Deux Jours, Une Nuit - recensie

Het missiewerk van de gebroeders Dardenne.

Het oeuvre van de broers Jean-Pierre en Luc Dardenne heeft in de afgelopen decennia een stevige naam opgebouwd in de (artistieke) filmwereld. Films alsRosette(1999) enL'Enfant(2005) werden beide bekroond met de Gouden Palm in Cannes enGamin Au Velosleepte er vorig jaar de Grote Juryprijs in de wacht. Met grote spanning werd dan ook afgewacht of de nieuwste film Deux Jours, Une Nuitin Cannes de derde Gouden Palm voor de broers binnen zou halen. Dat gebeurde niet, al werd de film er wel goed ontvangen.

Zoals bij de meeste Dardenne films is het plot vrij eenvoudig opgezet. Sandra (gespeeld door Marion Cotillard) heeft te horen gekregen dat in het kleine bedrijf waar ze werkt bezuinigd moet worden. De werknemers moeten een keuze maken: of ze krijgen een eenmalige bonus wat betekent dat Sandra wordt ontslagen, of Sandra blijft maar dan kunnen ze naar hun extra geld fluiten. Een eerste stemming pakt niet goed voor Sandra uit; een minderheid heeft voor haar aanblijven gestemd. Voor een tweede stemming moet ze in een weekend alles uit de kast trekken om alle stemmers die voor een bonus kozen, over te halen op maandag toch voor haar te stemmen.

Poppetjes

Het verhaal wordt zeer natuurlijk verteld. Er wordt niets uitgelegd of expliciet getoond. Pas langzaam kom je als kijker erachter wat er speelt. Langzaam weet ze steeds meer mensen voor zich te winnen die zo dus afstand doen van een extra zakcentje dat iedereen maar al te goed kan gebruiken. Je ziet de dillemma's van de medewerkers en tegelijk de uitputtingsslag voor Sandra. Maar op veel momenten zit je alleen de poppetjes af te tellen in plaats van mee te gaan in de persoonlijke verhalen. Ook blijft Sandra een wat oppervlakkig personage. Nergens wordt echt duidelijk wat haar drijft of wat haar achtergrond is, behalve wat verwijzingen naar haar eerdere depressieve periode. Je mist kortom onderliggende lagen en verbintenissen.

Boodschapperig

Je ziet dat de Dardennes thema's als solidariteit, menselijke waardigheid, en de kille ontslagcultuur willen combineren met een persoonlijk verhaal. Helaas is dat maar deels gelukt. Zowel het personage van Sandra als haar collega's die ze voor zich moet winnen, blijven redelijk vlak. De boodschap van de Dardennes over de steeds harder wordende samenleving wordt meer dan in hun eerdere filmsfull-frontalgetoond. Hierdoor wordt de film wat belerend en schiet in dramatisch opzicht zijn doel ver voorbij. In de vorige films van deze twee gelauwerde filmmakers werd het persoonlijke verhaal juist gelaagder en prominter getoond. Maar de film Deux Jours, Une Nuit zou je tekort doen het hierbij te laten. Er wordt over de hele breedte goed geacteerd, ook door Cotillard. De spaarzaam gebruikte muziek werkt effectief en de spanning wordt richting het einde mooi opgevoerd.

Deux Jours, Une Nuit is niet de allerbeste film van de twee broers. De boodschap van verdwijnende solidariteit en de krachten van het kapitalisme drukken het dramatische verhaal wat naar de marge. Hierdoor krijgt het soms wat pamflettistische trekjes. Maar Cotillard zet een sterke rol neer en de opbouw zit goed in elkaar waardoor je als kijker in spanning blijft zitten over het einde. Zelfs een mindere Dardenne-film blijft altijd nog de moeite van het bekijken waard.