IDFA 2011 - I Am A Woman Now - recensie

Een geslachtsverandering in Casablanca 50 jaar geleden zorgt nog steeds voor veel emotie.

Tot 1956 konden mannen die zich tot vrouw wilden laten opereren nergens terecht. Daar kwam dat jaar verandering in toen de Franse arts Georges Burou in Casablanca een praktijk begon waar mannen zonder vragen of een lang onderzoek deze geslachtsoperatie konden krijgen. De arts kreeg al snel grote bekendheid en een groot aantal mannen verliet eind jaren '50 de Marokkaanse havenstad definitief als vrouw. I Am A Woman Now zoekt een aantal van deze vrouwen op en kijkt hoe het nu met ze gaat en wat voor impact die operatie op hen en hun omgeving heeft gehad.

Michiel van Erp heeft met zijn documentaires een compleet eigen stijl ontwikkeld. Films als Pretpark Nederland (2006), Angst (2009) en File (2008) hebben met elkaar gemeen dat er altijd een milde blik naar de mensheid inzit. Van Erp stelt als bescheiden interviewer directe vragen en de camera trekt zich vaak wat meer terug als het gaat om getoonde emoties. Ook in I Am A Woman Now zitten deze elementen er weer allemaal in. Michiel van Erp kijkt met zijn milde blik met een aantal nu oude vrouwen terug op hun leven, waaronder de Vlaamse Corinne die het na al die jaren nog steeds moeilijk vindt om erover te praten. We zien dat ze het nu eindelijk kan opbrengen haar beste vriendin eindelijk te vertellen dat ze vroeger een man was, Cornelis. Een emotioneel moment dat Van Erp echter nergens vergroot of uitbuit, maar mooi ingetogen laat zien. Een andere vrouw is de Britse en zeer deftige April. Zij is na haar geslachtsverandering een compleet ander en mondain leven gaan leiden, om zo de pijnlijke en zware jeugd achter haar te laten. Verder zien we een wat grover gebouwde Duitse vrouw en een Nederlandse schoonheidsspecialiste. Van Erp maakt duidelijk dat naast het onbegrip vooral eenzaamheid alle vrouwen heeft geraakt. Ze hebben door de operatie het geluk gevonden, maar dragen tegelijk nog tot de dag van vandaag ook een groot kruis met zich mee.

I Am A Woman Now combineert de typische Van Erp interviews met oude foto's en het Casablanca van vandaag, waar April een ontmoeting heeft met de zoon van de inmiddels overleden dokter Burou. Het verschil met zijn vorige documentaires is dat Van Erp als interviewer wat meer plaats heeft gemaakt voor monologen en verhalen van de vrouwen. Hierdoor wint de film aan betrokkenheid. Wat blijft zijn de prachtige totaalshots waardoor je als kijker het idee hebt dat aan de hoofdrolspelers alle ruimte wordt gegeven in plaats van met de camera op hun lip te zitten. Alleen zakt halverwege de spanningsboog wat in. Deze komt weer terug op het moment dat de camera zich verplaatst naar Casablanca om daar met April en Corinne terug te gaan naar deze voor hen zo belangrijke plaats. Ondanks alle tegenslagen voelt dat nog steeds goed, ze zijn ze hier voor een tweede keer geboren.

Conclusie
I Am A Woman Now is wederom een mooie Michiel van Erp documentaire, mooi gefilmd en met een milde blik naar zijn hoofdpersonen. Ondanks een soms wat inzakkende spanningsboog weet de film toch te ontroeren door de oprechte houding van de filmmaker en de ruimte die de vrouwen krijgen om hun levensverhaal te vertellen.