We are the Best! - recensie

Punk is not dead! Althans volgens drie 13-jarige meisjes in het Zweden van 1982.

Bobo (Mira Barkhammar) en Klara (Mira Grosin) zijn beste vriendinnen. Verrassend is dit niet, want de twee 13-jarige meiden hebben veel met elkaar gemeen. Zo hebben beiden een niet al te gelukkig gezinsleven. Bobo woont met haar alleenstaande moeder die niet al te veel geluk in de liefde heeft. Klara's ouders zijn nog wel samen, maar maken ruzie over de meest miniscule zaken. Maar wat Klara en Bobo echt bindt, is hun gezamenlijke liefde voor punk. In het Zweden van 1982, waar de meeste van hun leeftijdsgenoten rechtstreeks uit een ABBA-video lijken te zijn weggelopen, zijn ze daarmee buitenbeentjes. Ze kleden zich jongensachtig, knippen hun haren kort, protesteren tegen de betuttelende Zweedse maatschappij en luisteren vooral naar rebelse punkmuziek. Uiteindelijk besluiten ze ook om, samen met schoolgenote Hedvig (Liv LeMoyne), zelf maar een punkband te vormen. Zo beginnen ze aan een avontuur die door regisseur Lukas Moodysson op een zeer speelse en humoristische wijze verteld wordt.

Lukas Moodysson is een van de succesvollere Zweedse filmmakers van de afgelopen decennia. Zijn debuutfilmFucking Åmål(1998) was gelijk een grote festivalhit en kreeg van de European Film Academy een nominatie voor Beste Europese Film. Dat gold ook voor films alsLilya 4-Ever(2002) en A Hole in My Heart(2004). In 2009 maakte hijMammothmet Gael Garcia Bernal en Michelle Williams in de hoofdrollen. Het was zijn grootste productie tot dan toe en putte hem zo uit dat hij even stopte met films maken. Nu keert hij dus terug met een wat kleinere film, gebaseerd op een semi-autobiografisch stripverhaal van zijn vrouw Coco Moodysson. Critici prijzen vaak de sterke vrouwenrollen in Moodysson's films, en daar vormt We Are The Best! geen uitzondering op. Daarnaast is dit een hele leuke en grappige film. En hoewel de hoofdpersonen kinderen zijn, kunnen zeker ook 'ouderen' met een gerust hart deze film gaan zien.

Realistisch

Moodysson heeft van Klara, Bobo en Hedvig zeer realistische kinderen gemaakt. Ze zijn weliswaar iets slimmer dan hun gemiddelde leeftijdsgenoten, maar net als alle kinderen zijn ook zij kwetsbaar en naïef. Dat geldt nog meer voor Hedvig dan voor de andere twee. Ze is een christelijk, rustig meisje die op school geen vrienden heeft. Op de jaarlijkse talentenavond speelt zij een klassiek stuk en wordt uitgejouwd door iedereen. Bobo en Klara worden vrienden met haar om twee redenen. Ten eerste kunnen zij eigenlijk geen muziek spelen en hebben ze iemand nodig die dat hen kan leren. Ten tweede is het 'punk' om bevriend te worden met de buitenbeentjes. Dit is een goed voorbeeld van hoe de kinderlijke naïvitieit van de meiden op een grappige manier contrasteert met hun stoere punkpraatjes.

WatWe are the Best!echter zo goed maakt is het feit dat de drie meiden verre van 'the best' zijn en dat Moodysson toont dat dit helemaal niet erg is. De punkband werkt bevrijdend voor hen en is vooral een good excuus om plezier te maken en onschuldig kattenkwaad uit te halen. Ze bedelen bijvoorbeeld een dag om een elektrische gitaar te kunnen kopen, maar besluiten aan het eind van de dag om van hun 'verdiende' geld heel veel lekkers te kopen. Punk is voor hen ook een goed excuus om op een kinderlijke manier de vragen des levens te bespreken. Kan je bijvoorbeeld 'Fuck Brezhnev' zingen als Brezhnev al lang dood is? En Hedvig kan best het punknummer 'Hang God' spelen, want als je God op kan hangen bewijst dat juist dat Hij bestaat en is het daardoor een zeer christelijk nummer. Moodysson plaatst dit verhaal in de context van een overdreven ordelijk Zweden. Zelfs het eerste punknummer dat we in de film horen is een braaf nummer over hoe de Zweden dankbaar moeten zijn voor hun verzorgingsstaat.

Moodysson kiest ervoor om vooral te observeren hoe de meiden plezier uit de punk halen. Daarbij is het plot wat minder belangrijk voor hem. Dat is een goede beslissing, maar wat meer dramatische ontwikkelingen hadden de film niet slecht gedaan. Een wat groter probleem is Moodysson's iets te hyperactieve cameragebruik. Zijn constant bewegende hand-held camera had soms best wat langer een shot mogen vasthouden. En het feit dat hij in sommige scènes compleet willekeurig uit- en inzoomt, is al helemaal irritant, al is de film sterk genoeg om desondanks overeind te blijven.

Conclusie

De punkband van Bobo, Hedvig en Klara zal niet succesvol zijn. Dat maakt niet uit. Punk is voor hen een goed excuus om plezier te maken en kattenkwaad uit te halen. In het Zweden waarin ze leven kan een beetje kattenkwaad ze alleen maar goed doen. Hun plezier wordt overgebracht op de kijker in deze erg leuke en slimme film.