De nieuwe Nederlandse psychologische thriller Zwart Water is bedoeld als ode aan de Amerikaanse bovennatuurlijke suspense thriller.
Na de dood van haar moeder verhuist Christine (Hadewych Minis) met haar man Paul (Barry Atsma) en dochter Lisa (Isabel Stokkel) naar België om in haar ouderlijk huis te gaan wonen. Daar ontmoet de negenjarige Lisa een meisje van haar leeftijd, Karen (Charlotte Arnoldy). Al snel gebeuren er dingen die op het eerste oog onverklaarbaar lijken...
heeft vier dingen die goed zijn: de openingscredits, die over een donker gekleurde zee aan water verschijnen, de aanwezigheid van Barry Atsma en Hadewych Minis, twee aan de Toneelgroep Amsterdam verbonden acteurs, en Phillipe Colpaert, een twaalfjarige acteur die in de film Peter speelt, een vriendje van Lisa. De rest is een pudding die op instorten staat. Regisseur Elbert van Strien is vooral bekend van televisie. Zo regisseerde hij enkele afleveringen van en en werd zijn eindexamenfilm bekroond met een Gouden Kalf en een nominatie bij de studentenoscar. Hij schreef en regisseerde verder commercials, t.v.-drama's en een aantal prijswinnende korte films waaronder (1999) en (2004), die genomineerd werd voor het Gouden Kalf Beste Korte Film. is zijn eerste speelfilm en dat is, hoe ik zijn poging ook bewonder, aan het scenario af te zien. De karakters zijn flinterdun, het verhaal is weinig origineel en de film heeft, los van enkele sterke schrikmomenten, een aantal onwaarschijnlijke plotwendingen. Van Strien lijkt een liefde te hebben voor de Amerikaanse bovennatuurlijke, psychologische suspense film; is dan ook vooral een ode aan films zoals , en het vorig najaar uitgebrachte , maar in geen enkel opzicht kan aan deze formule films tippen. De aanwezigheid van Barry Atsma en Hadewich Minis, die respectievelijk in de door Toneelgroep Amsterdam opgevoerde voorstellingen en glansrollen vervullen, zitten in gevangen in een tenenkrommende dialoogstructuur. Om een voorbeeld te noemen; wanneer Christine (Minis) aan het koken is en tegen haar dochter Lisa, die steeds meer argwaan krijgt, de volgende woorden uitspreekt: "Kinderen mogen alles eten, maar niet alles weten", komt Paul (Atsma) de keuken binnen. Zijn schoenen zitten onder de modder en Christine zegt dan ook: "Paul, doe die vieze schoenen uit in de keuken". Pauls antwoord is tekenend: "Oké, zal ik doen". En in de, in mijn ogen, overbodige scène op het schoolplein, waar Paul Lisa op zijn scooter moet ophalen omdat Christine geen tijd heeft, is de dialoog niet alleen tenenkrommend, maar vooral overbodig. Paul kijkt om zich heen, ziet het lege plein en vraagt dan aan een schoonmaker of hij zijn dochter Lisa heeft gezien. De schoonmaker knikt, waarna Paul Lisa in de daaropvolgende scène vindt. Overbodig en tenenkrommend, de scène grossiert in uitleg.
Muziek
De voor de film door Han Otten en Maurits Overdulve gecomponeerde score is in de eerste tien minuten prachtig, maar hierna verwordt deze tot een verplicht nummer en ondersteunt het de verhandelingen in bijna elke scène tot een moment dat het op je zenuwen werkt. Let maar eens op de ontknoping van de film; hier gaat de orkestrale begeleiding de waanzin voorbij en is de film zelf voor de helft niet meer serieus te nemen.
Wes Craven
Wanneer Lisa (Isabelle Stokkel) in het huis op onderzoek gaat en een deur, die naar de kelder leidt, opent, gaat ze, tegen alle wetten in natuurlijk, de trap af. Ook wordt Paul opgeschrikt door een hier verder niet bij naam en betekenis te noemen familielid. Het is een geknutselde montage van beelden die er te dik bovenop ligt, temeer ook vanwege de al eerder aangehaalde rol van de muziek in de film. De karige schrikelementen die voor suspense moeten zorgen, staan klaarblijkelijk boven het belang van het scenario. Wellicht kan Van Strien, die een indrukwekkend cv heeft, een dag naar de films van Master of Terror Wes Craven kijken, of naar Alfred Hitchcock, de Master of Suspense bij uitstek.
Conclusie
Van Strien levert met Zwart Water een werk af dat in de uitvoering niet weet te overtuigen en te veel leunt op schrikelementen, de aanwezigheid van Barry Atsma, Hadewych Minis en de grappig acterende 12-jarige Philippe Colpaert, daargelaten.