Dag drie stond in het teken van de nieuwste én de oudste cinema.
Er rust geen zegen op het vervoer van de hoofdstad naar de filmstad. Een gestrande Fyra vlak na Schiphol en een – zoals de NS dat noemt – ‘evacuatie’ naar een andere trein zorgt ervoor dat ik mijn eerste film van de dag mis. Die geplande Tigerfilm moet ik dus nog een andere keer inhalen. Het voordeel van zo’n vertraging is dan wel weer dat ik in de trein in gesprek raak met een Amerikaanse filmproducent die is uitgenodigd voor de CineMart, de plek op het festival waar wordt geprobeerd financiering voor films te vinden. Het was zijn eerste keer in Rotterdam en hij was nu al enthousiast over het efficiente en strak vormgegeven landschap. Nadat ik hem wat bij had bijgebracht van de filmcultuur in Nederland, en ik wat wijzer was geworden van het filmklimaat in Amerika, splitsten onze wegen: hij ging vermoeid van een lange reis naar zijn hotel en ik kon eindelijk mijn filmprogramma vervolgen.
Als eerste stondLe Havreop het programma. De avond ervoor had de Finse regisseur Aki Kaurismäki nog een hele scene gemaakt tijdens een interview in niet geheel nuchtere staat (zie het verslag van dag 2) en blijkbaar wilde hij iets goedmaken, want voor de vertoning kwam hij onverwacht nog langs voor een paar woorden. Niet dat er in deze sobere toestand veel zinnigs uitkwam, maar het was toch sympathiek dat hij de moeite genomen had. Le Havreis een echte Kaurismäki met de absurde en droge humor, de gestileerde sets en de excentrieke karakters. Tegelijk is het ook een wat andere film, met een melancholische en politieke ondertoon. Een combinatie die soms wat wringt, maar wel een bijzondere film oplevert, juist door de mix van al deze elementen.
Daarna werd het blikveld weer even verplaatst naar het binnenland van China in 1975, ten tijde van de Culturele Revolutie, met de film11 Flowersvan regisseur Wang Xiaoshuai. Het is een prachtige film, met een sterk autobiografisch karakter, zo vertelde de aanwezige regisseur na afloop in deCritics Talk. De film laat het verhaal van Wang Han zien, een jongetje van 11 jaar, die oog in oog komt met een van moord verdachte man. Dit speelt zich af tegen de achtergrond van een steeds harder wordend regime met armoede en geweld. Deze zaken liggen nog steeds gevoelig in China en de film is dan ook met veel geluk door de censuur gekomen.
De avond stond geheel in het teken van een lesje filmgeschiedenis. Rond de screening van Martin Scorsese's Hugoop het festival is een heel programma opgehangen, met veel aandacht voor George Méliès, de godfather van de creatieve cinema. Onder de titelRetour de Flamme, wat zoveel betekent als 'gered uit de vlammen', had filmverzamelaar Serge Bromberg een verzameling aan curieuze 3D-films samengesteld die het publiek met ouderwetse kartonnen brilletjes kon bekijken. Hoogtepunten uit deze keuze waren met name de Sovjetfilms uit de jaren '50 met jonglerende danseressen en een overdaad aan rondvliegende vogels. Bijzonder waren ook de films die Méliès maakte, namelijk met twee cameras naast elkaar. Zo kon hij twee prints tegelijk maken en zijn films tegelijk in Europa en Amerika uitbrengen, om piraterij (ja ook al rond 1900!) te voorkomen. Met deze twee opnames zijn nu stereo 3D-versies gemaakt die er vreemd maar fascinerend uitzagen.
Bromberg was ook één van de gasten in de talkshow later op de avond, samen met de magic-consultant van Martin Scorsese voorHugo. Hij liet speciaal voor Rotterdam nog een paar truuks met kaarten en munten zien die niet in de film terecht waren gekomen. Zelfs presentator Rick de Leeuw, die er met zijn neus bovenop stond, kon niet ontdekken hoe hij dit voor elkaar kreeg.
Meer filmgeschiedenis volgt later deze week met de 1 miljoen kostende spectaculaire restauratie vanLe Voyage dans la Lunevan Méliès. Oud en nieuw verenigd in Rotterdam!
