Harry Potter and the Deathly Hallows: part 1 is een knap staaltje formulewerk.
Huiverig vanwege de gedachte dat met Harry Potter and the Deathly Hallows: part 1 je als kijker zou moeten weten waar de film stopt, en je dus onvervuld zou moeten wachten tot juli 2011 wanneer part 2 in première gaat, weerspiegelt het eerste deel in de finale van één van de meest succesvolle franchise aller tijden allesbehalve dit gevoel. 12 Juni 2010 gaat de geschiedenisboeken in als zijnde de laatste draaidag van de serie. Snik. Na zeven delen is de koek toch echt op. Het glas is leeg. Wellicht komt er over dertig jaar een deel 8 waarin een reïncarnatie van Voldemort via de ziel van de zoon van Harry Potter à la Child's Play voor ellende kan zorgen?
Een korte terugblik
In deel 1 vermoordt Voldemort de ouders van Harry door middel van de Vloek des Doods en komt uiteindelijk oog in oog te staan met de dan éénjarige Harry, waarna de vloek terugkaatst en zijn gehele lichaam reduceert tot een schim. Hij vlucht. Harry is ongedeerd, maar draagt wel een litteken in de vorm van een bliksemschicht op zijn gezicht. In deel 2 wordt Zweinstein geteisterd door een monster dat vanuit een geheime kamer aanvallen uitvoert. Deel 3 kent Sirius Zwarts, een duistere tovenaar en volgeling van Voldemort, die uit de tovenaarsgevangenis Azkaban ontsnapt is. Deel 4 vertelt over de Vuurbeker, een onpartijdige tussenschakel die beslist welke drie leerlingen hun school mogen vertegenwoordigen in het Toverschool Toernooi. Harry wordt verplicht gesteld om deel te nemen vanwege een bindend contract dat aan hem is opgelegd. In Deel 5 heeft Perkamentus de Orde van de Feniks weer bijeengeroepen om tegenstand te bieden aan Voldemort. In het voorlaatste deel worden de door Voldemort gemaakte zeven Gruzielementen, waarmee je onsterfelijk wordt, duidelijk. Harry Potter and the Deathly Hallows part 1 begint wanneer Harry, Ron en Hermelien de resterende Gruzielementen van Voldemort moeten opsporen om ze erna te vernietigen. Hiermee is hun dramatische noodzaak, datgene wat zij willen, duidelijk. Wanneer Harry in een boek het symbool van de Relieken van de dood vindt, geeft een van de sprookjes, het verhaal van de drie gebroeders, uitleg aan het ontstaan ervan. Zal die dekselse duvel van een Voldemort hier een aandeel in hebben? De vraag stellen, is hem beantwoorden.
Een van de grootste bezwaren binnen de geloofwaardigheid van dit eerste deel in de afsluiting van een franchise is de onbedoelde verwijzing naar de Lord of the Rings -trilogie. Zo staan de drie helden er in dit deel, net zoals Frodo, alleen voor, en hebben de scènes waarin Harry, Ron, en Hermelien op zoek gaan naar de Gruzielementen vooral een betekenis in vergelijking met de vernietiging van die ene ring in Mount Doom uit de Lord of the Rings -trilogie. Ook wordt aan de zoektocht van Voldemort naar de Zegevlier, een staf waarmee geen enkel duel kan worden verloren, een klein subplot toevertrouwd. In droomsequenties ziet de kijker hoe Lord Voldemort (Ralph Fiennes) de aandacht weghaalt van de hoofdplot die de dramatische noodzaak van Harry, Ron en Hermelien voorop laat staan.
Na een geweldige openingsscène waarin Voldemort aan een lange tafel wordt geïntroduceerd met Rufus Scrimgeour (Bill Nighy), en Belatrix Lestrange (Helena Bonham Carter), legt regisseur David Yates, tevens verantwoordelijk voor deel 5 en 6, het vertelperspectief bij Harry Potter. Vanaf het moment van de hereniging van Harry met Hermelien en Ron ligt de empathie bij hen, en figureert Lord Voldemort slechts als stereotype bad guy. Jammerlijk zitten de scènes waarin Ralph Fiennes, Bill Nighy, Helena Bonham Carter, en ook Alan Rickman (Professor Severus Snape) in de opening en hiermee schitteren zij slechts bij vlagen. Hierna is de film onderhoudend in het daaropvolgende uur, maar een aantal scènes helpen het scenario niet vooruit. De scène waarin Harry naar de plaats van de moord op zijn ouders gaat, en iemand ziet die hem in de gaten houdt. De scène is overbodig, en vertraagt de plot, tevens wordt er geen nieuwe informatie verstrekt over de karakters. Ook de semi-liefdesverhaallijn tussen Harry en Hermelien, met een jaloerse Ron op de achtergrond, is hier een voorbeeld van.
In het laatste uur raakt de film, met de introductie van de huis-elf Dobby, in een stroomversnelling, en is vooral een spannende montage reden voor het op het puntje van je stoel zitten gevoel, waarbij een empathiserende werking voor Dobby een belangrijke voorbode vormt naar het allerlaatste deel van een serie die dan toch echt wel met vuurwerk moet worden uitgeleid. We wachten rustig af.
Conclusie
Het eerste deel in de afsluiting van een franchise is onbetwist overtuigend als een knap staaltje formulewerk. Jammerlijk draagt het scenario scènes die of te lang zijn of niets toevoegen aan het eigenlijke verhaal. Uiteindelijk trekken de acteerprestaties in combinatie met de stroomversnellende ontknoping de film naar een niveau dat het rechttoe rechtaan karakter van het scenario ontstijgt, en worden de scènes die overbodig zijn met een knipoog geaccepteerd.