Wakker in een boze droom - recensie

Met borstkanker als verbindende factor schetsen Petra en Peter Lataster op prachtige en oprechte wijze hoe verschillend vrouwen met deze ziekte om weten te gaan.

Het begin vanWakker in een boze droommaakt meteen duidelijk wat voor een ingrijpende gevolgen de constatering van borstkanker kunnen hebben. De statistieken zijn droog, met het feit dat bij 1 op de 8 vrouwen deze diagnose wordt gesteld. Maar meteen vanaf de eerste scène komt het meteen dichtbij als we zien hoe een aantal vrouwen wordt onderzocht in het Antoni van Leeuwenhoek in Amsterdam, dat gespecialiseerd is in kankerbestrijding.

Zonder commentaar worden we de levens van drie zeer verschillende vrouwen ingetrokken. Sabrina is een jonge Twentse kapster en moeder van twee kinderen. Als ze voor haar behandelingen moet worden kaalgeschoren, lijkt de grond onder haar voeten weg te zakken. Dan is er Ingrid, een middelbare vrouw met een passie voor dansen en Griekenland. Het leven na een borstamputatie valt haar zwaarder dan ze dacht. Tot slot is er Vicky, een zeer eigenzinnige vrouw die langzaam de controle over haar eigen lichaam voelt wegvloeien. Ze blijft strijdbaar en ogenschijnlijk alles wegrelativeren, maar je voelt de veenbrand langzaam naar de oppervlakte komen.

Intimiteit

Het filmmakers-echtpaar Lataster portretteert zo drie totaal verschillende vrouwen die elk, in een ander stadium van hun ziekte, op hun eigen manier met de ziekte omgaan. De kracht van de documentaire is dat de commentaarstem volstrekt afwezig is, maar we als een vlieg aan de muur in het leven van de vrouwen getrokken worden. Zelfs de namen van de vrouwen zien we niet zoals gebruikelijk onderaan het scherm verschijnen, maar horen we pas als iemand ze bij de naam noemt. Peter en Petra Lataster hebben dit project zeer lang en grondig voorbereid, en dat betaalt zich uit. De drie vrouwen lijken zich vaak niet bewust van de camera, waardoor er een grote mate van vertrouwen en intimiteit ontstaat. Hierdoor krijgen sentiment en voyeurisme gelukkig geen kans.

Humor

Bij een zwaar onderwerp als borstkanker en het volgen van vrouwen die zo'n zware levensfase ondergaan, is het opvallend dat de film prachtige lichte momenten kent. De eigenzinnige humor van Vicky is daar een goed voorbeeld van. Als ze haar man terecht wijst, levert dat soms hilarische momenten op. Tegelijk moet zij de zwaarste strijd doorstaan als blijkt dat de tumor terug blijft komen. En kapster Sabrina ziet in haar pruik soms een cavia. Het is razend knap dat de filmmakers hier een evenwicht in weten te bereiken. Maar waardoor je bijna twee uur lang geboeid blijft kijken, is de eerlijkheid en ontwapenendheid waarmee we zien hoe de vrouwen veerkrachtig en met de mensen om hen heen het leven weer opnieuw vastpakken.

MetWakker in een boze droomhebben Petra en Peter Lataster een indrukwekkend portret over drie vrouwen met borstkanker gemaakt. Terecht won de film op het afgelopen IDFA dan ook de prijs voor beste Nederlandse documentaire. Omdat een commentaarstem ontbreekt en er een intieme sfeer ontstaat, heb je het gevoel heel dicht bij hen te komen. En naast alle ellende valt er ook wat te lachen. Dat dit nergens ongemakkelijk wordt, maar zeer natuurlijk aanvoelt, is een zeer groot compliment aan de filmmakers én aan de geportretteerde vrouwen.