IFFR 2011: Essential Killing - recensie

Skolimowski's parabel over overleven met Vincent Gallo als Afghaanse strijder.

Voor Essential Killing ging Jerzy Skolimowski na meer dan dertig jaar weer een samenwerking aan met producent Jeremy Thomas, die eerder zijn film The Shout produceerde. Beter bekend als Polanski's co-scenarist bij Knife in the Water en afkomstig van de beroemde filmschool van Llodz, waar ook meesters als Wajda en Kieslowski afstudeerden, ging Skolimowski zijn eigen weg door verschillende landen in Europa om vervolgens tot deze co-productie tussen Polen, Noorwegen, Ierland en Hongarije te komen. In 2009 werd hij al geëerd op het IFFR met een retrospectief van zijn films en dit jaar is Essential Killing de openingsfilm voor het publiek. Vorig jaar won Essential Killing in Venetië al de speciale juryprijs.

In prachtige helikopter shots zien we een Afghaanse man op de vlucht door een bar woestijnlandschap. Na het doden van een aantal Amerikaanse soldaten wordt hij opgepakt en meegenomen naar een onbekend Oost-Europees land. Vervolgens ontsnapt hij om vervolgens weer op de vlucht te slaan. Deze 80 minuten durende trip, waarin de man geen woord zegt, is geïnspireerd op een krantenartikel. De titel verwijst naar de ''nodige'' doden die de strijder op zijn geweten krijgt en die duidelijk een kritiek levert op het beleid van de Amerikanen in het Midden-Oosten. Behalve dat de film er prachtig uitziet, zowel in de barre woestijnen als in het koude winterse landschap, is het hoogtepunt van de film Vincent Gallo, die volledig overtuigt als de onvermoeibare Afghaanse vluchteling Mohammed. Ook de muziek van componist Pawel Mykietyn met een rijk scala aan instrumenten houdt de spanning erin en zorgt voor een geslaagde rit die de kijker voldaan achterlaat. Dat daarbij veel informatie onduidelijk blijft, is dan niet meer belangrijk. Het gaat om een parabel en details zijn voor het universele verhaal niet noodzakelijk. Daar is Gallo's rol ook te overtuigend voor.

Conclusie
Essential Killing is een geweldige comeback na Skolimowski's mindere Four Nights with Anna , dat wel goed in elkaar stak maar de noodzaak en overtuiging van Essential Killing miste. De film levert niet alleen een belangrijke boodschap, maar is ook een geslaagde politieke thriller, waar zijn landgenoot Polanski met zijn matige Ghost Writer nog wat van kan leren.

Voorstellingen tijdens het IFFR 2011:

30 januari - 21.45 uur, Schouwburg Grote Zaal
2 februari - 13.00 uur, Pathé 1
4 februari - 16.00 uur, Pathé 1