Duitsland in de jaren '70. Een land dat worstelt met zijn gewelddadig verleden, maar dat tegelijkertijd geen vrede in het heden lijkt te kunnen vinden. Terwijl in het oosten van de wereld de strijd in Vietnam qua kracht toeneemt, gebeurt in Duitsland hetzelfde; de RAF is geboren.
Het begin van terreur
De eerste scène is een ogenschijnlijk onschuldig tafereel aan het strand, maar de dreiging is al voelbaar. Journaliste Ulrike Meinhof (Marina Gedeck) leest de krant en kan slechts vermoeden welke weg ze vanaf dat moment inslaat. Een weg vol pijn, verlies, maar vooral vol geweld.
Het begint allemaal met het schrijven over de thema's waar ze tegen is. Dit alles verandert echter wanneer Meinhof in aanraking komt met Andreas Baader (Moritz Bleibtreu) en Gudrun Ensslin (Johanna Wokalek). Het gaat al snel van kwaad tot erger. Door hun strijd tegen het Amerikaanse imperialisme lijken de drie en hun aanhangers langzaam maar zeker hun eigen menselijkheid te verliezen.
Niet alleen moord
In Der Baader Meinhof Komplex draait het echter niet alleen om de onmenselijk gruwelijke acties die de RAF heeft uitgevoerd, maar juist grotendeels over het effect die deze op de personen in kwestie hebben; Meinhof, Baader en Ensslin. Hiervoor is het nodig om te weten hoe alles is begonnen en waarom. Ook moet getoond worden welke terreurdaden de groep heeft uitgevoerd, maar dit neemt slechts een kwart van de film in beslag. De overige tijd wordt besteed aan het laten zien van de effecten die hier het gevolg van zijn.
De film wil laten zien wat er gebeurt met de kopstukken van de RAF, ook nadat ze in hechtenis zijn genomen. De nadruk valt niet op de terreurdaden, hoewel er wel enkele zeer duidelijk in beeld worden gebracht, maar meer op de psychologie achter de personen.
Waar gebeurd?
Het feit dat deze film is gebaseerd op ware gebeurtenissen maakt het zowel interessant als twijfelachtig. De film is gebaseerd op het boek van Stefan Aust en verfilmd met Uli Edel als regisseur en Bernd Eichinger ( Der Untergang) als producent en schrijver. Vooral deze laatste is interessant, gezien zijn vorige film. Der Baader Meinhof Komplex werkt zichzelf echter op sommige fronten tegen. Aan de ene kant ziet alles er op en top uit. Alle achtergronden, kostuums, opmaak en het hele gevoel van de jaren '70, is tot in de puntjes verzorgd. Aan de andere kant blijft het moeilijk om Der Baader Meinhof Komplex los te zien van de ware gebeurtenissen. Juist doordat alles in de film overtuigt. Je moet er af en toe bewust bij stilstaan dat het geen documentaire is, maar een gedramatiseerde versie van wat er werkelijk gebeurd is.
De dvd staat vol met korte extra's. Sommige hebben betrekking op de film zelf (Making of, The Music, About Authencity), anderen geven je echter de mogelijkheid om nog dieper te duiken in het onderwerp RAF. Zo vertelt Eichinger over zijn eigen ervaringen tijdens de jaren '70. En de schrijver Stefan Aust vertelt ons over de RAF zonder de dramatiek. Het zijn niet de meest vrolijke extra's die een dvd kan hebben, maar ze zijn zeker een goede aanvulling op de film en de beeldvorming van de RAF.
Conclusie
Op bepaalde punten lijkt de film te erg gedramatiseerd om waar te kunnen zijn. Je zou dit kunnen zien als een falen van de film, maar het is eigenlijk het tegenovergestelde. In plaats van klakkeloos naar een film kijken, waarbij er totaal geen sympathie voor de hoofdrolspelers gevoeld wordt, kijk je uiteindelijk terug en zul je nadenken over de motieven van de RAF. De extra's op de tweede disk helpen hier ook bij en vormen een welkome afwisseling van de standaard extra's (trailer, deleted scenes, enz.) die normaal bij een film te vinden zijn.
Het doel van deze film is niet shockeren, hoewel dit best een aantal keren zal gebeuren. De film zet je echter aan het denken. Over de jaren '70 in Duitsland, over de vraag hoe zoiets in hemelsnaam kon gebeuren met ogenschijnlijk normale personen. Maar vooral hoe makkelijk het is om in je strijd tegen het kwaad, zelf te veranderen in het kwaad waar je je eerst zo tegen verzette.
