Film speelde geen belangrijke rol in Jan's leven, totdat hij op achtjarige leeftijd werd blootgesteld aanJurassic Park, een filmische ervaring die hem nooit meer heeft losgelaten en hem tot op de dag van vandaag achtervolgt.
Wat geef je tegenwoordig als cinefiel aan je naasten voor Sinterklaas?
Het vieren van Sinterklaas is niet meer wat het tien jaar geleden was. Wie nu denkt dat ik me hier voeg bij het (te) grote deel van de Nederlandse bevolking dat over Zwarte Piet piekert, heeft het bij het verkeerde eind. Het gemijmer over de sociaal oproer veroorzakende vraag of Piet zwart moet blijven of voortaan in allerlei kekke kleurtjes moet optreden, laat ik aan anderen over. Als filmnerd maak ik me grotere zorgen om het kapitalistische, hebzuchtige aspect dat Sinterklaas tekent. Het aloude 'Sinterklaas die zat te denken wat hij onze (- vul willekeurige naam in -) moest schenken' is voor mij vandaag de dag een zwaardere opgave dan pakweg een decennium geleden. En evenals voor de andere malaise die de filmindustrie du moment typeert geldt, kan de schuld gelegd worden bij de mogelijkheden die het online films en series kijken biedt.
Toegegeven, het zal ongetwijfeld aan mijn eigen bekrompen geest en diens weigering zijn horizon te verbreden liggen, maar als cinefiel heb ik weinig verstand van andere zaken dan fil Behalve tv-series, wellicht. Dat is het onderwerp waar ik mijn hogere educatie in gestoken heb – of dat nou zo'n verstandige keuze was ga ik hier dus lekker niet uit de doeken doen – en waar ik mijn professionele leven, of iets wat daar van weg heeft, aan besloten heb te wijden. Eerder in deze eeuw kwam dat rond Sinterklaas uitstekend van pas bij het uitkiezen van kadootjes voor mijn familie en vrienden. Een hippe nieuwe film op DVD of een puike box van een populaire kwaliteitsserie als The Sopranos of Lost was altijd een zeer gewaardeerde gift.
Een aantal jaren achtereen prijkten de befaamde 'Extended Editions' van de Lord of the Rings films elk jaar steevast bovenaan elk verlanglijstje in mijn kennissenkring. Okee, het leverde misschien niet altijd de meest verrassende cadeaus op, maar dankzij mijn kennis van het thuisdrager-aanbod stonden mijn geschenkkeuzes immer garant voor een tevreden ontvanger.
Hoe anders ligt die situatie vandaag de dag. De geschiedenis herhaalt zich qua aanbod weliswaar met de eveneens uitstekende Extended Editions van de Hobbit films, maar die worden met lang niet zoveel vreugde ontvangen. Aan de (mindere) kwaliteit van de films in kwestie ligt het niet zozeer: de meeste van mijn vrienden vonden An Unexpected Journey en The Desolation of Smaug van een hoger niveau dan ikzelf hen achtte. Ook een nieuw seizoen van topseries als The Walking Dead of Game of Thrones wordt minder enthousiast onthaald dan mij bij aanschaf voor ogen stond. De oorzaak? Het is simpelweg niets wat men niet net zo makkelijk van het web plukt (legaal of illegaal). Niemand wacht nog braaf vol anticipatie met series of films kijken tot ze in de winkels liggen. Zover er überhaupt nog winkels bestaan waar ze te koop zijn. Tegenwoordig bekijkt men ze direct online op Netflix of soortgelijke sites. En als ze leuk genoeg waren om terug te zien, bekijkt men ze daar gewoon opnieuw, of neemt men eventueel de moeite ze te downloaden. Veel leden van mijn persoonlijke kring hebben niet eens meer een televisie in huis,maar doen werkelijk alles op de computer. Scheelt tijd, moeite en vooral ruimte in de kast. Niemand staat er bij stil dat het mij, en andere cinefielen met mij, daardoor flink moeilijk gemaakt wordt met geslaagde giften aan te komen. Netflix maakt meer kapot dan je lief is.
En dus worden de Extended Editions van op het aankomende Heerlijk Avondje ongetwijfeld weer lauw ontvangen. De film is immers al lang en breed gezien, de imposante hoeveelheid extra features is slechts van ondergeschikt belang en staat bovendien toch binnen onafzienbare tijd op YouTube, mocht er op een saaie regenachtige zondagmiddag toch de drang heersen ernaar te kijken. Zelfs het nieuwste seizoen is een teleurstellend cadeau, want hoofdzakelijk niet nieuw meer, als het pas in maart op de thuismarkt verschijnt en nog eens negen maanden later in de zak van de Goedheiligman gedeponeerd kan worden.
Dus wat moet ik dan aan anderen geven? Een zootje URLs naar downloadbare topfilms? Een tijdelijk abonnement op Netflix misschien? Of wordt het toch tijd mij eens te verdiepen in andere mogelijke geschenken? Boeken wellicht, ook al een medium dat hoe langer hoe achterhaalder lijkt te worden. Staat toch ook allemaal allang online, als je maar weet waar je het moet zoeken. Een willekeurig hebbeding dan maar? Blijft het risico bestaan dat ze het ding eigenlijk niet hebben willen. Een zak chocoladepepernoten doet het natuurlijk altijd goed, maar is wel een beetje karig. Van die paar euro's die daardoor in de economie gepompt worden wordt meneer Rutte ook niet vrolijker. Bovendien krijg je er tandbederf en extra gewicht bij, en daar zitten de meeste mensen ook niet op te wachten. Nee, ik zal iets geraffineerders moeten verzinnen. Jammer, want met films en series kon ik altijd zo goed uit de voeten waar het 't pennen van de nodige poëzie betrof. Mijn gedichten bij de vorige seizoenen Game of Thrones bleken een magnum opus dat in lengte haast niet onderdeed voor het eigenlijke Song of Ice and Fire . (Dat is misschien een tikkeltje overdreven, maar een gedicht van meer dan tachtig regels acht ik toch een noemenswaardige prestatie.) Met het geven van giften die buiten mijn ' area of expertise ' vallen, zal ongetwijfeld mijn rijmelarij ook een gevoelige deuk oplopen. Ik waag even 'n poginkje:
Hierbij een cadeau van Sint en Piet
Wat het is, ik weet het niet
Waar 't toe dient, 'k heb geen idee
Maar hoop'lijk blijk je er toch mee tevree
Da's dus helemaal niks...
Jawel, het Sinterklaasfeest bevindt zich dankzij die o zo fijne digitale revolutie in een nog grotere crisis dan al werd aangenomen. De cadeaukeuzes worden dusdanig hoe langer hoe beperkter dat de Goede Sint binnenkort waarschijnlijk niet eens meer behoefte heeft aan een knecht – of een op gelijke voet staande manager inpakkerij en schoorsteendistributie, of hoe we het op den duur ook met zijn allen politiek correct gaan aanduiden. Whatever . Er staan wat mij betreft grotere problemen dan feestelijk raciale kwesties voor de deur rond Sinterklaas!