IFFR 2010: My Queen Karo - recensie

Amsterdam 1974. Krakers! Revolutie! Vrije liefde, en een klein meisje dat met haar fantasie houvast probeert te vinden in een grenzeloze omgeving.

Een autobiografische, emotionele film over een jong meisje dat op zwemles gaat. Eerlijk gezegd zijn dit ingrediënten voor een draak van een film. Dorothée van den Berghe weet echter op zo'n originele manier haar eigen verhaal te vertellen dat de film gelukkig niet vervalt in clichés. My Queen Karo is verfrissend, fantasievol en met een staande ovatie ontvangen op het filmfestival van Toronto.

De tienjarige Karo verhuist met haar idealistische vader Raven (Matthias Schoenaerts) en haar beeldschone moeder Dalia (Anna Franziska Jäger) naar Amsterdam. Samen met vrienden kraken ze een groot pand waar keuken, woonkamer en slaapkamer niet van elkaar te onderscheiden zijn. Als één grote blije familie leven ze op slechts “lucht en liefde”.

Als Raven de fanatieke Alice (Maria Kraakman) leert kennen tijdens een protest, en zij en haar twee kinderen in de commune komen wonen, slaat de gemoedelijke sfeer om. Dalia heeft duidelijk te lijden onder deze openlijke affaire, dit gaat zelfs zo ver dat zij overweegt zelfmoord te plegen. Karo zit in het midden van alle conflicten, en trekt zich terug in haar eigen wereld. Alleen bij de buurvrouw (Rifka Lodeizen) die haar zwemles geeft vind Karo een plek waar ze haar eigen identiteit kan opbouwen. Als ook zij verhuist en thuis de conflicten steeds hoger oplopen, valt de wereld van Karo langzaam maar zeker uit elkaar.
Onschuld
Net als in Terry Gilliam's Tideland bezie je alles door de ogen van het kind, wat ruimte geeft voor experiment. Zoals de scène waarin Karo op een schommel zit en de camera meebeweegt door de kamer. Je identificeert je als kijker hierdoor met de onschuld van Karo die nog geen bewustzijn heeft over alle moeilijkheden om haar heen. Zo krijg je het verhaal vanaf alle kanten te zien, zonder dat hier direct een oordeel aan vast zit.

Bovendien krijgt het een absurditeit die nooit de link met het verhaal verliest. Aan het begin van de film vindt ze een egeltje dat ze Iglo noemt en als huisdier houdt. In de loop van de film wordt ze steeds angstiger dat het egeltje weg zal lopen. Uiteindelijk verdrinkt ze Iglo en zet hem in de vriezer, omdat “alles moet blijven zoals het is”. Dat dit niet mogelijk is in de volwassen wereld, is een harde les is die Karo moet leren. In een hartverscheurende scène, waarin de buurvrouw vertrekt en vanuit de auto nog naar Karo roept dat "ze wel moet blijven zwemmen", wordt duidelijk dat volwassenen niet altijd doorhebben hoe vatbaar kinderen zijn.
Matthias Schoenaerts
De onrustige jazz-soundtrack is een perfecte aanvulling op de innerlijke onrust die de personages allemaal, op hun eigen manier, uitstralen. De cast is indrukwekkend. Met goede bijrollen van Samuel du Chatinier, Dragan Bakema en Hadewych Minis. Matthias Schoenaerts is perfect voor het heethoofd Raven en weet ondanks zijn explosieve karakter toch zachtheid en charme uit te stralen. Raven blijft hierdoor sympathiek, hij is zich niet bewust van de pijn die hij bij Dalia en Karo teweegbrengt, wat klopt met het perspectief van Karo die erg tegen haar vader opkijkt.

Conclusie
De sfeer van het Amsterdamse krakersmilieu en de tijdsgeest is zo treffend neergezet, dat je vergeet dat het in 2009 gefilmd is. De chaos van een wereld waarin alle regels en fundamenten aan de kaak worden gesteld, neemt je direct mee naar de wereld van Karo. Door haar kinderlijke blik komen de gebeurtenissen zoals de rellen waar de krakers in terecht komen en de driehoeksrelatie van haar ouders extra hard binnen. Vooral het midden van de film is erg sterk, het begin en het einde hadden nog scherper gekund qua verhaal. Het is niet helemaal duidelijk waar de film naartoe gaat en wat op het einde het standpunt van de maker is, maar met mooie beelden en een helder thema ontroert My Queen Karo en blijft nog lang in je gedachten hangen.

Voor deze film zijn geen kaarten meer verkrijgbaar.