Diplomatie - recensie

Een verbale strijd om het lot van Parijs in de Tweede Wereldoorlog.

In de jaren 70 kwam er een nieuwe generatie Duitse filmmakers op die de Duitse film wilde moderniseren. Ze waren vrij succesvol en enkele van hen zoals Werner Herzog (Aguirre), Wim Wenders (Paris, Texas) en de jong overleden Rainer Werner Fassbinder (Die ehe der Maria Braun) verwierven grote internationale bekendheid. De succesvolste Duitse film van de jaren 70 was echter waarschijnlijkDie Blechtrommel, van regisseur Volker Schlondörff. De film over een jongetje dat uit protest tegen de Tweede Wereldoorlog weigerde op te groeien werd in 1980 de eerste Duitse film die een Oscar voor Beste Niet-Engelstalige film won. Nadien is echter geen van de films van Schlondörff zo succesvol geweest. Waar Herzog en in mindere mate Wenders nog steeds films maken die volop internationale aandacht krijgen, gaan Schlondörff's films een beetje geruisloos aan ons voorbij. Dat zal vermoedelijk ook het geval zijn met zijn nieuwste filmDiplomatie. Het is een best aardige, maar niet al te bijzondere film.

Diplomatieis gebaseerd op een toneelstuk van de Fransman Cyryl Gely over een ontmoeting tussen Nazi-generaal Dietrich von Choltitz en de Zweedse consul in Parijs, Raoul Nordling. De film vindt plaats in 1944, wanneer er alles op wijst dat Duitsland de oorlog gaat verliezen. Dit maakt Hitler zo boos dat hij de verwoesting eist van Parijs. Dit heeft geen enkele strategische waarde, maar is puur gebaseerd op wraakgevoelens, vanwege de verwoesting van Duitse steden als Hamburg en Berlijn. Om dezelfde reden liet Hitler ook onder andere Warschau verwoesten. Op de dag dat generaal von Choltitz van plan is om Hitler's bevel uit te voeren stapt Nodling zijn hotelkamer/kantoor binnen en probeert hem op andere gedachten te brengen.

Von Cholditz

Hoewel Nordling em von Choltitz elkaar regelmatig spraken omtrent dit onderwerp heeft deze specifieke ontmoeting nooit daadwerkelijk plaatsgevonden, maar komt het uit de koker van schrijver Gely. Gely heeft vooral van von Cholditz een boeiende personage gemaakt. Von Cholditz is een trotse Duitse generaal die alles bereid is om voor zijn natie te doen, maar hij is het niet heel erg eens met de nazi's en hun ideologie. Zoals hij zegt, heeft hij er niet zo veel moeite mee om Parijs te verwoeesten, aangezien hij in Sebastopol de zwaarste bevel van zijn carriere al heeft uitgevoerd toen hij het bevel gaf om de gehele Joodse bevolking van de stad uit te roeien. Hoewel de film dit nit direct duidelijk maakt wijst alles er op dat von Cholditz' vrouw zelfs Joods is. En dat lijkt de belangrijkste reden te zijn waarom von Cholditz zich genoodzaakt lijkt te voelen om Parijs te verwoesten. Hij is bang voor de wraak van Hitlet op zijn familie als hij dat niet doet. Sterker nog, Hitler heeft een nieuwe wet doorgevoerd die dat legaal zou maken. Deze wet lijkt speciaal voor von Cholditz en zijn familie bedoelt. Nordling is officieel een afgevaardigde van het neutrale Zweden, maar langzaam maar zeker wordt duidelijk dat hij met de geallieerden samenspant. En terwijl hij zich eerst voordoet als vriend van von Cholding wordt langzamer duidelijk dat hij deze pose vooral aanneemt om de onderhandelingen beter te laten verlopen.

On-cinematografisch

Von Cholditz en Nordling worden vertolkt door respectievelijk Niels Arestrup en André Dussolier een vast acteur van de Franse regisseur Jean-Pierre Jeunet (Amelie). Zij zijn goede acteurs, die duidelijk maken dat hun personages aan elkaar gewaagd zijn. Dat, in combinatie met de goede, slimme dialogen, maakt dit een boeiende film om naar te kijken. Het is echter niet veel meer dan dat. Het wordt nooit echt duidelijk wat de film nou toevoegd aan het toneelstuk. De film vindt grotendeels plaats in von Cholditz' hotelkamer en Schlondörff en zijn cameraman weten niet echt hoe ze dit op een cinematisch interessante manier in beeld te brengen. De kamer wordt een keer vanuit een hoek gefilmd, en de andere keer vanuit een andere, zonder dat enige van de shots toegevoegde waarde heeft. Wanneer af en toe de camera de kamer verlaat om te zien wat er in Parijs gebeurt zien we eigenlijk alleen maar dingen die ons net al doot de personages in de kamer verteld zijn. Het is daarnaast ook een curieuze beslissing om af en toe de toeschouwer in spanning te laten over het uiteindelijke lot van Parijs. Dat heeft geen zin, aangezien we weten dat Parijs niet is verwoest.

De Duitse veteraan Schlondörff heeft metDiplomatieeen film gemaakt die boeiend is, maar niet veel meer dan dat. De film voegt niets toe aan het toneelstuk waarop het gebaseerd is. Dat neemt niet weg dat het door het goede acteerwerk en de goede dialogen toch het bekijken waard is.