Michael Moore Hates America - dvd recensie

Michael Moore laat Amerika van alle nadelige kanten zien, maar is hij eigenlijk wel zo objectief bezig? Michael Moore Hates America plaatst Moore en zijn documentaires in een heel ander daglicht.

Bowling for Columbine (2002), Fahrenheit 9/11 (2004) en Sicko (2007). Meneer Moore weet in het afgelopen decennium Amerika mooi neer te zetten. Hoewel mooi, het is voornamelijk aanklacht na aanklacht tegen Amerika. Wat begon met zijn 24-delige serie The Awful Truth , die liep van 1999 tot 2000, ging verder in de bovengenoemde feature documentaires. Van de gewelddadige aard van Amerikanen en hun openheid voor wapens, de ‘onthulling’ achter de aanslagen op 11 september 2001, tot aan het zorgverzekerings-systeem in Amerika, en vooral de gebreken daarvan. Bij Moore is het voornamelijk; Amerika is slecht, de rest van de wereld is goed. Bij Moore is more vooral erg graag more! Maar met een meer gematigde blik, probeert filmmaker Michael (zelfde voornaam, toevallig?) Wilson meer grip te krijgen op de persoon Michael Moore en zijn documentaires.

Michael Moore Hates America
Deze inmiddels al uit 2004 stammende documentaire, focust zich vooral op de momenten rondom Bowling for Columbine en de op dat moment nieuwe film Fahrenheit 9/11 . Michael Wilson reist door Amerika om de Amerikaanse Droom te zoeken en tevens in gesprek te kunnen komen met Michael Moore zelf. Tussendoor krijgen we beelden te zien en worden interviews gehouden met mensen die Moore en zijn documentaires in een totaal ander daglicht zetten.

Propaganda / Manipulatie
De titel is op zichzelf al gewaagd en laat weinig aan de suggestie over; Michael Moore haat Amerika! Aldus maker Michael Wilson. Het probleem voor Wilson met betrekking tot Michael Moore is vooral diens negativiteit ten opzichte van Amerika. Wat is het dat Moore zo kwaad maakt op Amerika en de Amerikaanse Droom? Met die missie gaat Wilson op pad. We krijgen de ‘realiteit’ te horen over Moore's montagemanipulaties.

Zo is er de beruchte scène in Bowling for Columbine waar Moore een bankrekening opent en een geweer krijgt. Wilson gaat ook naar deze bank toe en daar komen we erachter dat één en ander anders in elkaar zit. Tussen het moment dat Moore daar een rekening heeft geopend en het moment dat hij een geweer heeft gekregen, zat meer tijd dan Bowling for Columbine ons liet geloven. Ook beeldmateriaal in verband met Charlton Heston wordt op een slinkse manier gemonteerd om een andere realiteit weer te geven. Hier wordt duidelijk dat Moore een meester is in montagemanipulatie.

Waar Wilson zelf een beetje de mist in gaat, is het moment waarin hij naar de geboorteplaats van Moore gaat; Flint in Michigan. Hoewel, Moore is vooral opgegroeid in Davison. In Flint raakt Wilson in gesprek met stadsmangager Pete Auger. Om wat reacties uit te lokken, verdraait Wilson zijn intenties een beetje. Naderhand gaan de makers iets teveel in op het feit dat ze hebben gelogen en hoe oneerlijk ze zijn geweest, dit voor het behalen van interessant filmmateriaal voor de documentaire. Dit hele stuk komt mij mee een beetje over als een trucje. Het is precies om de kijker te laten ervaren wat Michael Moore juist heel erg doet in zijn films, en dan op een nog grotere schaal. En dit is dan toch ook manipulatie?

We Want Moore!
Het komt wel duidelijk uit deze documentaire naar voren dat Michael Moore zeker niet vies is van een dubbele identiteit. Een man tegen het Amerikaanse systeem, maar die er voor zichzelf wel alle voordelen uithaalt. Moore heeft immers een groot huis, laat zich rijden in dure limousines en heeft een dikke bankrekening. Ook probeert Wilson een confrontatie aan te gaan met Moore, maar Moore houdt dit toch wel op een laffe manier af. En in de confrontatie die er is geweest in het begin van de film, laat Moore zich qua reacties ook erg van een dubbele kant zien.

Hoe er ook over Michael Moore gedacht wordt, hij laat toch serieuze problemen zien die Amerika er niet mooier op maakt. Het is inmiddels ook wel duidelijk dat Moore zeker geen gematigd beeld meer probeert te schetsen, echte objectiviteit zit er niet meer bij. Toch zijn deze, voor de Amerikanen, kritieke onderwerpen goed om gezien te hebben, hoe verdraaid het geheel ook mag zijn. Moore is misschien een meester in manipulatie, maar weet ook zeker wel een interessant geheel te maken. Dat is iets waar Wilson nog wel wat van zou kunnen leren. Met al die montagemanipulaties in Bowling for Columbine had Moore er achteraf misschien geen Oscar voor mogen winnen, dit vooral omdat hij zijn film op een andere manier heeft verkocht dan zijn echte intenties waren. Zulke dingen kun je Michael Moore zeker aanrekenen. Michael Moore Hates America probeert op een gematigde manier een beeld te schetsen van Moore en zijn films, maar hierdoor ontkomt de film er soms zelf niet aan om op dezelfde manier bezig te zijn. Té gemanipuleerde negativiteit tegen soms te geforceerde gematigdheid. Wie wint?

Nu is Michael Moore Hates America niet de enige ‘anti’ Moore documentaire. In 2007 was er ook nog Manufacturing Dissent van Rick Caine en Debbie Melnyk. Zij houden het geheel echter een stuk minder persoonlijk dan Wilson doet.

Extra's
Deze dvd bevat geen extra's.

Conclusie
Hoe je standpunt ten opzichte van Michael Moore ook is, Michael Moore Hates America is een even vermakelijke als informatieve en persoonlijke documentaire. Vooral over de zoektocht van een man naar de visie van Amerikanen over Amerika en Michael Moore. Af toe zorgt filmmaker Michael Wilson wel voor een te geforceerd gematigde blik. Waar Moore soms wat te polemisch is, daar probeert Wilson weer te gemiddeld over te komen, en iets teveel de ‘good guy’. Dit is soms ook wat te duidelijk in zijn voice-over en werkt af en toe tegen een objectief geheel waardoor het deels hetzelfde effect heeft als waar de documentaire nu juist tégen pleit. Toch blijft het een fascinerende documentaire waar met veel plezier naar gekeken kan worden.

Film: Extra's: