de broer van leadzanger Matt. In de VS heeft de film enkele best goede recensies gekregen. Waarom is een raadsel. Dit is publieksbedrog van het ergste soort.