Van 19 tot en met 30 november vindt in Amsterdam het International Documentary Filmfestival Amsterdam (IDFA) plaats, het grootste documentaire filmfestival ter wereld. In dit derde verslag aandacht voor een aantal Nederlandse documentaires op het festival.
Killer Slope ***1/2
Regie: Geertjan Lassche
Nederlandse sportdocumentaires doen het goed in de filmtheaters. De film Nieuwe Helden, over het Nederlandse team van Argos-Shimano in de Tour de France, trok volle zalen in de filmhuizen. Ook de boksfilmBittersweet kreeg lovende recensies en trok ook aardig wat bezoekers naar de bioscoop. Het is dan ook niet vreemd dat voor Killer Slope, een film over een groep bergbeklimmers, alle IDFA voorstellingen in no-time uitverkocht waren. De film is volgend jaar in een verkorte versie op tv te zien. InKiller Slopevolgen regisseur Geertjan Lassche en cameraman Frank Moll een groep bergbeklimmers onder leiding van de ervaren Wilco van Rooijen tijdens hun beklimming van de Cho Oyu, een berg van ruim 8000 meter in de Himalaya. Een beladen plek, want eerder kwamen hier twee Nederlandse klimmers om het leven.
Wat de film fascinerend maakt, is het blootleggen van de onderlinge verhoudingen binnen de groep en de botsende ego's. Vooral het gedrag van Wilco, die zelf als eerste boven wil zijn, wordt hem door de rest kwalijk genomen. Een treffend moment is halverwege de film, als iemand zegt: "Laten we nou niet weer het beeld bevestigen dat Nederlandse bergbeklimmers altijd ruzie maken". Maar naast alle spanningen vangt Lassche ook mooi de passie die de mannen allemaal hebben voor de bergen, het ontzag voor de kracht van de natuur en de wil om alles uit jezelf te halen. Ook de emoties als iemand het niet haalt of het terugdenken aan een omgekomen vriend vertelt Lassche op een integere manier. Alleen weetKiller Slope niet altijd de spanningsboog goed vast te houden.
Don't Lose Heart ***
Regie: Hella de Jonge
Na het schrijven van enkele boeken over haar eigen geschiedenis heeft Hella de Jonge (de vrouw van Freek) nu haar familiegeschiedenis op film vastgelegd. De film draagt de titel:Don't Lose Heart(Verlies niet de moed), een motto dat ze als kind meekreeg. De documentaire draait vooral om het oorlogsverleden van haar vader en haar oudtante Ro. Van haar heeft Hella recent allerlei brieven en foto's ontdekt. Maar naast deze zoektocht is het vooral de verstoorde relatie tussen Hella en haar vader, de bekende tekstschrijver Eli Asser, die als rode draad doorDon't Lose Heart loopt.
Pas nu, met de doos vol persoonlijke documenten, kan Hella met haar vader over de zo beladen Tweede Wereldoorlog praten. Samen zien we ze op bijzondere plekken, zoals de sloot waar Eli naar zijn vrijheid sprong of enkele onderduikadressen. Het is een bij vlagen ontroerend portret van een gezin dat te lang heeft gezwegen en teveel heeft weggestopt. De verschrikkingen van de oorlog worden met de gevonden doos weer pijnlijk tastbaar. Maar tegelijk is de voice-over wel erg dwingend en zijn de verhalen soms te particulier, waardoor je je als kijker soms ongemakkelijk voelt.
Solo - Out of a Dream ***1/2
Regie: Jos de Putter
Twintig jaar geleden maakte filmmaker Jos de Putter een documentaire over Leonardo, een toen 11-jarig straatvoetballertje in één van de sloppenwijken van Rio de Janeiro. Dat leverde de bekroonde film Solo – De Wet van de Favelaop. En Leonardo kreeg kort erna een aanbod van Willem van Hanegem om bij Feyenoord te komen spelen. Sindsdien heeft hij een succesvolle voetbalcarrière doorlopen. Bij Jos de Putter leefde al lang het idee om met hem naar de favela terug te gaan. Dat is nu gebeurd inSolo - Out of a Dream.
De verschillen tussen de twee films kunnen niet groter zijn. En De Putter maakt ze extra zichtbaar door in zijn nieuwe film flink wat oude beelden te gebruiken. Zo zien we in 1994 haast nostalgisch aandoende beelden van een zelfverzekerd en aandoenlijk jongetje en een zorgzame moeder, levend in een provisorisch huis. Maar de regisseur heeft wat teweeg gebracht met deze film, zo ziet Jos de Putter ook duidelijk zelf. De verhoudingen tussen moeder en zoon zijn behoorlijk verstoord, al woont ze in een groot luxe huis. Ze vallen elkaar voortdurend af. Leonardo zegt zelf dat hij blij is met de toekomst die hij door de film heeft gekregen. Maar De Putter blijft wat op de vlakte als het gaat om zijn positie hierin. Is hij zelf nog steeds blij met de film, ook al heeft dat een aantal levens overhoop gehaald? Hij stelt wel een paar vragen hierover, maar daarna volgt er geen echt antwoord. Tussen de regels door is het wel een boeiend portret van iemand die door een kleine documentaire ineens een wereldster werd. Interessant om tijdens het IDFA even stil bij te staan.
