Wadjda - recensie

Arabische feelgoodfilm met een serieuze kern.

Niet hardop praten en lachen. De stem van een vrouw is haar naaktheid. Niet ongesluierd over straat. Niet met jongens praten. Er is zoveel wat meisjes niet mogen in het conservatieve Saoedi-Arabië. De 10-jarige Wadjda probeert zich daar zo min mogelijk van aan te trekken, vrolijk, eigenwijs en brutaal als zij is. Dat zie je al aan de All Stars die ze onder haarabayadraagt. Natuurlijk mogen die sneakers óók niet. Het is Wadjda’s grote droom om een fiets te hebben, waarmee zij in een race haar vriendje Abdullah kan verslaan. Op enige medewerking van haar omgeving hoeft Wadjda niet te rekenen, want vrouwen mogen ook al niet fietsen. En hoe kan zij ooit het geld voor een fiets bij elkaar krijgen? Maar Wadjda verzint een list.

Wadjdais op een bijzondere manier tot stand gekomen. Het is de eerste lange speelfilm die geheel in Saoedi-Arabië is opgenomen en Haifaa Al-Mansour is de eerste vrouwelijke regisseur uit dit land. In Saoedi-Arabië zijn bioscopen verboden, films op dvd en televisie mogen wel. Vrouwen hebben er weinig bewegingsvrijheid en mogen niet met mannen omgaan in het openbaar. Dat maakte het filmen lastig. In de meest conservatieve wijken van Rihad moest Al-Mansour de acteurs regisseren vanuit een busje via de walkie-talkie. De plaatselijke bevolking reageerde afkeurend, omdat zij openlijk met mannen werkte op de set.

Haifaa Al-Mansour werkte bijna 5 jaar aan het scenario voor deze film. Zij wilde grote complexe thema’s vertalen naar de levens van enkele individuen. Mensen willen geen moeilijke film, was haar idee, maar wel een inspirerend verhaal en personages waarmee zij zich kunnen identificeren. Bewust koos zij voor acteurs uit het land zelf, die de situatie kennen en het verhaal het meest overtuigend kunnen overbrengen. Ook het casten van de acteurs verliep moeizaam. Saoedi-Arabië heeft geen filmindustrie en openbare casting oproepen bestaan niet. Daarbij komt dat de meeste vrouwen en meisjes niet voor de camera willen verschijnen.

We kunnen stellen dat Al-Mansour in haar opzet geslaagd is.Wadjdaroert zware thematiek als vrouwenonderdrukking op een vederlichte manier aan. Het feelgood-element en het serieuze aspect zijn helemaal met elkaar in balans. Alhoewel de verhaallijn eenvoudig is, verveeltWadjdageen moment. Dat is voor een groot deel de verdienste van de 12-jarige Waad Mohammed, die Wadjda charmant vertolkt. Hoewel het haar eerste filmrol is, weet zij de film op een aandoenlijke manier te dragen, echter zonder dat het zoetsappig wordt. Reem Abdullah zet als Wadjda’s moeder ook een sterke rol neer. Zij is in Saoedi-Arabië bekend van enkele populaire televisie-series. Het samenspel tussen moeder en dochter is prachtig.Girl powertegen de verdrukking in.

De 10-jarige Wadjda wil graag leren fietsen, wat verboden is in het conservatieve Saoedi-Arabië. Maar Wadjda verzint een list. Deze charmante film presenteert complexe thema’s in een feelgood-verpakking.