IFFR 2010: I Am Not Your Friend - recensie

Eenvoudig verhaal bijzonder ingewikkeld verteld.

Misschien lagen de verwachtingen hoog na zijn fantastische debuut Hukkle en het fascinerende Taxidermia , maar Pálfi valt tegen met zijn derde film. György Pálfi is zoals eerder op zoek naar bizarre verhalen en extreme gebeurtenissen, maar die blijven uit. Misschien is hij wel te eerlijk geweest.

Romance en Intriges
Als Mark (Zsolt Páll) het straatmeisje Natasha (Corbisier Kim) betrapt op winkeldiefstal stelt hij haar voor de keuze, òf ze kleedt zich voor hem uit of de politie wordt erbij gehaald. Rita, een vrouw die het meisje daarvoor aangereden heeft, betaald alles en neemt Natasha mee naar huis. Daar halen haar man Andras (Csaba Gosztonyi) en zijn vriend Jimmy in aangeschoten toestand een flauwe grap uit waarna een grimmig machtsspelletje ontstaat. Ondertussen vult Natasha haar zakken en vertrekt.

Sara, (Kamilla Fátyol) de minnares van Mark, zit plotseling op de bank van Sophie, (Kati Farkas) de vriendin van Mark. Sara eist dat Mark verantwoordelijkheid neemt voor de baby die ze van hem draagt. Sophie gooit hem er direct uit en neemt wraak door vreemd te gaan met Andras, met wie ze al een tijdje telefoonseks heeft. Als ze vreemd gaat, probeert ze zelfmoord te plegen met slaappillen en belandt in het ziekenhuis. Als Mark mee naar huis gaat met Sara zit haar ex-vriend Etele op haar bed en vraagt haar mee op vakantie naar Amsterdam. Als ze dit weigert probeert hij het vliegreisje te slijten bij zijn vriendin, Petra, die onder bepaalde voorwaarden wel mee gaat.

Reality Pulp
Niet alleen door de pruik van Natasha, die verdacht veel lijkt op die van Mia Wallace (Uma Thurman), is de link naar Pulp Fiction gemaakt. De structuur is als een legpuzzel, waarbij de verschillende verhaallijnen versneden worden. Het verhaal wordt verteld naar aanleiding van negen figuren in de onderklasse van Budapest die elkaar constant voor de voeten lopen, belazeren, helpen en tegenwerken. Er wordt gestolen, gesnoven, gelogen en bedrogen. De hoofdpersonen worden een voor een voorgesteld waarin dubbelspel en driehoeksverhoudingen helder worden om uiteindelijk alles bij elkaar te laten komen.

Grenzen opzoeken
De film is voortgekomen uit improvisatie, zowel van de acteurs als van de regisseur en de cameraman. Door vreemde camerahoeken en schokkerige camerabewegingen ontstaat er een documentaire-achtige stijl die bij zou kunnen dragen aan het gevoel dat je er toevallig bij bent. Helaas zorgt het in dit geval voor een willekeurigheid en voorspelbaarheid waardoor het diepgang mist.

Pálfi wil het proces van filmmaken omdraaien door de personages volledig af te laten hangen van de acteurs, voornamelijk amateurs. De lijn tussen personage en acteur wordt bijzonder dun wat zeker bijdraagt aan de naturalistische stijl van acteren. De gebeurtenissen in de film zijn voortgekomen uit ware verhalen, de grens opzoekend tussen documentaire en fictie. Een experiment waarmee de regisseur zijn nek uitsteekt, maar helaas niet kan boeien. De film raakt verstrikt in een maalstroom van subplots. De personages zijn emotieloos en vlak waardoor de film eigenlijk is gevuld met bijfiguren, waarbij elke vorm van humor ontbreekt. Ondanks het feit dat er veel close-ups gebruikt worden en je continue dicht op de huid van de personages zit blijven ze op afstand. Een spaarzaam ingezette soundtrack is in deze documentaire-achtige setting goed te begrijpen, maar de stiltes hebben niet genoeg spanning om de film te dragen. Dat het personage Mark vervolgens gaat meezingen met een lied dat te horen is en uitleg geeft over zijn emoties roept de vraag op of we ongemerkt in een musical terecht zijn gekomen.

Conclusie
Aan de ene kant moet gezegd dat György Pálfi moedig is dat hij na zoveel succes het experiment nog altijd niet schuwt, aan de andere kant is spontaniteit hier niet helemaal op zijn plaats. Door het ontbreken van nauwkeurige voorbereiding en een script in combinatie met deze manier van filmmaken zorgt dat I Am Not Your Friend enigszins pretentieus en nietszeggend is geworden. De titel van de film geeft precies aan waar de film over gaat en er blijft weinig te raden over. Ik sluit me aan bij de woorden van Cassavetes: “Je kunt beter de schíjn van improvisatie nastreven".

Voor deze film zijn geen kaarten meer verkrijgbaar.