IsThe Dictator, de nieuwste creatie van komiek Sacha Baron Cohen, een scherpe persoonlijke komedie of een door teveel democratische inspraak verwaterd geheel?
Na eerder in de huid te zijn gekropen van de rapper Ali G, de Kazachstaanse televisieverslaggever Borat en de mode-nicht Brüno is de Britse komiek Sacha Baron Cohen voor zijn nieuwste film getransformeerd in een dictator uit het Afrikaanse Wadiya. Compleet met lange zwarte baard (zowel boven als onder), een militair pak en een paleis waar het woord megalomaan nog een understatement bij is.
Aladeen of Aladeen
Generaal Admiraal Haffaz Aladeen werd op zijn zesde na het overlijden van zijn vader - per ongeluk tijdens de jacht om het leven gebracht door 97 kogels - de Almachtige Leider van het rijke oliestaatje. Sinds die tijd regeert hij het land met harde hand en is fel gekeerd tegen het westen en de revolutie in het Midden-Oosten. Ook heeft hij honderden woorden vervangen door het enkele woord ‘Aladeen’, inclusief ‘positief’ en ‘negatief’, waardoor de verwarring in een kliniek - “U bent HIV-Aladeen” - niet groter kan zijn. Ook zijn obsessie met het ontwikkelen van kernkoppen - ze moeten puntig zijn, niet rond - neemt absurde vormen aan en brengt hem in conflict met het westen. De tegenstand neemt niet alleen in de Verenigde Naties, maar ook in eigen land toe. Nadat opnieuw een dubbelganger van Aladeen is neergeschoten, besluit de Generaal zelf naar de VN te gaan om daar een toespraak te houden. Daar wordt hij in de val gelokt door een complot van Aladeens adviseur Tasmir (een wat vlak spelende Ben Kingsley) en een Amerikaanse beveiliger (mooie vet aangezette rol van John C. Reilly). Hij weet te ontsnappen, maar is zonder baard en uniform ineens eennobody. Via een feministische activiste (wat zwak gespeeld door Anna Faris) die Aladeen voor een vluchteling uit Wadiya aanziet, probeert hij alsnog het dictatorschap te heroveren.
Drieluik
Je zou The Dictator kunnen zien als het slotstuk van een drieluik over Amerika. Borat zei iets over hoe Amerikanen naar het buitenland kijken en Brüno over hoe er in Amerika over seksualiteit wordt gedacht. The Dictator laat zien hoe Amerikanen naar macht kijken en hoe dun de scheidslijn soms is tussen een dictatuur en een zogenaamde democratische rechtstaat. Dit is het duidelijkst te zien in de ironische en scherpe slotrede van generaal Aladeen, waarbij je even denkt dat Sacha Baron Cohen zelf aan het woord is, zo gepassioneerd komt deze over. Amerika als meetlat van een ideale dictatuur, beter en grappiger zie je het niet vaak verwoord.
Zouteloos
Zo vilein deze en een paar andere scènes in The Dictator ook zijn, veel andere zijn dat zeker niet. De echt goede momenten zijn op één hand te tellen, met als hilarisch hoogtepunt de helicopterscène, die ook uitgebreid in de trailer te zien is. Nog sterker, bijna alle leuke momenten worden in de teasers en trailers al weggegeven. Wat overblijft is een zouteloos verhaaltje met een flauw liefdeslijntje en een groot aantal breed uitgespeelde en daardoor zeer ineffectieve grappen. In die zin lijkt de Britse komiek Baron Cohen inmiddels volledig geïntegreerd in de Amerikaanse comedy-traditie. Wat meer gebruik van het Britse onderkoelde sarcasme had het verhaal goed gedaan.
Conclusie
In The Dictator zet Sacha Baron Cohen zijn nieuwste creatie overtuigende en vilein neer. Samen met een aantal scherpe grappen en een prachtige slotmonoloog weet de film, ondanks het wat slappe verhaal en de cliché-liefdes-scénes, toch net een voldoende te halen. Hopelijk kan de Almachtige Leider mij deze conclusie vergeven.
