Imagine 2012: Superheroes - recensie

Na het zien van de eerste lange documentairefilm van camera-expert Mike Barnett blijven vooral vraagtekens achter.

Mike Barnett is bekend van camerawerk in dramakomedieMe and You and Everyone We Knowen bokskomedieThe Hammer. Als regisseur kennen we hem nog niet, op de Amerikaanse tv-serieNovel Adventuresuit 2008 na, die gaat over een boekenclub bestaande uit vrouwen die allemaal uit hun dagelijks leven willen vluchten. In de documentaireSuperheroesvolgt Barnett mensen die de problemen juist opzoeken, namelijk real-life superheroes. In de HBO-documentaireSuperheroesworden mensen gevolgd die na hun werk ’s avonds de straat op gaan om mensen in nood te helpen. Sommigen doen dat geheel uitgedost als een superheldenmix van Spider-Man, Batman en Silver Surfer, maar er zijn ook real-life superheroes die het wat subtieler aanpakken met slechts een lederen masker. Hoewel ze allemaal dezelfde passie delen om bad guys bij onschuldige burgers vandaan te houden, hebben ze hier allemaal hun eigen manieren voor.

De documentaire is helemaal in stijl. Soms worden stills van personen omgetoverd tot comic-plaatjes, er zijn veel persoonlijke interviews in terug te vinden en beelden van hoe deze superhelden aan het werk zijn op de straat. Zelfs Marvel-held Stan Lee werkt mee aan een interview in de documentaire. Daarnaast is er ook archiefmateriaal in de documentaire gestopt; voornamelijk om het verhaal van Kitty Genovese te vertellen, die in 1964 verkracht en vermoord werd naast een flatgebouw. Ruim dertig mensen zagen het gebeuren, maar sloten bewust hun ramen en negeerden het hulpgeroep. Het schokkende verhaal wordt een paar keer aangehaald door de helden, maar kan toch niet fungeren als een rode draad, omdat niet alle geïnterviewden met deze dame in het achterhoofd werken.

Het is onduidelijk waarom er niet een hoofdstukje was dat over Genovese ging, zodat het duidelijker was welke superhelden van het verhaal op de hoogte zijn. Sowieso roept Superheroes een boel vragen op, waaronder een hele belangrijke: is deze docu bedoeld om een nog groter karikatuur te maken van de superhelden dan ze zelf (onbewust) doen, of wil documentairemaker Barnett laten zien dat deze mensen bewust iets goed doen voor de wereld en zijn ze daardoor bewonderingswaardig? Bijvoorbeeld de groep New York Initiative, die bestaat uit zeer sportieve, jonge activisten die serieus hun stadsdeel Brooklyn veiliger willen maken. Dit doen ze door verkleed als over-de-top homo of vrouw in boven-de-knie bloemetjesjurkje de straat op te gaan en te wachten tot ze aangevallen worden (bait-patrol). De aanvallen blijven uit, maar ze stuiten door hun aanwezigheid wel twee keer op andere gevaarlijke situaties, waaronder een dronken automobilist die meerdere auto’s ramt.

Deze documentaire geeft enerzijds het gevoel dat deze mensen gek zijn en uitgelachen moeten worden, door bijvoorbeeld de toevoeging van Master Legend, die tijdens zijn patrouille vooral geïnteresseerd is in de biertjes die hij onderweg nuttigt of de in een mimiscuul rommelhok wonende Mr. Xtreme. Anderzijds is er een gevoel van bewondering, omdat deze mensen misschien niet de damsels in distress redden zoals ze lezen in comics (en in het echt dus Kitty Genovese), maar wel daklozen helpen aan voedsel en vooral hoop bieden.

Het is duidelijk dat Barnett niet alleen wil laten zien dat deze mensen bestaan (met maar liefst 300 geregistreerde real-life superheroes in Amerika alleen al), maar ook iets anders wil meegeven. Wat dat is, is echter onduidelijk. Hierdoor ontstaat bij het kijken vanSuperheroeseen tweestrijd, waardoor het lastig is om volop van deze docu te genieten.