Zurich - recensie

Zurich heeft een afgerafeld scenario, maar Wende Snijders speelt ijzersterk in haar debuutfilm.

Zurichtrekt vanaf de allereerste scènes de aandacht. We zien een vrouw ronddwalen op een grauwe, grijze vrachtwagenparking, ergens lang een snelweg in Duitsland. In de bar spelen matige bandjes oude, lang afgezaagde hits. De toon is gelijk gezet. Dit wordt geen plezierige, hoopvolle film. Daar zijn goede redenen voor. De vrouw in kwestie, Nina (Wende Snijders) heeft haar man verloren toen hij met zijn vrachtwagen tegen de vangrail klapte. Ze komt er bovendien achter dat haar man een dubbelleven leidde en een minnares met kinderen had.

Zurichis opgedeeld in twee delen, getiteld 'Hund' en 'Boris'. 'Hund', de eerste helft van de film is uitstekend. Het is een soort existentiële roadmovie, die doet denken aan die Amerikaanse jaren 70-films over antihelden op zoek naar zichzelf. De film vindt voornamelijk plaats op de snelwegen van West Europa die Nina danwel in haar eigen auto, danwel liftend in vrachtwagens doorkruist. Regisseur Sacha Polak maakt langzaam maar zeker duidelijk wat er gebeurd is, maar treed niet in details. Dat is ook niet nodig. Het is duidelijk dat Nina niet meer terug kan naar haar oude leven en dat ze opnieuw moet beginnen. De film moet zich, net als Nina, focussen op het heden. Dat doet het zeer overtuigend, door simpelweg Nina te volgen en haar gedrag te observeren. 'Hund' eindigt met een zeer misplaatste, manipulatieve scene, die onnodig Nina's tragiek nog groter maakt. Deze misstap zou dan ook snel vergeten zijn als de tweede helft van de film even sterk was als wat er aan voorafging. Dat is helaas niet het geval. In 'Boris' gaat de film heel snel bergafwaarts.

Snijders

De neergang ligt niet aan Wende Snijders. Dit is de debuutfilm van de inmiddels veel gelauwerde muzikante, en ze acteert hier alsof ze nooit iets anders heeft gedaan. Ze geeft zich helemaal bloot, en zet een zeer gedurfde, rauwe en emotionele prestatie neer. Het is duidelijk dat ze zich vol in de belevingswereld van Nina heeft gestort en ze weet dan ook heel goed van Nina meer dan slechts een depressieve vrouw te maken Ze laat zien dat Nina een intelligente, sterke vrouw is, die zeer zeker ooit haar leven weer zal kunnen oppakken. Het is daarom heel jammer dat de film in de tweede helft haar volkomen in de steek laat.

Boris

In 'Boris' besluit Polak om al die details die ze in de eerste helft achterwege liet, in te vullen. Ze toont ons wat er gebeurde net nadat Nina's man Boris verongelukte. Al deze extra details voegen echter helemaal niets toe aan de personages of aan het verhaal. Het enige wat Polak hier doet is expliciet maken, wat in de eerste helft van de film impliciet was gelaten. Het zijn feitelijk volkomen nutteloze scènes, met als enig doel het manipuleren van het publiek. Hierdoor neemt ook de kracht van enkele scènes in het eerste gedeelte af. De 'onthullingen' raken de kijker bovendien volstrekt niet. Ten eerste omdat ze op een zeer afgezaagde manier worden bekendgemaakt. Van dialoog als "Hij was mijn broer, ik kon hem toch niet verraden" gaan de harten van de bioscoopbezoekers niet sneller kloppen. Zeker niet als dit de enige zin is die Sven, het personage in kwestie en gespeeld door Barry Atsma te zeggen heeft in de film. Om hem hoef je de film ook niet te zien; hij is in slechts vier scenes te zien en het enige wat hij doet is moeilijk kijken. Dat is niet zijn schuld. Polak geeft hem simpelweg niets te doen.

Het verschil in kwaliteit tussen de eerste, en tweede helft vanZurichis opzienbarend groot. Het lijkt soms alsof regisseur Polak slechts materiaal had voor een film van 40 minuten, toen besefte dat ze daarmee haar film nooit in de bioscoop kon vertonen, en maar wat scenes schreef om de tijd te vullen. Die 40 minuten zijn echter fantastisch, evenals Snijders' acteerprestatie. Dat maaktZurichuiteindelijk toch tot een bijzondere film.