De verfilming van het gelijknamige boek van Annie M.G. Schmidt is één van de duurste Nederlandse producties ooit.
Wanneer Abeltje (Rick van Gastel) door zijn moeder van school wordt gehaald en in een warenhuis als liftboy gaat werken, verdwijnt hij op een dag met drie andere inzittenden door het dak van het warenhuis, en reist hij samen met zijn klasgenootje Laura (Soraya Smith), de handelaar in mottenballen mijnheer Tump (Frits Lambrechts) en de zanglerares juffrouw Klaterhoen (Marisa van Eylen) naar New York om vervolgens in het fictieve land Perugona zijn Amerikaanse evenbeeld te redden uit een bende.
We zijn geen spy
Mijn vader woont in Rio (1989), Het Zakmes (1992), De jongen die niet meer praatte (1996), het zijn maar enkele titels waarmee regisseur Ben Sombogaart hoogtij vierde in de vorige eeuw. Het voor een Oscar genomineerde De Tweeling (2002) is één van zijn beste films en staat in schril contrast met de thematiek van Abeltje dat voor kinderen een spektakel van jewelste vormt met actiescènes, achtervolgingen en humor. Wanneer mijnheer Tump in het fictieve land Perugona wordt ondervraagd door een adjudant van de rebellen, een geweldige rol van Ben Ramakers, zegt juffrouw Klaterhoen belerend: 'Ja, ho, ho, ho, wij gaan Jozias niet de stuipen op het lijf jagen ja, we zijn geen spy...wij zijn keurige Nederlanders en in een beschaafd land is het nu kerstfeest. Vrede op aarde'.
Production value
De vele beeldwisselingen in Abeltje doen niet onder voor een gemiddelde actiefilm uit de Verenigde Staten, behalve dat het budget voor Abeltje in verhouding natuurlijk aan de lage kant is, maar de vele miljoenen guldens die in de film zijn gepompt, maakt van de film één van de duurste Nederlandse producties aller tijden. Producent en scenarist Burny Bos deed er goed aan Andalusië, in het zuiden van Spanje, te kiezen als locatie. Ook is er gedraaid in Luxemburg en New York. De zwevende lift door het universum ziet er overtuigend uit, met dank aan de zeker voor die tijd goede special effects. Wellicht kan regisseur Ben Sombogaart een Abeltje 2011 reboot in 3D overwegen?
Jason Bourne
De keuze een kinderavonturenfilm te willen maken, pakt goed uit. Ook grijpt scenarist Bos de bekende plotmiddelen aan ten behoeve van spanningsopbouw. Wanneer Abeltje op een deel van een postkaart de tekst 'Help Me' leest, ligt de informatie waarmee het verblijfadres van Abeltjes evenbeeld Johnny duidelijk wordt, er natuurlijk te dik op. Ook leunt de derde acte op verhaallijnen die de kijker kent uit Indiana Jones and the Temple of Doom (1984) en haar kindsoldaten. Dit hindert niet, want alles staat in het teken van een plot gedreven actiefilm met een Jason Bourne-achtige rol voor Abeltje. Met de verhaallijn van mijnheer Tump en de met XTC in verwarring gebrachte mottenballen maakt Bos de film eigentijds, en ook Trijntje Oosterhuis heeft een memorabel hitje. Jammerlijk vliegt de lift uit de bocht op het moment dat het fictieve land Perugona aan bod komt. Hier krijgen de rebellen in verhouding tot de dramatische noodzaak van Abeltje teveel aandacht. Scènes die voor kinderen wellicht leuk zijn, waaronder de hele verhaallijn rondom de guerrillabaas, pakken langdradig uit en voegen weinig toe aan de plot. Het acteren is op niveau; naast Carine Crutzen is het spel van Frits Lambrechts, de bijrol van Herman Koch en vooral vooral de dubbelrol van Annet Malherbe erg plezierig.
Conclusie
Ben Sombogaart weet hoe hij kinderen moet emotioneren, alleen zijn niet alle verhaallijnen even interessant of belangrijk en dat komt het ritme van de film niet ten goede. Gelukkig weet de cast de aandacht erbij te houden. Abeltje is dan ook geslaagd als familiefilm.
Abeltje is op zondag 25 september om 09:30 uur te zien op het Nederlands Film Festival in Hoogt 1 .
